موضوع: آناتومی بدن/مو /جلسه چهارم، ادامه بحث موی زیر بغل، موی شرمگاه (عانه)، جاهایی که مو رشد نمی کند، نکات مربوط به بحث مو، سوال و جواب

نکته‌ی خارج از بحث

بدن انسان از سلول ساخته شده است و یک حبابی در وسط سلول به نام هسته است که داخل آن ملکول هایی دو رشته ای وجود دارد که از آن به «امشاج» تعبیر می کنیم:

﴿انا خلقنا الانسان من نطفه امشاج﴾[1]

این رشته ها حالت نردبانی دارد که از ژن ها تشکیل شده است. هرکدام از این ژن ها حامل صفاتی از بدن است. در اصطلاح امروزی به «DNA» معروف است که در اصطلاح قرآنی همان امشاج است که داخل هسته و حباب مرکزی سلول حالت سکون دارد.

«علق» مورد دیگری است که به آن اشاره می کنم:

﴿خلق الانسان من علق﴾[2]

انسان از علق (موجودات یک رشته ای) خلق شده است.

علق، دو رشته های امشاج را از هم باز می کند و از آن کپی برداری می کند و طی یک فرآیندی «RNA» می شود که ما به آن «علق» می گوییم. علق حرکت دارد و از حباب خارج می شود و ملکول های پروتوئین را بر اساس نسخه ای که از ژن یا امشاج برداشته است، تشکیل می دهد.علق، رشته های اسید آمینه را به یکدیگر متصل می کند و یک پروتوئین را تشکیل می دهد.

واکسن های امروزی «MRNA» را هدف قرار می دهند. یعنی آن علق متحرک و نسخه بردار که می خواهد تبدیل به یک پروتوئین کند را می خواهند دستکاری کنند. تا به حال چنین واکسنی تقریبا درست نشده است. آسیب چنین روشی مشخص نیست و امکان دارد عامل بیماری ها و سرطان و از بین رفتن ژن اعتقادات و انسانیت و خیرخواهی و معنویات باشد.

امروزه از مدرنیته صحبت می شود. در ایران، رضاشاه پدر مدرنیته می باشد که کشف حجاب کرد و علماء را آزار رساند. این مدرنیته سبب شد حرم اهل بیت علیهم السلام و مساجد و زیارت اربعین و روضه امام حسین علیه السلام تعطیل شود.

تذکر این نکته برای مسئولین مفید است که اعتبار مقام ها بخاطر گفته های امامان علیهم السلام است و خدمت به اهل بیت علیهم السلام است. بنابراین باید در اهمیت دادن به معارف اهل بیت علیهم السلام و ترویج آن ها و طب آن ها تمام تلاش خود را کنند و خدای ناکرده با آن مقابله نکنند.

بحث ما در مورد آناتومی و عملکرد و فوائد مو است که خیلی مختصر عرض می شود به طوری که اگر تفصیلی مطرح شود، صد جلسه نیاز دارد. اهل تحقیق و علم این مسائل را بیشتر گسترش بدهند.

ادامه بحث موی زیر بغل

موهای انسان مختلف است. سه نوع مو در بدن انسان وجود دارد:

    1. بعضی موها مانند موهای سر و محاسن و سبیل، همیشه در حال رشد هستند و حدی برای رشد آن ها وجود ندارد. با خارج شدن این موها، دائما بیماری و درد و عوامل آن ها را از بدن خارج می شود.

    2. رشد برخی مو ها مانند موی ابرو و مژه، حدی دارد و رشد همیشگی ندارد. این موها کارآیی دارند. ابرو تنظیم کننده نور است و مژه محافظ چشم است.

    3. نوع دیگری از مو مانند موهای زیر بغل، عانة، دور آلت و نواحی پشت، «مستنقعات» (باتلاق) هستند که بیشتر اوقات در رطوبت قرار دارند. این موها نوعا حالت گندیدگی دارند. ماده‌ی این موها درد و بیماری است و همچنین پناهگاه میکروب و ویروس هستند و این ها اصل نجاست هستند. انسان نباید در زدودن این موها کوتاهی کند.

بنابراین موهای زیر بغل هم از جهت ماهیت و هم از جهت تجمع میکروب و ویروس، و هم از جهت تشرح مواد بد بو بسیار کثیف هستند که باید با کندن یا نوره، زدوده بشوند.

