موضوع: تفسیرموضوعی/سخن چینی و اصلاح ذات البین /تفسیرآیه 114 سوره نسا

سخن در تفسیر 114 سوره نسا بود.

﴿لا خَيْرَ في‌ كَثيرٍ مِنْ نَجْواهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاحٍ بيْنَ النَّاسِ وَ مَنْ يفْعَلْ ذلِكَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نؤْتيهِ أَجْراً عَظيما﴾

بیان شد که طبق همین آیه شریفه نجوا و در گوشی صحبت کردن عمل شیطانی و غلط است ، الا نجوا در سه جا و در سه مقام که بیان شد.

در نکته اول معنای نجوا بیان شد.

نکته دوم :

امر در آیه شریفه و در استثنا اول ، چه نکته ای دارد؟ نکته این است که امر از باب استعاره است. یعنی کسی که قصد احسان و صدقه دادن دارد ، به اعتبار علو مقام این عمل یعنی احسان و صدقه ، خدای متعال به این عامل به احسان و صدقه هم علو و برتری داده و عمل احسان را ، امر به احسان اطلاق فرموده تا جایگاه آمر به او داده است. در مباحث امر ثابت شده است که در امر ، علو معتبر است.

نکته سوم :

سه استثنا در مساله ذکر شده است. در استثنا اول صدقه و در دومی کار نیک را ذکر فرموده. چرا صدقه را از کار نیک جدا کردند حال آنکه صدقه از مصادیق معروف و کار نیک است؟

پاسخ این است اول اینکه ذکر خاص قبل العام ، مفید تاکید ویژه است. چون در صدقه حفظ حیثیت افراد است ، تاکید بیشتری شده است. در واقع صدقه مختص به ذکر است در جواز نجوا ، به جهت اینکه در این مورد ، حفظ شانیت و حیثیت افراد مهم است و لذا دستور خاص به نجوا داده شده است.

دوم اینکه صدقه به کمک های مستحبی بلاعوض می گویند ، ولی در معروف احسان می کنیم ولی قصد باز پس گرفتن داریم و به عبارتی ، مصداق «معروف» اقتراض است که باید برگردانده شود.