< فهرست دروس

«درس طب در روایات»

استاد تبریزیان

1400/08/21

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: آناتومی بدن/سینه /جلسه هجدهم، ادامه بحث سینه، جایگاه سینه و اهمیت آن، وجود شیطان در سینه، ترائب، غده تیموس، شراسیف، پرده دیافراگم، شوصه، پستان

 

صحبت راجع به سینه بود. روایات نسبت به سینه و قلب، تاکید دارد. از روایات استفاده می شود، تمام چیزهایی که به سینه، عقل و مغز نسبت می دهیم، در حقیقت این کارها برای قلب است. نسبت دادن کارها به عقل، اشتباهی است که مردم به تبع دانشمندان غربی، انجام می دهد؛ دانشمندان غربی معتقد هستند مغز، هارد و ذخیره‌ی اطلاعات و علم، و محل کنترل بدن است. درحالیکه قلب پادشاه بدن؛ و سینه، هارد و محافظ انسان است و دستور کارها را می دهد.

به روایاتی در این زمینه اشاره خواهیم کرد و به برخی از این روایات، قبلا اشاره کرده ایم. این روایات بخش کوچکی از روایاتی است که در مورد سینه و قلب وارد شده است.

 

جایگاه سینه و اهمیت آن

کارهای مهم و باارزش انسان، به قلب و سینه نسبت داده می شود.

حضرت علی علیه السلام می فرماید:

صَدْرُ العاقِلِ صُنْدُوقُ سِرِّهِ[1]

سینه‌ی انسان عاقل (فهمیده، دانشمند و عالم) صندوقچه رازهای او است.

رازها و وظایف دستگاه های بدن و کارکرد آن ها در سینه محفوظ است و نظم بدن از سینه است. مغز و عقل یک چراغ است.

در روایت دیگر می فرماید:

يَغُوصُ الْعَقْلُ عَلَى الْكَلَامِ فَيَسْتَخْرِجُهُ مِنْ مَكْنُونِ الصَّدْرِ كَمَا يَغُوصُ الْغَائِصُ عَلَى اللُّؤْلُؤِ الْمُسْتَكِنَّةِ فِي الْبَحْرِ [2]

عقل در کلام غوص می کند و علم را از داخل سینه خارج می کند همانطور که غواص در دریا فرو می برد تا مرواریدهای ساکن در دریا را به دست بیاورد.

در قرآن اینگونه آمده است:

﴿ وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ ﴾[3]

اگر خداوند بخواهد کسی را گمراه کند سینه‌ی او را تنگ و بدون منفذ قرار می دهد گویا به آسمان صعود می کند.

سینه‌ی کسی تنگ باشد، حق را نمی بیند و پذیرش ندارد و از حق دوری می کند. انسان هرچه بالاتر برود، بخاطر کم شدن اکسیژن سینه او تنگ تر می شود.

در روایتی آمده است:

عن أبي عبدالله في قوله عزوجل : «ومن يرد أن يضله يجعل صدره ضيقا حرجا» فقال : قد يكون ضيقا وله منفذ يسمع منه ويبصر ، والحرج هو الملتأم الذي لا منفذ له يسمع به ولا يبصر منه[4]

ممکن است سینه تنگ باشد اما برای او منفذی باشد به وسیله آن دریچه می شنود و می بیند

تنگی سینه مانع شنیدن و دیدن نمی شود، بلکه انسان می بیند و می شنود اما قبول نمی کند و حوصله حقیقت و دین و ایمان را ندارد.

ضیقا حرجا، حرج به معنای تنگی و یک حالت غیر عادی و نامطلوب دارد. خود روایت معنا می کند: «والحرج هو الملتم الذی لا منفذ له»؛ ملتم به معنای چیزی که تماما بسته شده است و هیچ دریچه و سوراخی ندارد تا از راه آن بشنود و ببیند.

وجود شیطان (میکروب و ویروس) در ناحیه سینه

خداوند در قرآن فرموده است:

﴿قل اعوذ برب الناس ملک الناس اله الناس من شر الوسواس الخناس الذی یوسوس فی صدور الناس من الجنه و الناس﴾ [5]

به خدا از شر شیطانی که وسوسه می کند پناه می برم که در سینه های مردم وسوسه می کند.

