درس الفائق استاد محسن مرتضوی

موضوع: تنبیهات/تنبیه دوم /تفصیل مرحوم آخوند

مرحوم آخوند خراسانی فرموده: در سیره‌های عقلاییه در باب اطاعت و عصیانِ تکالیف شرعی مثل سیره بر حجیت خبر ثقه که عدم ردع کفایت کرده و نیاز به امضاء صریح نداریم. به این بیان که سیره عقلاییه در باب اطاعت و عصیان، تا زمانی که دلیل بر ردع شرعی نباشد، متّبَع است بر خلاف سیره‌های عقلاییه در غیر آن همانند معاملات و موضوعات خارجیه که نیاز به دلیل بر امضا دارد همانند معاملات و موضوعات.[1]

مناقشه: بله بین عبد ومولای عرفی به همین صورت است ولی بین عبد ومولای حقیقی نمی توان به این صورت استدلال کردچون در باب اطاعت و عصیان، احتمال مخالفت با طریقه عقلاییه نسبت به مولای حقیقی داده می‌شود همانطور که تخطعئه و مخالفت شارع نسبت به سیره عرف و عقلا در موارد متعدد ثابت شده است بله نسبت به مولای عرفی صحیح است ولی در مورد عبد ومولای حقیقی به صورت کلی صادق نیست.

در بحث‌های گذشته بیان شد که غالباً سیره عقلاییه، برای اعتبار به امضاء و عدم ردع از طرف شارع احتیاج دارد، در این فصل دو بحث صغروی بیان خواهد شد یکی طرق احراز سیره عقلاییه معاصر خودمان واتصال آن به عصرمعصوم و دیگری طرق احراز عدم ردع از جانب شارع.یکی از راههای احراز سیره استقراء است که تفصیل آن خواهد آمد.