بیشتر روایات از کندن موهای زیر بغل صحبت می کنند. حضرت ابراهیم علیه السلام بعد از امر خداوند متعال به تمییز کردن، موهای زیر بغل خود را کند. بنابراین کندن موهای زیر بغل یک تمییزی است که از طهارت های دهگانه ابراهیمی و حنیفی است.

هدف از این موها در درجه اول جمع کردن میکروب و ویروس و ترشحات زیر بغل است که باید زدوده شوند.

در روایت آمده است:

ان نتف الابط ینفی الرائحه المنکره وهو طهور و سنة[3]

کندن موی زیر بغل بوی بد را از بین می برد و پاکیزگی و سنت پیامبر ص است.

بنابراین اگر بوی بدی زیر بغل است بخاطر موی زیر بغل است. ماده اصلی ترشحات بد بو، بعد از خشک شدن، روی مو ها باقی می ماند.

از مخفی شدن شیطان زیر موهای زیر بغل معلوم می شود یک موجود ریزی است که همان میکروب و ویروس می باشد.

در روایت آمده است:

لایطولن احدکم شاربه و لا عانته و لا شعر ابطه فان الشیطان یتخذها مخابئ یستتر فیها[4]

سبیل را بلند نکنید و موی عانت را بلند نکنید و موی زیر بغل را بلند نکنید زیرا شیطان آن ها را پناهگاه و مخفیگاه قرار می دهد.

روایات در اینکه کندن بهتر است یا تراشیدن اختلاف دارند.

در روایتی آمده است:

انه کان یطلی ابطه و یقول نتفه یضعف المنکبین و یوهی و یضعف البصر و قال حلقه افضل من نتفه و طلیه افضل من حلقه[5]

امام برای زدودن موی زیر بغل از نوره استفاده می کرد و می فرمود کندن موی زیر بغل دو شانه را ضعیف می کند و سست می کند و بینایی را ضعیف می کند و تراشیدن بهتر از کندن است و استفاده از نوره بهتر از آن دو است.

در روایت دیگر می فرماید:

نتفه افضل من حلقه و طلیه افضل منها[6]

کندن موی زیر بغل بهتر از تراشیدن آن است و استفاده از نوره بهتر از آن دو است.

حقیقت این است که باید بگوییم تراشیدن بهتر از کندن است و نوره بهتر از آن دو است، زیرا کندن هم درد دارد و هم کتف ها را و بینایی را ضعیف می کند.

موی عانت

این بحث شبیه موی زیر بغل است. موی عانت نیز در مکان باتلاقی و محل عرق رشد می کند. در این مکان بخاطر فعالیت جنسی انسان، گردش خون زیاد است بنابراین عوامل بیماری علی القاعده باید در این مکان زیاد باشد و خروج این مو ها سبب خارج شدن درد ها و بیماری ها و عوامل آن ها می شود.

علاوه بر این مشغولیت انسان به زدودن این مو ها باعث می شود تا انسان از حالت بیکاری و ضرر رساندن به دیگران دور شود.

روایات زیادی راجع به مو های عانت و تاکید بر زدودن آن ها داریم. محل های زیر بغل و عانت، محل خروج «فضلة» یعنی مواد مضر و گندیده است.

در روایت می فرماید هر پانزده روز استفاده از نوره سنت است و ائمه علیهم السلام بین این مدت نیز مو ها را می تراشیدند.

در یک روایت معتبر اینگونه آمده است:

من کان یومن بالله و الیوم الاخر فلا یترک عانته اربعین یوما[7]

کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد مو های عانت خود را چهل روز رها نکند.

پیامبر ص برای مو های عانت (اطراف آلت) و باسن خود از نوره استفاده می کرده است.

در روایت دیگر آمده است:

قال لبعض اصحابه اطل فقال انما اطلیت منذ ایام قال اطل فانه طهور[8]

امام صادق علیه السلام به یکی از اصحاب فرمود نوره استفاده کن عرض کرد چند روز قبل استفاده کرده ام، فرمود استفاده کن زیرا نوره طهور است.