شاید این آیه اشاره به وجود شیطان (میکروب و ویروس) در سینه است. یعنی محل روبرو شدن بدن با میکروب و ویروس، سینه می باشد. آیه در مورد شیطان صحبت می کند و ما قبلا، شیطان را معنا کردیم و گفتیم مراد از شیطان، میکروب و ویروس است.

در روایات داریم که شیطان در سینه افراد بد، فرخ (زاد و ولد می کند) و باض (تخم می کند)[6] . شاید علت این کار، ورود هوا، نفس و دم از بیرون به داخل شش به شکل مرتب است و از این طریق میکروب و ویروس داخل می شود چون محل ویروس و میکروب هوا است.

علاوه بر هوا، شیطان در خون نیز وجود دارد. در روایات داریم که شیطان (میکروب و ویروس) با خون در بدن انسان جریان دارد و محل جمع شدن خون نیز قلب است که در سینه قرار دارد.

هم شش ها و هم قلب، محل بودن میکروب و ویروس است. بدن در مقابل میکروب و ویروس دفاع می کند، گلبول های سفید به سمت سینه می روند و کار مقابله با آن ها را انجام می دهند.

اعتقاد داریم، خلطی که از سینه خارج می شود، که به آن بلغم می گوییم، کشته های گلبول سفید است که به شکل خلط خارج می شود به همین جهت خلط در سینه زیاد است. در رساله ذهبیه آمده است:

أَنَّ الرَّأسَ ، وَ الأُذنَينِ ، وَ العَينَينِ ، وَ المَنخَرَينِ ، وَ الأَنفَ ، وَ الفَمَ مِنَ الدَّمِ ، وَ أَنَّ الصَّدرَ مِنَ البَلغَمِ وَ الرِّيحِ ، وَ أَنَّ الشَّراسيفَ مِنَ المِرَّةِ الصَّفراءِ ، وَ أَنَّ أَسفَلَ البَطنِ مِنَ المِرَّةِ السَّوداءِ [7]

سر از خون است، سینه از بلغم و روح است. زمانیکه می فرماید سر از خون است، به معنای تمرکز و فعالیت و سرریز و زیاد شدن خون است. سینه از بلغم است، یعنی محل تمرکز، زیاد بودن و سرریز بلغم، سینه است. می بینیم که بلغم با سرفه و غیر سرفه، از سینه بیرون می آید و دفع می شود و جلوی آسیب های بدن گرفتن می شود.

معنای دیگر «سینه از بلغم است» این است که سینه از بلغم به وجود آمده است، یا اینکه بلغم در آن جا زیاد است، یا اینکه بلغم وقتی زیاد بشود از سینه خارج می شود. به هر معنا در نظر بگیریم، به هر حال بلغم در ناحیه سینه زیاد است.

در روایت آمده است:

انه خص البلغم بالصدر [8]

بلغم به سینه اختصاص دارد؛ چون خلط ها از جای دیگر (تمامی اعضای بدن مانند سر و سینوس ها و...) می آیند و در سینه جمع می شوند. بودن بلغم در سینه یک امر طبیعی است زیرا سینه محل تولید سرما است تا قلب را سرد کند و خون زیاد سرد نشود و آسیب به مغز و اعضای بدن نرساند. علاوه بر این، ریه همیشه مرطوب است و مایعات زیادی در سینه به وجود می آید. زمانیکه باز دم انسان خارج می شود، به همراه بخار است، این علامت این است که سینه مرطوب است و در سینه تری وجود دارد. بلغم نیز سرد و مرطوب است بنابراین از لحاظ طبیعت یکی هستند و دور از انتظار نیست.

ریح نیز سرد و خشک و طبع دیگر سینه است. ارتباطی بین نفس کشیدن و ریح وجود دارد، ریح شاید اکسیژن بدن باشد. به هر حال ریح در سینه زیاد است و ارتباط به هوا دارد و بیشترین جایی که هوا وجود دارد سینه (ریه) است. ریح از هوا است و ارتباط با یکدیگر دارند.

اینکه روایت می فرماید: ان الصدر من البلغم و الریح [9] یک امر طبیعی است. ریح مربوط به هوا می شود و در سینه هوا زیاد است و بلغم که مرتبط به دفع میکروب و ویروس است، در ناحیه سینه میکروب و ویروس زیاد است. و دی اکسید کربن زیاد است، می توانیم بگوییم که ریح همان دی ا کسید کربن است که هم سرد و هم خشک است.

