/خلق پول /مسائل مستحدثه

موضوع: مسائل مستحدثه/خلق پول /

دو مصداق أکل مال به باطل در مقام
الف) وام گیرندهٔ خاص

یکی از مصادیق أکل مال به باطل در این مقام نفس دریافت وام توسّط وام گیرندهٔ خاص است.
برخی در اشکالی گفته‌اند: وقتی که وام گیرنده (به وام‌های خاص) وام خود را در خرید کالا یا چیزی دیگر مصرف کند به گونه‌ای که مالی را در مقابل آنها می‌پردازد، مصداق اکل مال به باطل محسوب نمی‌شود لکن باید گفت: اشکال در این مورد نیست، بلکه اشکال در نفس دریافت چنین وامی هست که به وسیله خلق پول از هیچ ایجاد شده، از طرفی دیگر نیز چنین وامی به همه افراد تعلّق نمی‌گیرد، بلکه به تعدادی خاص که دارای روابط کذایی و رانت باشند پرداخت می‌شود که حتی ایشان وام دریافت شده را بازپرداخت نمی‌کنند.
ب) بانک یا مؤسّسه مالی
مصداق دوم أکل مال به باطل در اینجا بانک است چرا که او با خلق پول از هیچ، وامی را به دیگران می‌دهد و با دریافت اصل آن و سودی که از وام دریافت می‌کند، اموالی را تحصیل می‌نماید. لذا چنین کاری از مصادیق أکل مال به باطل می‌باشد.
بنابراین در اینجا دو مصداق أکل مال به باطل وجود دارد.

مصداق نخست؛ مربوط به گیرندهٔ وام و اعتبارِ خاص است که اخذ آن دارای اشکال می‌باشد چرا که در مقابل هیچ کار یا تجارت یا بیع کالایی آنرا دریافت نکرده بلکه صرفاّ به جهت نزدیکی به هرم قدرت چنین وامی دریافت شده است.
مصداق دوم؛ مربوط به پرداخت کننده وام (بانک یا مؤسّسه مالی مربوطه) است به گونه‌ای که او، علاوه بر اخذ اصل وام (که با خلق پول از هیچ حاصل شده) سود آن را نیز دریافت می‌کند.
بنابراین خلق پول علاوه بر ناحیه گیرنده وام، از ناحیه دهنده آن نیز در شمار اتمّ مصادیق أکل مال به باطل محسوب می‌شود.