« فهرست دروس
درس طب استاد سیدحسن ضیائی

1404/07/20

بسم الله الرحمن الرحیم

سیره معصومین در فواید تناول خربزه و خیار/فواید تناول خربزه و خیار /فواید میوه

 

موضوع: فواید میوه/فواید تناول خربزه و خیار /سیره معصومین در فواید تناول خربزه و خیار

 

این متن توسط هوش مصنوعی پیاده‌سازی و سپس توسط انسان برای مستندسازی و تطبیق با فایل صوتی استاد، بازبینی و تأیید شده است.

بررسی سیره معصومین ع در تناول خربزه و خیار

۱. مقدمه: تعیین تاریخ و اسناد بحث

مباحثه ما، از جامع احادیث الشیعه، چاپ مدرسین قم، ۳۱ جلدی، نقل می‌شود:

روایت امام رضا ع: ترکیب خربزه با شکر

"...قَالَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ كَانَ يَأْكُلُ الْبِطِّيخَ بِالسُّكَّرِ[1] "

"خربزه رسیده شیرین را با شکر طبیعی نیشکر می‌خوردند."

می‌خواهد با غرب و شرق بجنگد، با منافقین، محاربین، مشرکین به شرک جلی، یهودیان خیبر و بنی‌قریظه و اینها بجنگند، باید توان داشته باشند، قدرت داشته باشند، نیرومند باشند. این داروی مرکبِ طبیعی، توانمندی و نیرومندی می‌آورد.

روایت نبوی: آداب خوردن خیار و خربزه

روایت بعدی از طب‌النبی ابوالعباس مستغفری. طب‌النبی صلی الله علیه و آله و سلم که ۱۷۰ روایت از برادران اهل تسنن است،

"وَ كَانَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ يَأْكُلُ الْقِثَّاءَ بِالْمِلْحِ...[2] "

"و پیامبر خیار را با نمک می‌خوردند."

برای اینکه نفخ شکم نکنیم، خیار رسیده مزرعه‌ای را که آفات گیاهی، سموم شیمیایی و واکس میوه ندارد، این را با نمک می‌خوریم. بعد از اینکه شستید میوه جالیزی را، بعد با نمک می‌خوریم که نفخش کمی اذیت نکند.

توضیح تکمیلی از روایات شیعه:

در روایات شیعه، دو سه تا قید می‌زند:

بشویید و با نمک بخورید.

از این طرفی که به بوته وصل است کله خیار که پایه انسولین گیاهی دارد، گاز بزنید و بخورید.

در زمستان خیار نخورید. چون روده را گشاد می‌کند.

روایات اهل بیت دقیق است، مردم نیست که هر کاری بکنند. می‌بینید چله زمستان، منهای ۲۲ درجه زیر صفر، خیار می‌خورد. مثلاً از خوزستان آمده، از کدام کشور آمده... انواع بیماری‌ها می‌آید. درست است می‌بینی بچه‌اش راه می‌رود، دو سه تا خیار خام همین‌جور گاز می‌زند و می‌خورد. بعد، آن‌ورتر روی زمین می‌افتد ، دل‌پیچه دارد، سوءهاضمه پیدا می‌کند. پس باید با نمک خورد، در زمستان نخورد، از کجای خیار از کله خیار که تلخ است. آن هم خیار بوته‌ای، نه خیار گلخانه‌ای، نه خیار درختی. این خیار مزرعه‌ای است، آفات گیاهی و سموم شیمیایی نداشته باشد، واکس میوه هم نداشته باشد. بعضی جاهای ایران آن‌قدر واکس میوه و سموم شیمیایی می‌زنند که تا یک میلی‌متر زیر پوست خیار، سموم هست. اگر این کارها را نمی‌کردند، خب مستحب بود خیار را با پوستش بخورید و با نمک. حالا اینجا مجبوریم کمی پوستش را ضخیم‌تر برداریم.

"...وَ يَأْكُلُ الْبِطِّيخَ بِالْخُبْزِ...[3] "

"و خربزه رسیده شیرینِ سالمشان را که آفات گیاهی و سموم شیمیایی نداشت، با نان می‌خوردند."