در روایت آمده است که حضرت داوود از فرزند خود حضرت سلیمان سوال می کند:

أين بيت الريح منك قال الرئة[10]

خانه ریح در بدن تو کجاست؟ حضرت سلیمان می گوید شش

 

ترائب

وقتی از سینه صحبت می کنیم، دستگاه های متعددی را شامل می شود. دنده، غده، شراسیف از جمله اعضایی است که در سینه قرار گرفته اند که از آن ها صحبت خواهیم کرد.

هر کدام از دنده ها اسامی اختصاصی و عملکرد خاصی دارند که نقش مهمی در بدن ایفاء می کنند. دنده های ترائب در خانم ها، استخوان هایی ما بین ترقوه، کتف و سینه قرار دارند یا استخوان هایی که در زیر سینه قرار دارند که اهیمت زیادی دارد. خداوند در قرآن می فرماید: ﴿خلق من ماء دافق﴾[11] انسان از آب جهنده خلق شده است، آبی که با قوت و جهندگی خارج می شود، دافق نامیده می شود؛ ﴿یخرج من بین الصلب و الترائب﴾[12] آبی که از کمر و استخوان های زیر سینه یا استخوان های بین ترقوه، کتف و سینه، خارج می شود. محل خروج آب زن، ترائب است و محل خروج نطفه مرد از کمر خارج می شود.

بنابراین، انسان یک مجموعه آبی است که از ترائب (سینه زن) و کمر مرد خارج می شود. ترائب در به وجود آمدن انسان و انعقاد نطفه و بارداری دارد.

خواهیم خواند که آب زن از زیر سینه‌ی او خارج می شود و این نشان می دهد ما چگونه می توانیم خانم ها را تحریک کنیم (با فشردن سینه ها) برای اینکه آب آن ها منعقد بشود و کمک به باروری آن ها داشته باشد.

روایاتی می فرماید آب زن از سینه (زیر سینه) یا از دنده ها که در اطراف پستان است خارج می شود. بعضی می گویند بیشتر آب و نطفه زن از این مکان خارج می شود، زیرا آب از تمامی بدن انسان خارج می شود و نشانه آن لرزیدن تمام بدن است.

امام علیه السلام سوال می کند، عطسه از کجای بدن خارج می شود؟ عرض می شود از بینی، امام علیه السلام می فرماید: عطسه از تمام بدن خارج می شود زیرا تمام بدن تکان می خورد همانند نطفه مرد زیرا خارج شدن آب مرد همراه تکان خوردن تمام بدن است. در خانم ها حتما قبل از خارج شدن آب، بدن کاملا می لرزد و به دنبال آن خروج نطفه است. این نشان می دهد که نطفه از تمامی بدن خارج می شود و بعید نیست عمده‌ی نطفه‌ی زن از ترائب (زیر سینه) خارج شود. مانند مرد که اسپرم او از کمر است، ولی عمده‌ی آب است و همه‌ی آن نیست.

یک روایتی از امام رضا علیه السلام داریم:

ولا تجامع امرأة حتى تلاعبها وتكثر ملاعبتها وتغمز ثدييها فإنك إذا فعلت ذلك غلبت شهوتها واجتمع ماؤها لأن ماءها يخرج من ثدييها والشهوة تظهر من وجهها وعينيها واشتهت منك مثل الذي تشتهيه منها [13]

با خانم همبستر نشو مگر اینکه با او بازی داشته باشی و زیاد با او بازی کنید و سینه های او را فشار بدهید اگر این کار را انجام دهید قبل از همبستری، شهوت خانم غالب می شود و آب او جمع می شود زیرا آب زن از سینه زن خارج می شود و شهوت در صورت و چشم های او ظاهر می شود همان چیزی که از زن انتظار دارید، او از شما می خواهد.

هنگامی شهوت زن غالب می شود، با حالت خاصی به مرد نگاه می کند و شدیدا مرد را می خواهد و میل پیدا می کند.

بهترین حالت همبستر شدن به خصوص برای زاد و ولد این است که دو شهوت با یکدیگر ملاقات کند. خانم و آقا به اوج برسند و عمل انعقاد نطفه زن و مرد با هم بسته شود که بهترین حالت برای باروری است.

