1404/07/23
بسم الله الرحمن الرحیم
ادامه تنبیه هفتم/أصالة الاحتياط /الأصول العملية
موضوع: الأصول العملية/أصالة الاحتياط /ادامه تنبیه هفتم
وجه ششم: به مرحوم میرزای نائینی نسبت داده شده است که چون قاعده لا ضرر به خاطر ارفاق و امتنان بر امّت جعل شده است، همین ورود و جعل به خاطر امتنان، موجب تقدیم او بر ادله اولیه خواهد شد. پس امتنانی بودم موجب ترجیح و تقدیم لاضرر در ماده اجتماع بر وجوب وضو خواهد شد.
اشکال شده که خود این امر به تنهایی نمی شود وجه مستقلی باشد مگر نکته ای به آن اضافه شود مثل اینکه گفته شود چون در مقام امتنان است ابای ازتخصیص دارد و همانند نص در عمومیت می شود و لذا بر دلیل "الوضو واجب" مقدم می شود یا اینکه گفته شود ورود به جهت امتنان یعنی ناظر و مفسّر خطابات اولیه است و آنها را مقیّد به صورت عدم ضرر می کند تا امتنان بر امّت صادق باشد که در حقيقت اين تقریب به حکومت بر می گردد. مرحوم آقای صدر در این باره می فرماید: التقريب الخامس- ما ذكره المحقق النائيني (قده) من ان القاعدة باعتبارها وردت مورد الامتنان و الإرفاق على الأمة فتتقدم على إطلاقات سائر الأدلة.و هذا المقدار في هذا التقريب لا يحقق وجها فنيا للتقديم إلّا ان يضاف إليه أحد امرين على سبيل منع الخلو.
ان سياق الامتنان و الإرفاق يأبى عن التخصيص أو يكون ظهوره أقوى من إطلاقات الأدلة الأولية فتقدم عليها بالأظهرية.
2- ان سياق الامتنان يستبطن الفراغ عن ثبوت مقتضي الأحكام الأولية الإلزامية و هذا يعني نظر دليل القاعدة إليها فتتقدم على إطلاق أدلتها بالنظر و الحكومة.[1]
نتيجه: دليل لاضرر بر خطابات اوليه احكام بنابر برخي از وجوه متقدمه مقدم مي شود.
هذا تمام الکلام فی قاعده لاضرر وسیأتی البحث عن الاستصحاب انشاله تعالی.
