موضوع: اجتماع امر وهی فی شیئ واحد/مرجحات تقدم نهی بر امر /اقوی بودن یکی

بحث ما درباره ی وجوه ومرجحات تقدم نهی بر امر بود:

مشهور قائل شدند که یکی از این وجوه اقوا بودن دلالة نهی نسبت به امر است، چون امر دلالت بر طبیعت طلب می کند هر چند این امر اختلافی است،(بین مطلق طلب وطلب وجوبی)

مشهور وصاحب کفایة معتقدند امر دلالت بر طلب وجوبی می کند نه مطلق الطلب، دلالت نهی بر ترک تمام افراد بدلالت التزامی است ولی دلالت امر بر شمول ولو شمول بدوی وعموم بدوی به کمک مقدمات حکمت است و دلالت التزامی هم یکی از اقسام دلالت وضعیِّة است ومسلم است که دلالت وضعیِّة از دلالت به کمک مقدمات حکمت خیلی قوی تراست پس مقدم می شود.

میرزای قمی :اقوائیَّت دلالت صیغة نهی را نسبت به صیغة امر نپذیرفتند و گفتند:همانطور که صیغة امر دلالتش بر شمول به کمک مقدمات حکمت است، دلالت صیغة نهی بر ترک تمام افراد به کمک مقدمات حکمت است نه به دلالت التزامی باشد.

میرزای قمی این مطلب را در دو جا مطرح کردند:

اول: در بحث مرجحات صیغة نهی

دوم: در بحث دلالت صیغة امر بر مرة وتکرار.

"عبارت میرزای قمی در قوانین"

«و منها انَّ النهی اقوی دلالةً ، قد مَرَّ ما یُضَعِّفُهُ فی بحث تکرار النهی»

ادامه عبارت میرزای قمی در کتاب قوانین:

«اختلفوا فی دلالة النهی علی التکرار علی قولین : فعن الاکثر انَّه للتکرار والاقوی العدم لنا ما مرَّ مراراً انَّ الاوامر والنواهی ماخوذةٌ من المصادر الخالیة من اللام والتنوین فهی حقیقة فی الماهیة لا به شرط شیئ و لایزید الهیئة علی المادة الا الطلب الحتمی التحریمی والایجابی فمن یدعیه فعلیه البیان »[1]

من جملة طرفداران قول میرزاقمی ، محقق در معارج الاصول وشیخ طوسی و....است.

قول سوم:ما توقف می کنیم ونمی دانیم که نهی دلالت بر مرَّة یا تکرار می کند یا نه؟

دلیل میرزای قمی بر دلالت نهی بر تکرار: اوامر ونواهی مشتق از مصدرند که الف ولام وتنوین ندارد واینچنین مصدری دلالت بر ماهیت لا به شرط شیئ می کند و می تواند هزاران شرط داشته باشد،(یعنی هیئت نهی چیزی اضافه تر از مادِّه نهی ندارد) وهرکس ادعا کند که صیغة نهی دلالت بر تکرار می کند باید دلیل بیاورد.

پس به نظر میرزاقمی صیغة امر ونهی دلالتشون علی السویة است و دلالتشان به کمک مقدمات حکمت است.

وحال آیا این نظریِّة درست هست یا نه؟ جلسه بعد انشاء الله