غده تیموس

مکان غده تیموس، پشت جناق سینه است. این غده یک بخشی از دستگاه ایمنی بدن است و در مقابله با میکروب و ویروس نقش دارد. این غده، برخی هرمون ها را ترشح می کند و از زمان جنینی این غده فعال می شود و تا زمان بلوغ روز به روز بزرگ تر و فعال تر می شود، اما با زیاد شدن سن بعد از بلوغ، شروع به کوچک شدن می کند و فعالیت آن کمتر می شود اما فعالیت آن قطع نمی شود.

غده تیموس گاهی سبب خود ایمنی می شود به شکلی که انسان فلج می شود تا جایی که حتی پلک از کار می افتد. بیماری تیفوس هم مربوط به این غده است.

شراسیف

انتهای دنده ها، در قسمت شکم را شراسیف می گویند. گذشته می گفتند که خون در اطراف دنده ها متولد می شود. روایات به شراسیف اهمیت زیادی می دهند. دلیل این اهمیت، دعای عرفه است:

اللهم إني اشهد بحقيقة إيماني ... وما احتوت على شراسيف أضلاعي [14]

خداوندا من شهادت می دهم به حقیقی بودن ایمانم ... و به آنچه شراسیف استخوان های دنده ام شامل آن ها است...

در رساله ذهبیه آمده است:
وَ أَنَّ الصَّدرَ مِنَ البَلغَمِ وَ الرِّيحِ ، وَ أَنَّ الشَّراسيفَ مِنَ المِرَّةِ الصَّفراءِ ، وَ أَنَّ أَسفَلَ البَطنِ مِنَ المِرَّةِ السَّوداءِ [15]

همانا سینه از بلغم و ریح و شراسیف از صفراء و پایین شکم از سوداء است

صفراء گرم و خشک است، یعنی شراسیف محل جمع شدن گرمی است، و غذاهای گرم در این مکان جمع می شود. گاهی نیز مراد از شراسیف، هر استخوانی که بروز و ظهور دارد، می باشد. دنده ها بروز و ظهور دارد زیرا آن ها را می بینیم و گاهی به دنده ها شراسیف گفته می شود.

پرده دیافراگم

پرده ای که ما بین سینه و شکم قرار دارد و نقش اساسی در نفس کشیدن دارد. در سینه عضلاتی دارد که با ایجاد خلأ کمک می کند که هوا داخل شش ها بشود و بعد از آن روی ریه فشار ایجاد می کند تا هوا تخلیه شود.

رگ ها و عصب از داخل این پرده رد می شود. در روایات، در مورد بیماری برسام صحبت شده است. «بر» به معنای بچه است و «سام» به معنای مرگ است و مراد التهاب پرده دیافراگم است که هم درد شدید دارد و هم به همراه آن تب شدید وجود دارد و موجب هذیان گویی می شود. درمان التهاب این پرده سخت است.

شوصه

شوصه یک بیماری و درد معرفی شده است که در روایات برای آن درمان ذکر شده است. احتمالاتی در مورد شوصه است. یکی از احتمالات پهلو درد است، یکی دیگر التهاب پرده دیافراگم است یا اینکه ما بین دنده ها ملتهب می شود و دردی به وجود می آید که به آن شوصه گفته می شود.

پستان

در حقیقت پستان، دو غده‌ی بزرگ است که در مرد و زن وجود دارد. این غده قبل از بلوغ نسبت به مرد و زن یک اندازه است اما بعد از بلوغ در خانم ها، بزرگ و کامل می شود و بعد از بارداری از سینه برای تغذیه کودک، شیر ترشح می شود. در زمان بارداری و بعد از زایمان بزرگ تر می شود و دارای غده های شیری است و منافذی مانند لانه زنبور عسل دارند که خون را تبدیل به شیر می کند. زنانی که آمادگی برای زایمان دارند، در مرحله ای در سینه احساس سنگینی می کنند.

پستان یکی از اندام جنسی است و سبب تحریک زن و مرد می شود؛ دلیل آن وجود عصب های زیاد در سینه و نوک سینه می باشد که محرک شهوت زن است.

گاهی، تحریکات شدید می شود و تبدیل به درد می شود و احساس ناخوشایندی به وجود می آید، به جهت تراکم سلول های عصبی و فرستادن پیام متراکم به مغز، تبدیل به ناراحتی می شود و باعث می شود خانم ها از لمس آن ها احساس خوبی نداشته باشند.

بحث در مورد پستان زیاد است و به این مقدار اکتفاء می کنیم.

 


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo