موضوع: طب معصومین/ولایت تکوینی امام رضا علیه السلام /دلیل عرفانی تلخ بودن برخی میوه ها

این متن توسط هوش مصنوعی پیاده‌سازی و سپس توسط انسان برای مستندسازی و تطبیق با فایل صوتی استاد، بازبینی و تأیید شده است.

مقدمه: پاسخ به سؤالات مردمی

به بخشی از سؤالات مردمی هم پاسخ دادیم.

یکی از سؤالات مردمی، آتاکسی مغز یا آتروفی مخچه بود. در اینجا گفتیم که طول درمان آن زمان‌بر است:

    • قبل از هر غذا، دم‌کرده گل بهارنارنج مخلوط با عسل گون بخورد.

    • بعد از هر غذای اصلی — بعد از صبحانه، بعد از ناهار، بعد از شام؛ [در] ماه رمضان بعد از افطاری، شب قبل از خواب، بعد از غذای کمکی سحر، [و] بعد از سحری تا قبل از اذان صبح — دم‌کرده گل بنفشه کوهی بخورد. به امید خدا خوب می‌شود.

شروع بحث: بررسی روایتی از امام رضا ع در باب ولایت تکوینی

حال، مباحثه ما در مباحثه سوم در پزشکی از طریق طب المعصومین بود؛ از روی کتاب جامع احادیث شیعه، ابواب طب، چاپ مؤسسه مدرسین قم، جلد ۲۸، صفحه ۵۳۰، روایت آخر صفحه، روایت سی و یکم، به شماره مسلسل ۴۲۹۵۴. این روایت، یک صفحه و چند خط است که می‌خواهم به امید خدا آن را بخوانم.

حَدَّثَنَا حَمزَةُ بنُ مُحَمَّدٍ العَلَوِیُّ قَالَ أَخبَرَنَا أَحمَدُ بنُ مُحَمَّدٍ الهَمدَانِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا المُنذِرُ بنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنَا الحُسَینُ بنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنَا سُلَیمَانُ بنُ جَعفَرٍ عَنِ الرِّضَا علیه السلام...[1]
از امام رضا علیه السلام روایت است. ...قَالَ [سلیمان بن جعفر] گفت امام رضا فرمودند:

أَخبَرَنِی أَبِی... پدر گرامیم، امام موسی کاظم، ...عَن أَبِیهِ... از پدر گرامیش، امام صادق علیه السلام، ...عَن جَدِّهِ... از جد امام صادق. جد امام صادق چه کسی می‌شود؟ می‌شود امام حسین علیه السلام ،امام رضا فرمود: أَخبَرَنِی أَبِی عَن أَبِیهِ عَن جَدِّهِ[2] . ان امیرالمؤمنین علی علیه السلام[3] ... امام حسین فرموده که پدرم امیرالمؤمنین فرمودند....أنَّ أمیرَالمُؤمِنینَ صلوات الله علیه و سلامه أَخَذَ بِطّیخَةً... [4] این دو واژه کنار هم، أَخَذَ بِطّیخَةً [5] ، شش سند در کتب شیعه دارد.لِیَأکُلَها...[6] تا اینکه [آن را] نوش جان کنند. امیرالمؤمنین علی علیه السلام این خربزه رسیده، شیرین و سالم را [گرفتند] تا میل بفرمایند. ...فَوَجَدَهَا مُرَّةً...[7] دیدند خربزه تلخ است. امیرالمؤمنین دیدند خربزه تلخ است. ...فَرَمَی بِهَا...[8] به قول مشهدی‌ها، پرتاب کرد به کناری. رَمَی بِهَا، یعنی پرتاب کرد به... یعنی دیگر مصرف نکرد. خب، فَرَمَی بِهَا یعنی این خربزه تلخ را به کناری پرتاب کردند و انداختند.

فَقَالَ... امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمودند: بُعداً وَ سُحقاً

بُعداً یعنی دور شو، نابود شو. این بُعداً معنایش این است. بُعداً یعنی چه؟ یعنی دور شو، نابود شو.

