موضوع: تفسیر موضوعی/غفلت و بی خبری /آیه 179 سوره اعراف

در تفسیر آیه 179 سوره اعراف بودیم و بیان شد که مقصود از ویژگی های در آیه شریفه بلعم باعورا است بر اساس آیه 175 سوره اعراف که شرح وضعیت بلعم بود.

شرح جریان بلعم گذشت و سرنوشت او نیز بیان شد. حالا چگونه میشود کسی که صاحب اسم اعظم بوده است به جایی برسد که به بیان قرآن از سگ کمتر می شود و همچنین چطور میشود که چنین شخصی اینطور صعود داشته است؟

این دو سوال اعتقادی است که برای همه ما لازم است.

پاسخ دو سوال :

اما پاسخ این دو سوال اینست که :

نکته اصلی صعود و عروج چنین کسی این است که خداوند شکور است. البته شکوری که حکیم هم هست. شکور بودن خداوند یعنی «إِنَّا لا نُضيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلا» ما اجر هیچ کار حسنی را ضایع نمیکنیم. حتی اگر کافر باشد انسان و کشت و کار داشته باشد نتیجه اش را می بیند. البته در کنار شکور، حکمت است.

صعود بلعم اثر شکور بودن پروردگار :

بلعم از شیطان که بالاتر نبوده است. شیطان جلیس الملائکه بوده است و در مقام ملائکه بوده است. شیطان عبادات عجیبی داشته و به سبب همان به آن درجه رسید الا اینکه کبر و غرور داشت.

تا قبل از ماجرای سجده بر آدم ، خداوند به حسب اعمالش به او رتبه داده است.

بلعم هم هکذا که اعمال حسن داشته و به رتبه هایی رسیده است.

انسان ها نیز همین طور هستند که به قدر زحمتشان به درجات می رسند و به نتیجه می رسند.

اما علت سقوط بلعم تا این حد چه بوده است؟ این سقوط جای تعجب ندارد چرا که چشم ما بسته است به عالم حقیقت. اگر علم خدا را داشتیم از سقوط بلعم تعجب نمی کردیم. در عالم سیاست هم بعضی افراد سقوط می کنند در حالی که برای دوستانش جای تعجب نیست و معتقدند از گذشته میدانستیم سقوط خواهد کرد.

تصور کنیم دو حوض است که آب هر دو زلال است ولی یکی از حوض ها کف صاف و تمیز دارد و یکی دیگر کف کثیف و پر از لجن است. انسان عادی خیال میکند هر دو حوض یکی است چون آب هر دو زلال است. ولی اهل دقت کف این دو حوض را می بینند. تفاوت این دو حوضچه زمانی روشن می شود که با چوب دستی لجن کف حوض دوم را بالا بیاوریم و با آب زلال مخلوط شود.

امثال اباذر حوض ایمانش مثل حوض اول بود و امثال بلعم از حوض دوم هستند که کف دلشان را رذائل اخلاقی گرفته.

بلعم از ابتلا ساقط بود و حوض دلش کثیف و لجنزار بود و روزی این لجن تمام دل را فرا گرفت و به بیچارگی مبتلا شد.

این مطلب درس و عبرت برای ماست. باید حوضچه ایمان دل را تنظیف کنیم. البته قدم به قدم ، نه به شکلی که بعد از مدتی دوباره برگردد.