"الخبز"، الف و لام آن، "الف و لام معهود ذهنی" است. یعنی با نان کامل. قوت غالب پیغمبر اکرم چه بود؟ "خبز الشعیر"، نان جو بود. درست است؟ پس نان سبوس‌دار جو، نان سبوس‌دار گندم. حالا با خربزه می‌خورد، با غذای جامد نمی‌خورد، چون انسداد روده می‌آورد. پس سبوس را نباید با غذای جامد خورد، انسداد روده می‌آورد. باید با غذای مایع بخوریم. اکثریت این خربزه، آب است دیگر.

این برای اینکه از حیث تخصصی تغذیه، یک غذای کامل یا یک میان‌وعده غذایی خوب باشد.

"...وَ يَأْكُلُ الْفَاكِهَةَ رَطْبَةً...[4] "

"و میوه تازه رسیده شیرین که رطوبت لازم را دارد، نوش جان می‌کرد."

مثلاً فرض کن انار رسیده شیرین، خربزه رسیده شیرین، موز رسیده شیرین، خرمای تازه رسیده شیرین رطب.

"...وَ رُبَّمَا أَكَلَ الْبِطِّيخَ بِالْيَدَيْنِ جَمِيعاً[5] "

"و چه بسا خربزه را با دو دست می‌خوردند."

گفتیم مستحب است با دندان‌های جلو بخوریم. گفتیم یکی از فوائدش، سفیدکننده دندان است، یکی از فوائدش، ضد جرم و پلاک دندان است.

اینجا ایران است، چین نیست. حالا اسم آدم‌ها را نمی‌خواهم ببرم، ولی سیخ‌ها را در دستشان می‌بینید، عین چینی‌ها این‌جوری گرفته‌اند. اینها مکروه است، روایات نهی کرده. حتی با دو تا انگشتت می‌گوید نخور. اگر می‌خواهی با دست هم بخوری، دست را بشوی، ناخن‌هایت کوتاه باشد، دست را هم بشوی، با چیزی خشک نکن. حالا با سه انگشت این‌جوری بردار و بخور. دو انگشت و اینها مکروه است، روایات نهی کرده است.

پس به اصطلاح مشهدی‌ها، یک قاچ خربزه کافی است. یک قاچ خربزه کافی است. نه اینکه بنشینی یک خربزه بخوری یا نصف خربزه بخوری. خربزه زیاد خوردن، چند تا بیماری می‌آورد: یکی نفخ می‌آورد، یکی سوءهاضمه. و کسی که دیابت داشته باشد، برایش سم است. یک برش باریک بخوری در ۲۴ ساعت، اشکال ندارد. نه اینکه یک شکم سیر خربزه بخوری، اینها همه‌اش ضرر است. بعضی بیماری‌ها کلاً ضرر است، نباید بخورند.

۴. روایت امیرالمؤمنین ع: خربزه، پیه زمین و بی‌ضرر است

"وَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيٌّ عَلَيْهِ السَّلَامُ: الْبِطِّيخُ شَحْمَةُ الْأَرْضِ...[6] "

"خربزه، پیهِ زمین است."

"...لَا دَاءَ فِيهِ وَ لَا غَائِلَةَ[7] "

"هیچ بیماری‌ای در آن نیست و هیچ عارضه پنهانی هم ندارد که تعادل گوارشی یا تعادل بدن تو را به هم بزند."

تحلیل روایت امیرالمؤمنین ع در باب خواص دهگانه خربزه

۱. تبیین شرطی بودن بی ضرری خربزه

"البطیخ شحمة الارض لا داء فیه و لا غائلة فیه[8] "

اما اگر پرخوری کنم، یا بدخوری کنم، یا در زمان نامناسب بخورم مثلاً صبح زود بخورم با شکم گرسنه، اینها همه عوارض سوء دارد که روایات هم نهی کرده و در کتاب‌های تخصصی هم هست.

فرمایش امیرالمؤمنین حق است، به شرطی که به حق عمل کنی، نه به خواست شخصی خودت.

