درس خارج فقه آیت الله مرتضوی
کتاب الحج
93/02/30
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع:
محرمات احرام/ محرم هفدهم/ پوشاندن سر بر مردان/فروبردن سر در مایعات
« ولا غيره من المائعات»[1]
مطلب چهارم: حکم ارتماس تمام سر در مایعات غیر آب
این مساله ذات قولین است.
قول اول: حرمت کما عن صاحب الجواهر و سیدنا الاستاذ
بل لا فرق بينه وبين غيره من المائعات بعد أن كان المانع التغطية[2]
قول دوم: جواز کما عن استادنا المحقق
و أمّا الارتماس في غير الماء فلا دليل على تحريمه[3]
از ما ذکرنا بالامس دلیل قولین واضح شد.
دلیل قول اول: با توجه به اینکه حرمت ارتماس از باب تغطیة می باشد فرقی بین آب و غیرش از مایعات وجود ندارد.
دلیل قول دوم: ارتماس بماء بنفسه موضوع حرمت می باشد و در غیر ماء شک در حرمت داریم اصل عدم حرمت می باشد.
سیدنا الاستاذ اگر چه حرمت ارتماس را استقلالی نمی دانند لکن ظاهر عبارت ایشان در تحریر ظهور در این دارد که ارتماس حرمت استقلالی دارد و اگر ارتماس حرمت استقلالی داشته باشد نباید قائل به حرمت ارتماس در غیر ماء از مایعات می شدند.
حکم فروبردن بعض سر در مایعات غیر آب
کسانی که حرمت ارتماس را از باب تغطیه می دانند باید قائل به حرمت شوند زیرا در تغطیه بین کل و بعض سر فرقی نمی کند اما کسانی که قائل به حرمت استقلالی هستند باید قائل به جواز شوند زیرا ادله ارتماس دلالت بر حرمت ارتماس کل سر دارند.
در مساله 31 هفت مطلب بیان شده است که سه مطلب مربوط به ارتماس می باشد:
1-حرمت ارتماس در ماء
2-حرمت ارتماس در مایعات
3-حرمت ارتماس بعض سر
و چهار مطلب مربوط به تغطیه می باشد.
اما فرع چهارم: ما اشار سیدنا الاستاذ بقوله «ولا يجوز تغطية رأسه عند النوم، فلو فعل نسيانا أزال فورا» [4]
این فرع مفصلا قبلا بیان شد فلانعود
فرع پنجم: ما اشار سیدنا الاستاذ بقوله «فلو فعل نسيانا أزال فورا» [5]
این فرع هم قبلا گذشت و گفتیم که این فرع دو حکم را در بر دارد یکی اینکه باید سریعا پوشش را بردارد و دیگر اینکه بعد از این عمل تلبیه گفتن لازم است یا نه و ما قائل به عدم وجوب شدیم.
فرع ششم: ما اشار الیه سیدنا الاستاذ بقوله «نعم لا بأس بوضع الرأس عند النوم على المخدة ونحوها»[6]
این فرع هم قبلا بیان شد و گفتیم این عمل جایز است بخاطر سیره مستمره بین مسلمین
فرع هفتم: ما اشار الیه سیدنا الاستاذ بقوله «ولا بأس بتغطية وجهه مطلقا»[7]
و قد تقدم ایضا القول بالجواز للاجماع و الروایات
« ولا غيره من المائعات»[1]
مطلب چهارم: حکم ارتماس تمام سر در مایعات غیر آب
این مساله ذات قولین است.
قول اول: حرمت کما عن صاحب الجواهر و سیدنا الاستاذ
بل لا فرق بينه وبين غيره من المائعات بعد أن كان المانع التغطية[2]
قول دوم: جواز کما عن استادنا المحقق
و أمّا الارتماس في غير الماء فلا دليل على تحريمه[3]
از ما ذکرنا بالامس دلیل قولین واضح شد.
دلیل قول اول: با توجه به اینکه حرمت ارتماس از باب تغطیة می باشد فرقی بین آب و غیرش از مایعات وجود ندارد.
دلیل قول دوم: ارتماس بماء بنفسه موضوع حرمت می باشد و در غیر ماء شک در حرمت داریم اصل عدم حرمت می باشد.
سیدنا الاستاذ اگر چه حرمت ارتماس را استقلالی نمی دانند لکن ظاهر عبارت ایشان در تحریر ظهور در این دارد که ارتماس حرمت استقلالی دارد و اگر ارتماس حرمت استقلالی داشته باشد نباید قائل به حرمت ارتماس در غیر ماء از مایعات می شدند.
حکم فروبردن بعض سر در مایعات غیر آب
کسانی که حرمت ارتماس را از باب تغطیه می دانند باید قائل به حرمت شوند زیرا در تغطیه بین کل و بعض سر فرقی نمی کند اما کسانی که قائل به حرمت استقلالی هستند باید قائل به جواز شوند زیرا ادله ارتماس دلالت بر حرمت ارتماس کل سر دارند.
در مساله 31 هفت مطلب بیان شده است که سه مطلب مربوط به ارتماس می باشد:
1-حرمت ارتماس در ماء
2-حرمت ارتماس در مایعات
3-حرمت ارتماس بعض سر
و چهار مطلب مربوط به تغطیه می باشد.
اما فرع چهارم: ما اشار سیدنا الاستاذ بقوله «ولا يجوز تغطية رأسه عند النوم، فلو فعل نسيانا أزال فورا» [4]
این فرع مفصلا قبلا بیان شد فلانعود
فرع پنجم: ما اشار سیدنا الاستاذ بقوله «فلو فعل نسيانا أزال فورا» [5]
این فرع هم قبلا گذشت و گفتیم که این فرع دو حکم را در بر دارد یکی اینکه باید سریعا پوشش را بردارد و دیگر اینکه بعد از این عمل تلبیه گفتن لازم است یا نه و ما قائل به عدم وجوب شدیم.
فرع ششم: ما اشار الیه سیدنا الاستاذ بقوله «نعم لا بأس بوضع الرأس عند النوم على المخدة ونحوها»[6]
این فرع هم قبلا بیان شد و گفتیم این عمل جایز است بخاطر سیره مستمره بین مسلمین
فرع هفتم: ما اشار الیه سیدنا الاستاذ بقوله «ولا بأس بتغطية وجهه مطلقا»[7]
و قد تقدم ایضا القول بالجواز للاجماع و الروایات