نوره از جهت زدودن مو ها برای مانع شدن از تجمع میکروب و ویروس، و از جهت استریل کننده و میکروب کشی و قارچ کشی طهور است. قارچ در بدن حتی قارچ در رحم خانم ها فقط با نوره از بین می رود. خانم ها باید در آب نوره بنشینند.

در روایت دیگر آمده است:

انما تنورت اول من امس و الیوم الثالث قال اما علمت انه طهور [9]

راوی می گوید پریروز نوره استفاده کردم حضرت می فرماید مگر نمی دانی نوره طهور است؟

نوره احتمالا علاوه بر ظاهر، برای باطن نیز طهور است.

در روایت آمده است:

ان آلام البدن و ادوائه تخرج بخروج الشعر فی مسامه و لذلک امر الانسان بالنوره لیسرع الشعر النبات[10]

همانا دردهای بدن و بیماری های آن با خارج شدن مو از بدن خارج می شود به همین جهت انسان به استفاده از نوره امر شده است تا رشد مو سریع تر شوئد.

مو در تمام بدن موجب خارج شدن بیماری و دردها است به همین جهت ائمه علیهم السلام در تمام بدن خود (گردن به پایین) از نوره استفاده می کرده اند.

در روایتی آمده است:

ان اباجعفر علیه السلام دخل الحمام فاتزر فغطی رکبتیه و سرته ثم امر صاحب الحمام فطلی ما کان خارجا من الازار ثم قال اخرج عنی ثم طلی هو ما تحته[11]

همانا امام باقر علیه السلام در حمام داخل شد و لنگ بست از زانو تا ناف خود را سپس به صاحب حمام فرمود آنچه از لنگ خارج است را نوره بکش و سپس فرمود من را تنها بگذار و خودشان زیر لنگ را نوره گذاشت.

در روایت دیگر آمده است:

و شعر الجسد اذا طال قطع ماء الصلب و ارخی المفاصل و ورث الضعف و السل و ان النوره تزید فی ماء الصلب و تقوی البدن و تزید فی شحم الکلیتین و تسمن البدن[12]

موی بدن هنگامی که بلند شود آب کمر (منی) را قطع می کند (ضعف جنسی و نازایی می آورد) و مفصل ها را سست می کند و سبب ضعف و ناتوانی و لاغری شدید است اما استفاده از نوره آب کمر را زیاد می کند (تقویت جنسی و باروری می آورد) و بدن را قوی می کند و قلوه پی را زیاد می کند (غده آدرنالین را تقویت و باعث ازدیاد ترشح آن است) و بدن را چاق می کند (چاقی نشان سلامتی است).

جاهایی که مو رشد نمی کند

صلاح این است که مو در تمام بدن رشد کند زیرا موی هر عضوی باعث خارج شدن بیماری از آن عضو می شود. اما این مسئله استثنائاتی دارد.

علت فاعلی (سبب عدم رویش مو) بیشتر بخاطر اصطکاک است مانند ناحیه زیر پا که مو رشد نمی کند. یا بخاطر عبور زیاد از آن ناحیه است.

در روایت مفضل بن عمر در کتاب توحید مفضل (کتاب با ارزشی است) آمده است:

و منع مع ذلک الشعر من المواضع التی تضر بالانسان و یحدث علیه الفساد و الضرر لو نبت الشعر فی العین الم یکن سیعمی البصر و لو نبت فی الفم الم یکن سیتنقص علی الانسان طعامه و لو نبت فی باطن الکف الم یکن سیعقه عن صحة اللمس فلو نبت فی فرج المراة و علی ذکر الرجل الم سیفسد علیهما لذة الجماع فنظر کیف تنکب الشعر هذه المواضع لما فی ذلک من المصلحة[13]

در جاهایی جلوی رشد مو گرفته شده است بخاطر ضررها و مفاسدی که برای انسان ایجاد می کند، اگر در چشم مو رشد کند آیا نابینا نمی شد؟ اگر در دهان مو رشد کند آیا غذا برای انسان فاسد نمی شود؟ اگر مو در کف دست رشد می کرد آیا او را از لمس ممانعت نمی کرد؟ اگر در فرج زن و روی آلت مرد مو رشد می کرد آیا لذت جماع را برای آن ها از بین نمی برد؟ نگاه کن چگونه در این مکان ها مو نمی روید بخاطر مصلحتی که دارد.

