شناخت نامه کافی شریف3/جوامع روایی شیعه /علم رجال

موضوع: علم رجال/جوامع روایی شیعه /شناخت نامه کافی شریف3

اعتبار روایات کافی:

نسبت به اعتبار روایات کافی یه دیدگاه افراطی نزد اخباریون شیعه وجود داره که تمام روایات کتاب کافی را صحیح و معتبر می دانند.همچنین در السنه مشهور شده است که کتاب کافی بر امام زمان(عج) عرضه شده است و ایشان نسبت به آن فرموده اند: "الکافی کاف لشیعتنا"، محدث نوری هم در فایده چهارم در خاتمه مستدرک فرموده: شواهد زیادی وجود دارد که مرحوم کلینی کتاب کافی را بر خود امام عصر(عج) یا یکی از نواب خاص ایشان عرضه کرده است.

همچنین از میرزای نائینی نقل شده که ایشان فرموده اند:خدشه‌ای در اسناد کافی حرفه انسان عاجز است.

برخی دلیل صحت روایات کافی را عبارت خود مرحوم کلینی در مقدمه کافی ذکر کرده‌اند، ایشان در مقدمه کافی فرموده در وجه نوشتن کافی در اجابت یکی از برادران ایمانی خود گفته اند:.. و قلت: إنّك تحبّ أن يكون عندك كتاب كاف يجمع من جميع فنون علم الدين، ما يكتفي به المتعلّم، و يرجع إليه المسترشد، و يأخذ منه من يريد علم الدين و العمل به بالآثار الصحيحة عن الصادقين عليهم السّلام و السنن القائمة الّتي عليها العمل...[1]

ولی انصاف این است که کتاب کافی با همه مزایا و ویژگی‌هایی که دارد ولی مشتمل بر روایات ضعیف می باشد و برخی از روایات آن نیز مردود می‌باشد.

مرحوم شیخ یوسف بحرانی می فرماید در کافی ۱۴۸۵ حدیث ضعیف وجود دارد. مرحوم شیخ حسن فرزند شهید ثانی هم در کتاب ناتمام خود با نام منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح، روایات صحیح کتاب کافی و دیگر کتب اربعه را گزینش کرده است.

مرحوم مجلسی در مرآه العقول طبق اصطلاح متاخران حدیث صحیح و حسن و موثق و ضعیف کافی را مشخص کرده است.

آقای بهبودی هم در کتاب تصحیح الکافی طبق مبنای خود پس از بررسی سند و متن روایات کافی، روایات صحیح کافی را ۴۴۲۸ مورد بیان کرده است. در نرم‌افزار درایه النور هم که با اشراف آقای سید جواد شبیری زنجانی تهیه گردیده روایات کافی را این طور تقسیم کرده اند: ۹۴۸۸ سند صحیح و و ۶۳۲۸ سند ضعیف.

مرحوم شیخ صدوق، مرحوم شیخ طوسی و مرحوم آیت الله خویی هریک شواهد متعددی کردند که همه روایات کافی صحیح نیست.

آثار کار شده پیرامون کافی شریف:

نسبت به کتاب کافی شریف کارهای متعددی از قبیل ترجمه، شرح،تصحیح، تعلیقه، فهرست نویسی و بررسی اسناد کافی توسط علما در طول تاریخ انجام شده است که به برخی از آنها اشاره می شود:

الف: ترجمه ها

-ترجمه کافی شریف توسط آیت الله محمد باقر کمره‌ای در شش جلد

- و ترجمه دکتر سید جواد مصطفوی در چهار جلد

-ترجمه روضه کافی سید هاشم رسولی محلاتی

-ترجمه انگلیسی در 13 جلد

-گزیده کافى، ترجمه و تحقیق: محمدباقر بهبودى، ۶ جزء در سه مجلد.

-خلاصه اى از اصول کافى، ترجمه: على اصغر خسروى شبسترى.

-درخشان پرتوى از اصول کافى، سید محمد حسینى همدانى.

-ترجمه اصول کافی، استاد شیخ انصاریان

ب: شروح کافی

- کتاب مرآه القول فی شرح اخبار آل رسول الله در 26 جلد تالیف مرحوم مجلسی

- شرح اصول کافی از مرحوم ملاصدرا

- شرح اصول کافی از ملا محمد صالح مازندرانی

-الشافی فی شرح الکافی، نوشته ملاخلیل قزوینی

- کتاب الشافی فی شرح اصول کافی از شیخ عبدالحسین مظفر

ج: تعلیقات

-تعلیقه مرحوم میرداماد بر اصول کافی

-حاشیه سید میر ابوطالب فندرسکی(میرفندرسکی)

-حاشیه شیخ حسن صاحب معالم.

د: معجم و راهنما

-المعجم المفهرس لالفاظ اصول الکافی»، الیاس کلانترى.

-المعجم المفهرس لالفاظ الاصول من الکافی»، على رضا برازش.

-الهادى الى الفاظ اصول الکافی»، سید جواد مصطفوى.

-فهرس احادیث اصول الکافی»، مجمع البحوث الاسلامیة.

-فهرس احادیث الروضة من الکافی»، مجمع البحوث الاسلامیه.

-فهرس احادیث الفروع من الکافی»، مجمع البحوث الاسلامیة.

-فهرس احادیث الکافی»، بنیاد پژوهش هاى اسلامى آستانقدس رضوی

ه: اسناد و رجال کافى

-تجرید اسانید الکافى و تنقیحها، آیت الله بروجردی

-الموسوعة الرجالیة(رجال و اسناد روایات کتاب کافى)، آیت‌الله شیخ جواد تبریزى(م ۱۳۸۵ ش)

ی: درباره کافى

-رموز التفاسیر الواقعة فی الکافی والروضة، نوشته ملا خلیل قزوینی.

-دفاع عن الکافی، ثامر هاشم حبیب العمیدى.

-الشیخ الکلینی البغدادی و کتابه الکافی، ثامر هاشم حبیب العمیدی. در این کتاب شرحى مفصل از زندگانى شخصى و علمى کلینى، تلاش هاى علمى پیرامون کافى و روش کلینى در فروع ارائه شده است.

-بین الکلینی و خصومه، موقف محمد ابو زهرة من الکلینی، عبدالرسول الغفار. در این کتاب، ایرادهایى که محمد ابو زهره از نویسندگان مصرى، بر کتاب کافى داشته، مورد تجزیه، نقد و تحلیل قرار گرفته است.

-بحوث حول روایات الکافی»، امین ترمس العاملی.

-دراسات فی الکافی للکلینی والصحیح للبخاری»، هاشم معروف الحسنى(۱۳۸۸ ق/ ۱۹۶۸ م). نویسنده در این کتاب، بحث هاى مقارن و مقایسه اى میان کافى و صحیح بخارى انجام داده و موضوعاتى را از دو کتاب برگزیده و داورى کرده است.

-ثلاثیات الکلینی و قرب الاسناد، امین ترمس العاملی. در این اثر پس از مقدمه - که شرحى است از زندگانى کلینى و اصطلاحات ثلاثیات - روایات کلینى که با سه واسطه به معصوم مى رسد، گردآوری شده که مجموع آن ۱۳۵ روایت است.

-الکلینی و الکافی، الدکتور عبدالرسول الغفار.