« فهرست دروس
درس خارج اصول استاد رجب علی مقیسه

1403/10/12

بسم الله الرحمن الرحیم

رد نظریه مشهور در اخبار و انشا/الوضع /المقدمة

 

موضوع: المقدمة/الوضع /رد نظریه مشهور در اخبار و انشا

نظر آیت الله خویی در اخبار و انشاء

آقای خویی می گویند مفاد اخبار آن گونه که مشهور می گویند ثبوت نسبت در جملات قصد حکایت است . دو جهت رابرای نفی مبنای مشهور بیان می کنند. انشاء اعتبار و ابراز معنی است.

نفی مشهور به دو جهت:

    1. در جمله خبریه خبریه مفاد ومدلول مفادی تصدیقی است. در زید قائمٌ تصدیق نسبت محمول به موضوع داریم نسبت زید به قیام را داریم که نسبت تصدیقی است وبیانش این است که گاهی فقط می گوییم زید یا قائم که باعث تصور معنی و انتقال مخاطب آشنا به معنی به معنابی این کلمات می شود. «ان کان اذعان للنسبه فتصدیق ولا فتصور» وقتی مدلول تصدیقی بود اگر مفاد جمله خبریه همان مدلول تصدیقی باشد همین ثبوت نسبت چیزی به شخصی یا چیزی باشد باید برای ماهم یک تصدیق ظنّی حاصل بشود بدون توجه به مخبر و ملابسات و سایر مولفه ها نفس خبر اگر مدلول وضعی خبر ثبوت نسبت باشد برای مخاطب باید تصدیق بیاورد ولو تصدیق طنّی چون قانون وقاعده در وضع همین است که بین معنی و لفظ تلازم ایجاد می شود و هرگاه لفظی به گوش مخاطب برسد یا به چشم مطالعه کننده برسد باید این سامع و مستعمع به معنی منتقل بشود. هم مفاد لفظی باشد و هم تصدیق ظنی پیدا نشود این خلف فرض ما هست پس مدلول جمله خبریه اگر ثبوت نسبت باشد هروقت شنید مخاطب باید منتقل بشود وحال این که این گونه نیست پس معلوم می شود مفاد وضعی اش نیست. اگر مفاد جمله خبریه موضوع له جمله هم باشد باید به پیامدش ملتزم باشد به این صورت که از هرکسی شنید باید تصدیق حاصل بشود.

    2. مادرباب وضع مبنای صاحب تشریع الاصول که همان تعهد است را قبول کردیم این با مبنای تعهد سازگار نیست. مبنای تنزیل این بود که واضع برای معنی در عالم معنی یک نازل منزلی قرار می دهد مثل لفظ«اسد»

 

logo