این مسئله اختصاص به انسان ندارد و در حیوانات هم اینگونه می باشد.

در روایت دیگر می فرماید:

قلت ما العلة فی بطن الراحه لا ینبت فیها الشعر و ینبت فی ظاهرها فقال لعلتین احداهما فلان الناس یعلمون الارض التی تداس و یکثر علیها المشی لا ینبت شیئا و علة اخری لانها جعلت من ابواب التی تلاقی الاشیاء فترکت لاینبت علیها الشعر لتجد المس اللین و الخشن و لا یحجبها الشعر عن وجود الاشیاء [14]

عرض کردم علت عدم رویش مو در کف دست و رویش آن در ظاهر دست چیست؟ حضرت فرمود دو علت دارد یکی اینکه مردم می دانند زمینی که محل رفت و آمد است چیزی در آن نمی روید و علت دیگر این است که کف دست برای ملاقات با اشیاء است و مو در کف دست نروییده تا نرم و خشن را لمس کند و مانعی برای لمس اشیاء در آن نباشد.

پیشانی

علت فاعلی (سبب عدم رویش) عدم رشد مو در پیشانی این است که پیشانی تیغه ای مانند تیغه کوه است که رشد گیاه در آن خیلی نادر است.

علت غائی (هدف) عدم رویش مو در پیشانی اینگونه آمده است:

و خلت الجبهة من الشعر لانها مصب النور الی العینین[15]

پیشانی مو ندارد زیرا راه رسیدن نور به چشم است.

در صورت رویش مو در پیشانی، نور کافی به چشم نمی رسید.

از آن جایی که مو شبیه گیاه است، اگر درجایی مو رشد نکرد یا بخاطر نبود بذر است، یا بخاطر نبود مواد ترکیب دهنده و یا بخاطر نبود رطوبت کافی، مانند صحرایی که خشک و لم یزرع است.

نکات مربوط به بحث مو

نکته اول

جلوگیری از رشد مو های زائد

چون مواد مضر در بدن وجود دارد، انسان مو دارد و مو در بدن انسان رشد می کند. اگر در بدن انسانی درد نباشد، مو در بدن او رشد نمی کند. به همین جهت در روایت آمده است اهل بهشت زمانیکه وارد بهشت می شوند، از یک چشمه ای که در آن وجود دارد می نوشند و مضرات از بدن آن ها خارج می شود و بعد تمام موهای زائد ایشان می ریزد:

تساقط عن ابشارهم الشعر و ذلک قوله تعالی و سقاهم ربهم شرابا طهورا[16]

مو های بدن آن ها می ریزد و این همان قول خداوند متعال است که خداوند به آن ها یک نوشیدنی پاک کننده می نوشاند.

از آنجایی که سنخ مو ها متفاوت است بعدا عرض خواهم کرد که بعید است که مو های سر ایشان ریخته شود.

اگر همانطور که در روایت به آن اشاره شد، می توانیم با خوردن آب طهور کاری کنیم در دنیا، بیماری ها از بدن خارج شود و مو رشد نکند.

آب باران همان آب طهور است:

﴿ وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَيُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ ﴾[17]

ما از آسمان برای شما آبی نازل کردیم تا شما را (در ظاهر و باطن) پاک کند.

نکته دوم

روایت می فرماید:

طلیة فی الصیف خیر من عشرة فی الشتاء[18]

یک مرتبه استفاده از نوره در تابستان بهتر از ده مرتبه استفاده در زمستان است.

علت آن می تواند عرق کردن زیاد در تابستان باشد. همچنین فعالیت انسان در تابستان بیشتر است و در معرض میکروب و ویروس و قارچ است.

نکته سوم

یکی از فوائد عطسه زدن جلوگیری از رشد مو در چشم است. البته داروی برطرف کردن مو در چشم (ریح السبل، التهابی که سبب رویش مو در چشم است) ، شافیه است.

نکته چهارم

بعد از متولد شدن فرزند، سفارش شده است که مو های سر او تراشیده شود و هم وزن آن طلا یا نقره صدقه داده شود.

صدقه دادن دفع بلا می کند.

نکته پنجم

مو حتی از انسان مرده یا حیوان مردار نجس نیست.

