موضوع: تفسیر موضوعی/سخن چینی و اصلاح ذات البین /تفسیر آیه 224 بقره

از این جلسه وارد ششمین ایه از ایات نمامی می شویم که در سوره بقره ایه 224 بیان شده است.

﴿وَ لا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمانِكُمْ أَنْ تبَرُّوا وَ تتَّقُوا وَ تُصْلِحُوا بيْنَ النَّاسِ وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليم‌﴾

معنای آیه شریفه

در معنای این آیه شریفه اختلاف نظر است.

بعضی این گونه معنا کرده اند : خدا را در معرض سوگند های خود قرار ندهید و برای اینکه نیکی کنید و تقوا پیشه سازید و اصلاح بین مردم انجام دهید ، سوگند یاد نکنید.

بعضی دیگر : خدا را در معرض سوگند های خود قرار ندهید ، که سوگند بخورید که نیکی نکنید و تقوا پیشه نسازید و بین مردم را اصلاح نکنید.

در این دو معنا تفاوت بسیار است. در اولی مردم را نهی میکند از اینکه برای کار های نیک قسم بخورد.

در دومی مردم را نهی می کند از اینکه برای نیکی نکردن و کار خیر نکردن ، قسم بخورد چرا که در نیکی کردن دچار ضرر شده است.

علت ترجمه دوم این است که خدا رضایت ندارد که نام او را وسیله تعهد به انجام ندادن کار خیر و کار محبوب خودش قرار دهید.

تفسیر آیه :

نکات مقدماتی :

1 – معنای عُرضه باید روشن شود. عرضه یعنی در معرض قرار گرفتن چیزی ، مثل جنسی که در بازار در معرض معامله قرار میگیرد. در آیه شریفه نهی می کند که نام الله را مثل جنس بازار ، در معرض قسم و استفاده قرار دهند.

البته بعضی به معنای مانع هم می گویند. چرا که مانع ، در معرض مسیر قرار گرفته است.

2 – شان نزول ایه کریمه مربوط به داماد و دختر عبدالله بن رواحه است که این داماد و عروس دچار اختلاف شدند و عبدالله هم بارها این ها را صلح می داده است و بعد از اینکه بارها و مکررا (بر اساس قرائن) واسطه اصلاح می شود ، قسم میخورد به الله که دیگر در راه اصلاح بین آن ها قدمی بر نخواهم داشت. در اینجا آیه شریفه نازل شد. عبدالله بعد از نزول این ایه متوجه شد که وظیفه اصلاح همیشگی است.[1]