« فهرست دروس

درس خارج اصول استاد سید مهدی نقیبی

1403/02/10

بسم الله الرحمن الرحیم

واجب نفسی و غیری/تعبدیت طهارات ثلاث/آخوند/ وجوب مطلق مقدمه (بدون قصد توصلیت یا تعبدیت در واجب و وجوب)

موضوع: واجب نفسی و غیری/تعبدیت طهارات ثلاث/آخوند/ وجوب مطلق مقدمه (بدون قصد توصلیت یا تعبدیت در واجب و وجوب)

فرمایش صاحب کفایه این است که مقدمه واجب مطلقا واجب است نه وجوب قید دارد و نه واجب قید دارد.

نکته: ملاک وجوب مقدمه، در هر دو وجود دارد.

خود ایشان یک اشکال مطرح کرده و خودش جواب داده.

نتیجه اشکال این است که: اگر هر مقدمه ای واجب نباشد، اشکال این است که: گاهی غیر واجب جای واجب را می گیرد. مثال: اعمال حج در وقت خودش بخواهد انجام شود برای شخصی که دور است از میقات. مقدمه اش این است که طی مسافت کند. طی مسافت با مرکب غصبی انجام شد. الان آیا به این شخص می گویند که اگر می خواهی اعمال حج انجام دهی برگرد و با مرکب غیر غصبی بیا؟ مستشکل می گوید که نمیگویند برگرد. نتیجه: عملی که واجب نیست جایگزین عمل واجب شد.

مثال دیگر: آن کسی که بدنش نجس است. او باید برای دخول در صلات، بدنش را تطهیر کند. این تطهیر مقدمه است و مامور به به امر غیری است. گاهی شخص بدون اختیار در آب قرار می گیرد.

الان چون این فعل اختیاری نیست مامور به نیست. پس این فعل غیر اختیاری جایگزین مامور به می شود.

نتیجه: این ها مامور به نیستند. این ها افراد واجب نیستند اما جایگزین مامور به شدند.

جواب صاحب کفایه: در طی مسافت به دابه ای که غصبی است ملاک مقدمیت وجود دارد، و چون ملاک وجود دارد باید واجب باشد اما بخاطر وجود مانع، واجب نیست. مانع غصب است.

در مثال دوم: این غیر اختیاری بودن مانع است از اینکه واجب باشد.

وجوه و ادله ای که برای قول شیخ انصاری[1] ذکر کرده اند:

مراجعه کنید به اجود التقریرات ج1 ص 235

بحث در جلسه آینده مطرح می شود

 


[1] - اجود التقریرات ج1 ص235.
logo