نکته ششم

تراشیدن مداوم مو، خوردن انجیر، خوردن برگ چغندر، خوردن انار (بیشتر محاسن و سبیل)، اثمد (برای مژه ها و حتی کل بدن)، شانه (خصوصا شانه از عاج فیل)، روغن مالی، حناء و فرق گذاشتن برای موی سر عوامل رشد و ازدیاد رشد مو هستند.

نکته هفتم

سفید شدن مو اسباب متعددی دارد که امروز به آن بطور خلاصه اشاره می کنم.

علت اول سفید شدن مو غصه و هم و غم است. یکی از پادشاهان، حضرت یعقوب را درحالیکه مو های او سفید شده بود را دید. ابتدا گمان کرد او حضرت ابراهیم علیه السلام است. حضرت یعقوب فرمود من نوه حضرت ابراهیم ع هستم. از او پرسید ما بلغک من الکبر[19] چه چیزی باعث شده اینگونه پیر بشوی؟ قال الهم و الحزن و السقم فرمود هم و غم و بیماری باعث پیری من شده است.

علت دیگر سفید شدن مو، نخوردن، یا کم و یا دیر خوردن وعده شام است:

ترک العشاء مهرمة[20]

شام نخوردن باعث پیری زود رس است.

علت دیگر نفس دیگران است. اگر نفس انسان به موی دیگری بخورد سبب سفید شدن مو می شود:

اسرع الشیب الی شاربک یا حسن و یقال ان ذلک من الخرق و قال علیه السلام لیس کما بلغک ولکنا معشر بنی هاشم طیبة افواهنا عذبة شفاهنا نسائنا یقبلن علینا انفاسهن و انتم معشر بنی امیه فیکم بخر شدید فنسائکم یصرفن افواههن و انفاسهن الی اصداغکم و انما یشیب منکم موضع العذار من اجل ذلک [21]

معاویه در مجلسی که مروان بن حکم هم حضور داشت به امام حسین علیه السلام عرض می کند سبیل هایت زود سفید شده است و گفته می شود که این از انجام کار بد به وجود می آید امام علیه السلام فرمود اینگونه نیست ما بنی هاشم هستیم، دهان ما خوش بو است و لب های ما شیرین است و زن های ما زیاد به ما رو می کنند و نفس آن ها به صورت ما می خورد و شما بنی امیه دهان بد بویی دارید و زنان شما از صورت شما رو گردان هستند و نفسهای آن ها به دو طرف سر شما می خورد به همین جهت موضع مو های دو طرف شما سفید است.

این روایت علت سفیدی را نفس زن ها (چه خوش بو و چه بد بو) معرفی کرده است.

روایت دیگر مخالف و معارض این روایت است:

ما بال الشیب الی شواربنا اسرع منه الی شواربکم؟ فقال ان نسائکم نساء بخرة فاذا دنا احدکم من امرئته نهکته فی وجهه فشاب منه[22]

کسی از امام می پرسد چرا سبیل های ما زود تر از شما سفید می شود؟ حضرت می فرماید زن های شما دهان بد بو دارند هنگامی که نزدیک زن خود می شوید بوی بد دهان آن ها به شما می خورد و باعث سفیدی موی سبیل شما می شود.

در این روایت نفس بد بوی زن را موجب سفیدی مو معرفی کرده است. اما به هرحال نفس یکی از عوامل سفیدی مو مطرح شده است.

خانواده های پر جمعیت، به گونه ای که در یک اتاق ده نفر می خوابند، چون نفس زیاد است باعث می شود مو ها سفید شوند.

در ادامه روایت بالا آمده است:

ما بال لحائکم اوفر من لحائنا فقال والبلد الطیب یخرج نباته باذن ربه و الذی خبث لا یخرج الا نکدا[23]

چرا محاسن شما (بنی هاشم) بیشتر از محاسن ما است؟ امام فرمود زمین پاک گیاه خود را به اذن پروردگارش خارج می کند و زمین خبیث خارج نمی کند مگر گیاهان پژمرده و ریز را.