بازخوانی روایت ده خصلت خربزه

"وَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيٌّ عَلَيْهِ السَّلَامُ: فِيهِ عَشْرُ خِصَالٍ[9] "

"در خوردن خربزه رسیده شیرینِ تازه سالم، بدون آفات گیاهی و سموم شیمیایی، ده خصلت پسندیده مستمر هست."

ده تا صفت. که صفت یا خوب است یا بد. حالا این صفت، ماندگار بشود، می‌شود "خصلت". حالا خصلتِ ماندگارِ خوب باشد، می‌شود "خصلت پسندیده". خصلتِ ماندگارِ بد باشد، می‌شود "خصلت ناپسند". خوب دو تا واژه را تصور کردید.

پس در خربزه رسیده شیرینِ سالمِ تازه، بدون آفات گیاهی و سموم شیمیایی، "عشر خصال"، ده صفت ماندگار خوب دارد.

شرح خواص دهگانه

طَعَامٌ: یک خوراک خوب است.

وَ شَرَابٌ: یک نوشیدنی خوب است؛ طاهر، حلال، طیب.

وَ فَاكِهَةٌ: یک میوه خوب است. در فصلش هم داریم می‌خوریم. بهتر است بعد از غذا با یک مختصر فاصله خورده شود، صبح زود نخورید.

وَ رَيْحَانٌ: خوشبو است، نظیر سبزی ریحان.

وَ خُورِشٌ: شبیه فرض کن خورش سبزی، مثلاً دوست‌داشتنیِ مردم ایران، خورش قرمه‌سبزی می‌گویند. این هم پنج تا.

وَ حَلْوَاءٌ: شیرین و دلچسب است، نظیر مثلاً عسل، نظیر رطب.

وَ أُشْنَانٌ: ضدعفونی‌کننده و خوشبوکننده دهان است.

گیاه اشنان را بجویید، در دهان بگردانید و بریزید بیرون؛ ضدعفونی‌کننده دهان از باکتری‌های مضر و خوشبوکننده دهان است. نباید بخورید. اگر بخورید، سستی زانو می‌گیرید. نظیر داروهای شیمیایی: کلونازپام، اگزازپام، دیازپام. یا مثلاً کسی که ماهی با شکم گرسنه بخورد، بعد روی ماهی هم بخوابد، بعدش رطب، خرما یا عسل نخورد، این بدنش دچار لمسی می‌شود؛ لمسی، شلی عضلات، شبه‌فلجی. ببین، این خودش با خودش ظالم کرده، رفتارش با خودش منفی بوده، پایبندی به دین ندارد.

یا اینکه سبزی شوید بخورد و زیاده‌روی کند یا استمرار در خوردن سبزی شوید داشته باشد. همین‌جوری می‌خورد، می‌گوید: "چربی خونم بیاید پایین، LDL کلسترولم بیاید پایین." بعد آن‌ورتر می‌رود، سبزی‌پلو، سبزی‌اش هم شوید است در پلویش، بغلش هم یک کنسرو ماهی می‌خورد، این‌ور هم ترشیجات می‌خورد. بعد فردا می‌گوید: "چرا دست و پایم لمس است؟ حال ندارم، رمق ندارم حتی راه بروم." این مقصر خودش است که با تقلید کورکورانه از عادات زشت دیگران هم دارد غذا می‌خورد، ربطی به دین ندارد.

حالا این خربزه از حیث پاک‌سازی دهان، فضای دهان از باکتری‌های مضر و خوشبوکننده دهان، مثلش مثل چیست؟ اشنان است. ولی اشنان را نباید قورت بدهی، باید بریزی بیرون، وگرنه سستی زانو می‌گیرد.

وَ خِطْمِيٌّ: مثل گل ختمی خبازی یا گل ختمی سفید است.

عربی با "طاء" دسته‌دار می‌گویند "خِطمی". ایرانی‌ها با "تاء" دو نقطه می‌نویسند: "ختمی" و فتحه می‌دهند. حالا اینها دو جور است. ایرانی‌های قدیم در طب سنتی و جدید می‌گویند "پنیرک". از نظر گیاه‌شناسی، بخش گل‌شناسی و ریخت‌شناسی گیاهی یا "مورفولوژی"، می‌گویند: ۱. گل ختمی خبازی. ۲. گل ختمی سفید.

