موضوع: تفسیر موضوعی/غفلت /آیه 28 سوره کهف

سخن در آیه 28 سوره کهف بود.

﴿و اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا﴾
سخن در نکات تفسیری آیه شریفه بود.

نکته دوم :

نکته تفسیری اصلی؛ شأن نزول آیه است که درباره اصحاب صُفّه می باشد.
نکته دوم و محوری این بحث، ارتباط مستقیم این آیه با گروهی به نام «اصحاب صُفّه» است. این گروه در سه جای قرآن مورد اشاره قرار گرفته‌اند :

سوره کهف، آیه ۲۸
سوره انعام، آیه ۵۲ که مضمونی بسیار نزدیک به آیه سوره کهف دارد.
سوره بقره، آیه ۲۷۳
اصحاب صفه چه کسانی بودند؟
اصحاب صفه، گروهی از مهاجران بودند که برای یاری دین خدا و پیامبر صلی الله علیه و اله از مکه به مدینه هجرت کردند.برجسته‌ترین چهره‌های آنان شخصیت‌هایی چون سلمان فارسی، ابوذر غفاری و عمار یاسر بودند و تعداد آنها حدود ۴۰۰ نفر گزارش شده است.
ویژگی‌های آنان:
اول : آنان تمام دارایی خود، شامل خانه، باغ، کسب‌وکار و حتی خانواده را در راه خدا در مکه رها کرده و به مدینه آمدند.

دوم : در مدینه هیچ مال، خانه یا خویشاوندی نداشتند و در سکویی (صُفّه) در قسمت شمالی مسجدالنبی با سختی و فلاکتی شدید زندگی می‌کردند. وضعیت معیشتی آنان به قدری دشوار بود که گاه به یک خرما اکتفا می‌کردند و به دلیل نداشتن لباس کافی، هنگام شستن تنها لباسشان، خود را در شن پنهان می‌کردند تا عورتشان پوشیده بماند.
انگیزه اصلی این فداکاری‌ها، دفاع از دین و یاری پیامبر صلی الله علیه و اله بود. آنان در خط مقدم جبهه‌های جنگ حضور داشتند. همچنین همواره مشغول راز و نیاز و پرستش خداوند بودند و به آموزش و فراگیری علوم دینی می‌پرداختند
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله برای ساماندهی امور معیشتی این گروه، تدبیری اندیشیدند که ایشان به انصار (مسلمانان مدینه) توصیه کردند که هر کس به اندازه دو نفر غذا دارد، یک نفر از اصحاب صفه را مهمان کند و غذای خود را با او تقسیم نماید. این مشارکت عمومی باعث شد تا این گروه بتوانند شرایط سخت اولیه را پشت سر بگذارند و به تدریج وضعیتشان بهبود یابد

درس‌ها و عبرت‌های معاصر از سیره اصحاب صفه
استاد با اشاره به سیره اصحاب صفه، به یک مقایسه تأمل‌برانگیز میان فداکاری‌های آنان و عملکرد مسلمانان امروز می‌پردازد.
در روز قیامت، اعمال انسان‌ها نه تنها با معیار اعمال امیرالمؤمنین علیه السلام ، بلکه با سیره افرادی چون سلمان و ابوذر نیز سنجیده خواهد شد. این مقایسه جایگاه انسان را در دفاع از دین مشخص می‌کند بسیاری از فعالیت‌های دینی امروز، حتی تبلیغ، ممکن است آلوده به نیت‌های نفسانی و منافع شخصی (مانند امکانات بهتر یا مسائل مالی) باشد، در حالی که اصحاب صفه از همه چیز برای خدا گذشتند. نظام اسلامی، چه در پیدایش (حدوث) و چه در تداوم (بقاء)، معجزه‌آسا بوده است. سرنگونی حکومت ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی و مقاومت در برابر بحران‌های متعدد، گواه الهی بودن آن است. انتقاد از بی‌عرضگی، بی‌تقوایی و ناکارآمدی برخی مدیران و مسئولان، به معنای نفی اصل نظام مقدس نیست. عملکرد ضعیف این افراد به خودشان مربوط است و نباید به حساب کلیت نظام گذاشته شود.
همان‌گونه که انقلابیون اولیه سختی‌های فراوانی را برای به ثمر نشستن انقلاب تحمل کردند، نسل امروز نیز باید در برابر مشکلات صبور باشد. وضعیت کنونی جامعه، به‌ویژه در مسئله حجاب، شایسته جامعه‌ای که با خون شهدا به دست آمده نیست و این رفتارها نوعی بی‌توجهی به فداکاری‌های گذشته تلقی می‌شود.