نکته هشتم

اذا دخلتم بلدة وبیئه و خفتم وبائها فعلیکم ببصلها فانه یجلی البصر و ینقی الشعر و یزید فی ماء الصلب و یزید فی الجماع[24]

هنگامی که داخل شهر وباء زده شدید و از وباء آن ترسیدین بر شما باد پیاز آن شهر زیرا بینایی را تقویت می کند و مو را تمییز می کند و آب کمر را زیاد می کند و تعداد همبستری را زیاد می کند.

البته باید برای استفاده از فوائد مو در دوری از بیماری های همه گیر مانند کرونا، از پیاز همان شهر استفاده شود.

نکته نهم

گناه در رشد مو نقش دارد. در روایت قبل خواندیم که محاسن انسان سالم و مومن رشد می کند و در مقابل محاسن انسانی که گناه می کند، رشد نمی کند. در روایت های قبلی خواندیم که از امام سوال شد چرا برخی بزرگ می شوند اما مو در صورت آنها رشد نمی کند؟ امام می فرماید بخاطر گناه است: ذلک بما کسبت ایدهم و ما الله بظلام للعبید

نسبت به موی سر، عدم گناه سبب ریزش مو است:

اذا اراد الله بعبد خیرا رماه بالصلاع تتحط الشعر من راسه و ها انا اذا[25]

هنگامی که خداوند خیر بنده ای را بخواهد او را به تاسی مبتلا می کند و مو ها از سرش می ریزد و من (حضرت امیر ع) اینگونه ام.

روایتی هم داریم که مو های سر پیامبر ص زیاد و بلند بوده است. پس اگر انسان موی بلند و پر پشتی دارد ناراحت نباشد.

نکته دهم

ناخن و مو باید دفن بشوند:

الم نجعل الارض کفاتا احیاء و امواتا قال دفن الظفر و الشعر[26]

آیا زمین را محل زنده و مرده قرار ندادیم امام ع فرمود مراد دفن ناخن و مو است

شاید مو و ناخن به جهت محل تجمع آلودگی و شیطان، خطرناک باشد و یا اینکه روزی ناخن و مو قرار است همراه انسان محشور شود به همین جهت خوب است مانند خود بدن انسان دفن شود.

نکته یازدهم

شپش سر با شستن سر با گل خطمی برطرف می شود.

نکته دوازدهم

در سر حتما باید فرق ایجاد شود:

من لم یفرق شعره فرق الله بمنشار[27]

کسی که فرق برای موی خود ایجاد نکند خداوند با اره برای او فرق ایجاد خواهد کرد.

نکته سیزدهم

افرادی که موخوره دارند از روغن بنفشه استفاده کنند انشاءالله برطرف می شود. کوتاه کردن مو نیز برطرف کننده موخوره می باشد.

سوال:

در تمام مباحثی که تا به حال مطرح شده است در مورد مو، آیا بین خانم و آقا تفاوتی وجود دارد یا خیر؟

جواب:

یقینا بین موهای خانم ها و آقایان تفاوت هایی وجود دارد. رشد مو در خانم ها بیشتر است، علت آن نیز می تواند رطوبت زیادتر در زن ها و پوست آن ها باشد.

گفته شده است که موهای خانم ها باید پوشیده باشد زیرا اگر در معرض آفتاب باشد خشک و شکننده می شود و باعث ریزش یا کم پشتی می شود. ما الان شاهد هستیم که خانم های محجبه موهای بهتری دارند.

کوتاه کردن موی سر برای خانم ها سفارش نشده است و حتی آن طور که در ذهنم هست، کراهت دارد اما در آقایان لازم و ضروری است. ما کانت الانبیاء تمسک الشعر [28]

پیامبر ص در سر خود فرق ایجاد نکرد، زیرا نمی گذاشتند مو به حدی برسد که باز کردن فرق نیاز شود. کسی که موهای بلندی برای خود دارد حتما باید فرق ایجاد کند و حتما باید به آن ها رسیدگی کند.

زدودن موهای عانت و زیر بغل و استفاده از نوره یا کندن برای همه لازم است. نهایت نگهداری این مو ها برای آقایان چهل روز است اما برای خانم ها تا بیست روز است.

برای موهای صورت در زنان سفارش شده است که باید کنده شود و این باعث می شود که دیرتر رشد کند.