تحلیل روایت امیرالمؤمنین ع: شرح خصلت هشتم ضد یبوست

در روایت شیعه می‌گوید؛ هشتمین خصلت پسندیده و صفت مثبت ماندگار خربزه رسیده شیرین چیست؟ می‌گوید: "مثل گل ختمی است."

حالا در بحث‌های دستگاه گوارش فوائد زیادی دارد. در بحث دستگاه گوارش، شخصی که دستگاه گوارشش سالم است، خب در اجابت مزاجش، در دفع مدفوعش، مشکلی ندارد. یعنی نه اسهال دارد، نه یبوست دارد، نه بواسیر دارد، نه شقاق مقعدی؛ هیچ‌کدام را ندارد.

حالا فرض کن اگر کسی قبض دارد، مزاجش قابض است، یا اگر کسی یبوست دارد چه یبوست حاد، چه یبوست مزمن، می‌گوید این خربزه رسیده شیرین که بعد از غذا با کمی فاصله می‌خورید، هم کاتالیزور گوارشی است کمک می‌کند به هضم غذا، هم ضد یبوست است، هم ضد قبض است. لذا نرمی در مدفوع می‌آورد. با تأخیر، مدفوعت نمی‌آید. مدفوعت که می‌خواهی دفع کنی، دردناک نمی‌شود.

نسخه درمانی برای یبوست مزمن

حالا اگر کسی یبوست مزمن دارد، چندین سال همیشه اذیت است، حالا یکی از داروهای ضد این چیست؟ این چهار چیز را قاطی کن با یک لیوان دوغ شیرین تازه، قبل از غذایت بخور. مخصوصاً در سفرهای علمی، تجارتی که می‌رویم یا تبلیغی و زیارتی که می‌رویم. حتی جاهایی که خیلی گرم نیست. اول غذا، قبل از غذا چه کار می‌کنیم؟ چه قبل از ناهار، چه قبل از شام، چه قبل از غذای اصلی افطاری، چه قبل از غذای اصلی سحری نه کمک‌غذا، نه سوپ، قبل از غذای اصلی.

یک لیوان دوغ شیرین بدون گاز، این را با چهار چیز قاطی کن؛

سَنای مکی، در ایران تولید می‌شود، اسمش این است. با سنای عادی فرق دارد.

پنیرک یا گل ختمی خبازی.

گل ختمی سفید.

گلبرگ صورتی‌رنگ گل محمدی.

که فرانسوی‌ها می‌گویند "گل رز".

روش تهیه و مصرف:

به نسبت مساوی. اصلاً می‌خواهید چند ماه داشته باشید، صد گرم، صد گرم، صد گرم، صد گرم. جداجدا پودرش می‌کنیم. این چهار تا را خوب قاطی کن.

روز اول و دوم؛ یک قاشق غذاخوری از این مخلوط را در یک لیوان دوغ شیرین بریز. اول این را می‌ریزی، بعد کم‌کم روش دوغ بریز، هی هم بزن که گلوله نشود. این را قبل از غذا بخور، قبل از ناهار. قبل از شامت هم درست کن و بخور. روزی یک بار کافی است.

از روز چهارم یا هفتم به بعد، دیگر یک قاشق مرباخوری کافی است.

از علائم عمومی مردم دنیا، از جمله مسلمانان، چیست؟ در آخرالزمان، غالباً مبتلا به یبوست و بواسیر می‌شوند. بواسیر یعنی بیماری هموروئید.

منع مصرف سنای مکی برای زنان باردار و شیرده

این یک منع مصرف دارد؛ در زنان حامله و مادران شیرده، مصرف سنای مکی ممنوع است. ممنوع است. فقط یادت باشد. آنجا همین گلبرگ گل محمدی...

پس این سنا را به زن حامله و مادر شیرده ندهید، ممنوع است. آنجا بستنی، یک دانه بخورد.