وَ سُحقاً سُحقاً یعنی لگدمال شو. باز نروی در یخچال بگذاری و بعد بخوری و بگویی پولش را داده‌ام! [مانند] آن عرب بیابانی نباشی که سبزی از جُدادِیّه خرید... بعد این صدای قِرقِر می‌آید. گفت: پولش را داده‌ام! بلعید. عرب بیابانی بود، یعنی حلال و حرام سرش نمی‌شد. وَ قَالَتِ الأَعرَابُ آمَنَّا... مسلمان نیستی، قُل لَم تُؤمِنُوا. حال، اینجا می‌گوید خب پولش را داده‌ام، بی‌خود... حال، اینجا می‌خواهم بگویم چه؟ سُحقاً یعنی چه? یعنی لگدمال شو، هلاک شو. [این را] نشان دادم برای اینکه یادتان نرود این هم معنای سُحقاً. پس حضرت چه فرمودند درباره این خربزه تلخ؟ بُعداً، دور شو، نابود شو؛ و سُحقاً، لگدمال شو، هلاک شو.

...فَقِیلَ لَهُ... یک شخصی که کم‌ظرفیت بود، کم‌فهم بود... [که] آقا این چه حرکات و سکناتی است، مثلاً به اصطلاح ما. فَقِیلَ لَهُ، شخصی به امیرالمؤمنین علی علیه السلام گفت یَا أَمِیرَ المُؤمِنِینَ وَ مَا البِطِّیخَةُ؟ چرا این‌جور رفتاری کردی با این خربزه تلخ؟ هم دور افکندی، هم گفتی لگدمال شود، هم گفتی هلاک شود، هم گفتی نابود شود. چه رفتاری بود از شما سر زد؟ پرسش است دیگر برای پرسشگر: وَ مَا البِطِّیخَةُ؟.

فَقِيلَ فَقِيلَ لَهُ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَا هَذِهِ الْبِطِّيخَةُ فَقَالَ[9] أَمِیرُ المُؤمِنِینَ علیه السلام قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله و سلم... [10] ببینید، این روایتی که من خواندم، سندش را دیدید؟ همه شد سلسلة الذهب. دیدیم؟ امام رضا، امام کاظم، امام صادق، بعد جدمان امام حسین، امام حسین از امیرالمؤمنین، امیرالمؤمنین [مستقیماً از] رسول الله. فَقَالَ أَمِیرُ المُؤمِنِینَ قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله و سلم: إنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَخَذَ عَقدَ مَوَدَّتِنَا عَلَی کُلِّ حَیَوَانٍ وَ نَبَاتٍ..[11] . خداوند پیمان گرفته است که چه کسانی مودت دارند، صمیمیت دارند، دوست جون‌جونیِ چهارده معصوم هستند؛ بر هر حیوان و بر هر گیاهی، مودت اهل بیت عصمت و طهارت عرضه شده است، تا چه برسد به انسان‌ها. خب، ...فَمَا قَبِلَ المِیثَاقَ...[12] مای موصوله است. پس آنچه از حیوانات یا گیاهان، قبول کردند این پیمان و گره خوردن با چهارده معصوم را، [و] با اهل بیت عصمت و طهارت عقد مودت بستند، حالا این‌ها... ...کَانَ عَذباً طَیِّباً...[13] شیرین هستند؛ شیرینی ذاتی دارند. رفتارهایشان پسندیده، اخلاقشان حسنه، روابط عمومیشان سالم، اهل وفای به عهد، راستگو... آقا همه‌اش اهل خیر هستند. فَمَا قَبِلَ المِیثَاقَ کَانَ عَذباً طَیِّباً [14] . این چیزها هم گوارا هستند و هم پاکیزه؛ وَ مَا لَم یَقبَلِ المِیثَاقَ[15] ...

طَیِّباً یعنی پاکیزه؛ ظاهر و باطنش پاکیزه است؛ به منزله صدف است، یعنی طاهر هم هست. حلال هم هست؛ همین‌طور بیا... بهداشتی هم هست؛ مقتضای سنّت، حالت جنسیتت، همه این‌ها... همه‌چیز تمام است؛ ظاهر و باطن، پاکیزه.

پس کسی که میثاق با ولایت را قبول کند و تابع ولی‌الله باشد، این عَذباً طَیِّباً [است]؛ گوارا و پاکیزه است. ...وَ مَا لَم یَقبَلِ المِیثَاقَ کَانَ مِلحاً زُعَاقاً [16] .. زُعَاقاً یعنی تلخ؛ تلخی که دیگر اعصاب را [به هم می‌ریزد].