یکی از عواملی که باعث رشد مو در بدن مردان و بعضی از خانم ها می باشد، عرق کردن زیاد است. کار سخت برای زن توصیه نشده است زیرا عرق باعث رشد موی بدن می شود. رشد زیاد مو در بدن مرد نیز علاوه بر عوامل دیگر مانند بیماری ها، عرق کردن او است:

بارک الله برجل مشعر و امراء الصلاع

خداوند به مرد پر مو و خانم بدون مو برکت بدهد.

سوال:

درمان فر و سیخ بودن مو چیست؟

جواب:

سیخ بودن مو نشانه زیاد بودن بیماری در بدن است، زیرا ماده‌ی زیاد و زبر و شاخی از بدن خارج می شود و مو حالت سیخی پیدا می کند.

استفاده از گل خطمی به عنوان نرم کننده‌ی طبیعی به شکل آسیاب شده و خیس شده و صاف شده توصیه می شود.

خطمی اگر خوب استفاده شود، خوب تمییز می کند. اگر نتیجه خوبی مشاهده نمی شود، شاید روش استفاده درست نباشد. استفاده از شوینده طبیعی مانعی ندارد.

سوال:

آیا مو بیماری است یا اینکه باعث خروج بیماری است؟

جواب:

به نظر می رسد مو خود بیماری است. ماهیت بیماری را توضیح دادیم و ترکیب ماده‌ی مو خود بیماری است به همین جهت باید زود تر خارج شود و باید دفن شود.

سوال:

توصیه کردید افرادی که مو ندارند کلاه گیس با موهای طبیعی بگذارند درحالیکه مو بیماری است و باید دفن شود.

جواب:

اصل بودن مو منع نشده است، و توصیه شده است که خانم ها موی بلندی داشته باشند. اما شرائط نگهداری مو باید انجام شود. قانونی نداریم که موی دیگران از موی انسان بد تر است در عین حال منافعی برای شخص دارد. اگر چه احتمال دارد ضررهایی داشته باشد اما منافع آن زیاد است و از سرد و گرم شدن ناگهانی سر جلوگیری می کند.

سوال:

گفتید که محل سبیل عطر زده شود.

جواب:

مراد عطرهای طبیعی مانند مشک، عنبر، زعفران و عود است و روغن های طبیعی مانند گل سرخ، نرجس، رازقی، یاس و گل سنجد است.

سوال:

درمان گره خوردن موی دخترها چیست؟

جواب:

هر شب از روغن بنفشه استفاده کنند. علاوه بر این برای باز کردن این گره ها «مدره» (شانه ای که یک دندانه دارد) استفاده می شود و زن های پیامبر ص از این وسیله استفاده می کرده اند. به نظر جنس آن نیز از فلز و آهن است.

سوال:

درمان شوره و پوسته پوسته شدن سر به حد زخم شدن سر چیست؟

جواب:

علت گاهی سرد و گرم شدن سر، گاهی شوینده های شیمیایی و می تواند ارثی باشد و درمان آن استفاده از گل خطمی است.

سوال:

آیا حناء باعث سفیدی مو می شود؟

جواب:

روایتی داریم که می فرماید یشعل الراس شیبا مو ها را شدیدا سفید می کند. پیامبر ص خیلی از حناء تعریف می کنند و از حناء استفاده می کردند و ایشان تا 63 سالگی موهایش سفید نشده است.

نوع استفاده از حناء در موارد مختلف، متفاوت است، اگر بگوید خضاب باید با حناء رنگ شود و اگر بگوید حناء نیاز به رنگ کردن نیست.

سوال:

تغییر ژنتیک و تغییر حالات مو در جنین چگونه است؟

جواب:

عوامل زیبا شدن مو را نخواندیم و برخی نیز مانند برگ چغندر مو را نیکو می کنند که در آینده خواهیم گفت.

سوال:

درمان پر مویی نوزاد چیست؟

جواب:

علت پر مویی نوزاد در مادر است و نیز تغذیه مادر نیز در این زمینه نقش دارد مثلا اگر انجیر زیاد بخورد، انجیر باعث پر مویی می شود.

شکی نیست که میمون، انسان بوده است اما دلیل پر مویی آن ها خوردن زیاد انجیر است. این مسئله یکی باعث پر مویی و دیگری دلیل پر شپش بودن آن ها است.