تحلیل روایت امیرالمؤمنین ع: شرح خصلت نهم سبزی بودن و دهم دارو بودن

بواسیر، اقسامی دارد. این روایت که هشتمین فائده‌اش می‌گوید "وَ خِطْمِيٌّ"، این خربزه رسیده شیرین، اینجا صفت مثبت ماندگارش چیست؟ مثل گل ختمی خبازی است یا گل ختمی سفید. حالا من یکی از فوائد گل ختمی را گفتم، این هم به خاطر اینکه غالباً در کل دنیا مبتلابه عمومی است.

وَ بَقْلٌ سبزی است

نهمین فایده خربزه رسیده شیرین؛ "وَ بَقْلٌ"؛ عین سبزیجات سالم و تازه است. مثلاً مثل کاهو است. کاهو از سیفی‌جات است. بعد هم قشنگ باید با آب بشوییدش، ضدعفونی‌اش هم کنید، با محلول آب‌نمک و ... ، بعد نوش جان کنید. اگر مادری شیرده است، بخارپزش را به او بدهید. اگر حامله است، چند برگ بیشتر نخورد. چون زنان جوان اگر زیاد بخورند، قاعده‌آور است، بچه‌اش سقط می‌شود. نظیر زیره، نظیر باقلا، نظیر گلپر، نظیر زرشک، نظیر زعفران. زن حامله جوان نباید زیاد بخورد. بخورد، لکه‌بینی پیدا می‌کند، بچه‌اش سقط می‌شود. تو باید به نسل شیعه اضافه کنی، نه نسل شیعه را تارومار کنی.

فایده نهم؛ سبزیجات سالم و تازه. حالا اینها فوائد زیادی دارد. یکی‌اش چیست؟ اگر کسی کمبود املاح دارد یا کمبود ویتامین‌ها دارد، این خربزه جبران می‌کند. ویتامین A دارد، ویتامین B دارد، ویتامین C دارد، سرشار از پتاسیم است. ضد حمله‌های قلبی است، ضد بیماری‌های قلبی است، ضد بیماری‌های عروقی است.

"بَقل" در بحث‌های فوق تخصصی کبد و بحث‌های تخصصی سرطان‌شناسی، می‌گوید در سبد غذایی خانوار، میوه‌جات سالم و تازه و سبزیجات متنوع سالم و تازه باشد، دچار انواع سرطان‌ها نمی‌شوید. پس ضد انواع سرطان است. مستند، از دکتر گیاه‌شناس، ولی‌الله مظفریان، منبع می‌آورم با آدرس که می‌گوید ضد سرطان است.

حالا فوقِ مستند چیست؟ کلام معصوم است. تا اینجا از کتاب جامع احادی-ث الشیعه، یعنی "جامع العلوم و المعارف الحقة و البصائر و الیقینیات" خواندیم.

اسلام ولایی، آیین زندگی صحیح است. همه‌اش هم از روی چیست؟ علم و یقین و بصیرت و معرفت. نه یک کلمه کمتر، نه یک کلمه بیشتر. این «بَقل» هم معلوم شد.

۱۰. وَ دَوَاءٌ دارو است

دهمین از خصلت‌های خربزه؛ وَ "دَوَاءٌ"؛ دارو است.

مثلاً به خاطر زندگی ماشینی، به خاطر کم‌تحرکی، به خاطر اضافه‌وزن، به خاطر پرخوری و بدخوری، خیلی بیماری‌ها را بندگان خدا می‌گیرند، در داخل و خارج کشور. حالا یکی‌اش چیست؟ احتباس ادرار، احتباس بول، حبس البول. یکی‌اش، ادرار دردناک، وجع البول. یکی‌اش، چسبندگی پیشاب‌راه و عفونت ادراری.

خربزه رسیده شیرین که نوش جان می‌کنی، همه اینها را با هم خوب می‌کند. و اگر کسی سم خونش رفته بالا، یعنی اوره خونش رفته بالا، یعنی نمک سمی خونش رفته بالا، این خربزه رسیده شیرین، این اوره را پایین می‌آورد. ضد بیماری نقرس هم هست.

پرسشگر: استاد، ضد نقرس است، ضد روماتیسم است، ضد...؟

پاسخ‌دهنده: به شرطی که حساسیت فصلی نداشته باشید.

این دهمی که می‌گوید «دواء» است، ... .

 


logo