پس این خربزه که تلخ بوده، حالا فهمیدی چرا پرتاب کردم؟ چون میثاق با ولایت را ندارد. حال [حکمش] چیست؟ مِلْحاً زُعَاقاً، شور و تلخ است. این اندازه فهم... این پرسشگر، فازش هم قوی است‌ها!.

طبق فرمایش امام صادق علیه السلام، ما سیزده هزار عالم داریم. پس آن آیه قرآن، در آیه دوم از سوره حمد — آیه اولش ﴿بسم الله الرحمن الرحیم﴾ [17] — آیه دومش چیست؟ ﴿الحمدلله رب العالمین﴾.[18] پس این العالمین در آیه دوم سوره حمد، این چیست؟ جمع عرفی است، از سه برو به بالا. ما سیزده هزار عالم داریم، امام صادق فرمود.

    • مثلاً عالم انوار که جایگاه چهارده معصوم است: وَ کُنَّا أَنوَاراً بِعَرشِهِ مُحدِقِین[19] .

    • بعد بیا عالم ارواح؛ باز این‌ها مدل‌های مختلفی [دارند]. حال، این‌ها بماند.

    • سوم، می‌آییم عالم میثاق.. اینجا فرمایش امیرالمؤمنین نسبت به آن آدم... قِیلَ... سلام برسان به جوانِ پرسشگر! حال، قِیلَ، سؤال کردی، این هم جواب: در عالم ألَست — ﴿ألَستُ بِرَبِّکُم؟ قالُوا بَلَی﴾[20] — که اسم دیگرش عالم میثاق است بعضی‌ها می‌گویند عالم ذر؛ این هم در حکمت و فلسفه [آمده]، این که آیه قرآن است؛ این هم در عرفان عملی.

پس ببینید که این، در این عالم، از همه موجودات — حال از جمله انس یا جن و غیره — در بحث حیوان، از همه، میثاق ولایت را عرضه کردند. هر کسی که ولایت را پذیرفته، چیست؟ گوارا و پاکیزه است. هر کسی که نپذیرفته، شور و تلخ است. بدمزه می‌گوییم؛ [مثل] زهر مار. اصلاً کسی [نمی‌خورد]. پرتاب کردم،

رَمی... این نیست‌ها که با احترام این‌جوری بگذارم و بگویم این ماژیک وایت‌برد است. نه، تلخ است مثل زهر مار. این‌جوری پرتاب می‌کند. این رَمی است. اگر زبانش هم زیپ نداشته باشد، چهار تا درشت‌گویی هم به این می‌گوید. این معنای لغوی رَمی است. حال، اینجا معصوم چون فحاشی در اسلام ندارد، پرتاب کرد به کنار که بداند [این] خوردنی نیست..

لذا امام صادق فرمودند این دکترها خیال می‌کنند شفا در چیزهای تلخ است؛ خیر، در چیزهای شیرین هم شفاست. روایات دارد. خواستم بگویم اینجای روایت، فازش خیلی قوی است‌! یک کم برایتان توضیح دادم. بعد، عالم ظهر پدر، عالم رحم مادر، عالم دنیا، عالم برزخ، عالم قیامت... ، برو تا سیزده هزار عالم! جهان جانوران، جهان حشرات — نمانید در خشکی‌ها — جهان کرات... یکی دو تا نیستند. یک ذره‌اش را گفتم. خواستم بگویم فاز این روایات قوی است‌!

در مستدرک محدث نوری هم، جلد ۱۶، صفحه ۴۱۲، حدیث ۲۰379، ابنا بسطام — عبدالله و حسین، ابنا نیسابوریان — في طب الأئمة ( عليهم السلام ) : در طب الائمه که کتاب فارماکولوژی و داروهای مفرده و مرکبه است این کتاب طب الائمه از ابن نیسابوریان، عبدالله و حسین است، عن محمد بن حمزة العلوي عن أحمد بن محمد الهمداني ، عن المنذر بن محمد ، عن الحسين بن محمد ، عن سليمان بن جعفر ، عن الرضا ، عن أبيه ، عن جده ( عليهم السلام )[21] از محمد بن حمزة العلوی، مِثلَهُ سَنَداً وَ مَتناً، عین همین روایتی که خواندم، از مستدرک می‌آورد. روایت بعدی ان‌شاءالله برای فردا باشد.