درس خارج اصول استاد رضازاده
1400/09/10
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: اصول عملیه/استصحاب /خلاصه تنبیه یازدهم
خلاصه تنبیه یازدهم
8 : نعت عارض بر منعوت است و حال در منعوت است مثلا وقتی زید عادل می گویم گویا عدالت در زید حلول کرده است و قیام وصف برای زید است چه اینکه اخبار بعد علم به ان اخبار وصف است و قبل علم به آن خبر می باشد.
و عدم قابل عروض و حلول نیست لذا قضیه معدوله و سلب محمول غلط است چه اینکه عدم حلول در دیگری نمی کند پس زید لیس بقائم یعنی زید متصف بعدم قیام است پس اتصاف بعدم قیام است نه اتصاف بعدم
وجه تسمیه معدوله
در منطق مظفر می فرماید: « وقد يکون موضوعها أو محمولها شيئا معدولا أي داخلا على حرف السلب على وجه يکون جزأ من الموضوع أو المحمول مثل : لا انسان. لا عالم. لا کريم. غير بصير ..... أو معدولة الطرفين حسب دخول العدول على أحد طرفيها أو کليهما. ويقال لمعدولة احد الطرفين : مثال معدولة الطرفين : کل لا عالم هو غير صائب الرأي. کل غير مجد ليس هو بغير مخفق في الحياة.
مثال معدولة الموضوع: غير العالم ليس بسعيد..»[1]
مثال معدوله محمول می گویم الهواء ليس هو غير فاسد
پس قضیه معدوله یا معدوله موضوع و یا معدوله محمول ومعدوله طرفین است.
وجه تسیمه معدوله در حاشیه ملا عبدالله یزدی این گونه بیان شده است :
المعدوله لان حرف السلب موضوعا سلب النسبة یعنی حرف سلب وضع شده برای سلب نسبت است و وقتی حرف سلب در غیر معنای اصلیش استفاده شود معدوله است یعنی عدول از معنای اصلیش پیدا کرده است و حرف نفی در موضوع قرار گفته است.
