موضوع: فقه کاربردی/ روش های فقه کاربردی/ اختیارات و ولایت مطلقه فقیه/ اختیارات حکومتی ولی فقیه/اختیار اجرای حدود در عصر غیبت

با کلید اختیارات ولایت مطلقه فقیه می توان بن بست ها را گشود چنانچه در این مدت بن بست های فراوانی گشوده شده است. در معنای ولایت مطلقه فقیه گفتیم همه اختیاراتی که معصوم «بما انه حاکم علی الناس» دارد بر عهده فقیه گذاشته شده است. اما به این معنی که هر کاری ولی فقیه بخواند انجام بدهد نیست.

ورود به بحث آیا اجرای حدود از اختیارات معصوم علیه السلام است؟ سه طایفه روایت نقل کردیم که از اختیارات امام معصوم است، این مورد اتفاق بین شیعه و اهل سنت است؛ یعنی حاکم مسلمانان چنین اختیاراتی دارد با این تفاوت که حاکم نزد شیعه امامان معصوم علیهم السلام است و اهل سنت حاکم مسلمانان را گسترده می دانند.

اختیار اجرای حد در عصر غیبت

آیا در زمان غیبت فقیه می تواند اجرای حد بکند؟ در تاریخ شیعه دو فقیه در زمان خودشان هر نوع حد را اجرا می کردند. تعدادی از جنایات کاران را سید شفتی با اجرای حد کشته است تعداد هشتاد یا نود یا صد و بیست مجرم را با اجرای حد کشتند. مرحوم تنکابنی در قصص العلما می گوید بار اول که سید شفتی جوانی را بخاطر لواط اعدام می کند به هر کس که می گفت حکم را اجرا کند قبول نمی کرد، لذا خود ایشان ضربه شمیر را زد ولی ضربه اثر نکرد اما چون کاری نبود شخص دیگری شمیر را از او گرفت و گردن جوان لواط کار را زد. بعد از اجرای حد نماز میت بر آن اقامه می کرد. فقیه دیگر ملا قربانعلی زنجانی است که از علمای مخالف مشروطیت بود. کسروی به شدت ضد او بود کسروی و در تاریخ مشروطیت خود می نویسد ملاقربانعلی اجرای حد و قصاص می کرد.

در رابطه با مشروطیت علما حکومت استبدادی قاجار را نمی خواستند و مشکل کار علما تز حکومت داری نداشتند لذا فرصت طلبان مشروطیت را به غارت بردند علما نسبت به مشروطیت سه طایفه بودند. سید کاظم یزدی صاحب العروة الوثقی مخالف مشروطیت بودن و این به معنی موافقیت با استبداد نیست بلکه می گفتند چیزی که فرصت طلبان به نام مشروطیت ایجاد کرده بودند سنخیتی با دین ندارد و ملا قربانعلی زنجانی از مخالفان مشروطیت است. گروه دوم، موافقان مشروطه در راس آنها آخوند خراسانی بود و محقق نائینی در آغاز موافق مشروطیت بود. تنبیه الامه را برای مخالفت با استبداد نوشت. گروه سوم، در مقابل مشروطیت بیطرف بودند از جمله شیخ عبد الکریم حائری بود ایشان اراک بود مشروطیت که پیش آمد به کربلا مهاجرت کرد. خارج فقه را متن عروه قرار داد و خارج اصول را متن کفایه قرار داد. با شکست مشروطیت علما دیگر از قیام برای دین ترس داشتند لذا علمای مشروطیت و شاگردان انها قیام نکردند.

درباره اجرای حدود در عصر غیبت دو نظر است امام راحل طبیعی است موافق اجرای حدود در عصر غیبت باشد و بسیاری از علما که می تواند گفت مشهور هستند موافق اجرای حدود در عصر غیبت هستند. این علما عبارت از شیخ مفید در مقنعه و شیخ طوسی در نهایه و سلار بن عبد العزیز دیلمی در مراسم، علامه در مختلف و قواعد و دروس، شهید ثانی در مسالک، صاحب جواهر در جواهر

در مقابل فقهایی مانند ابن ادریس در سرائر، قاضی ابن براج طرابلسی در مهذب، یحیی بن سعید حلی در جامع، محقق حلی در شرایع، سید احمد خوانساری در مدارک می گویند فقط امام معصوم یا کسی که امام آن را برای اجرای حدود نصب کرده است حق اجرای حدود را دارد. اجرای حدود فقط حق معصوم علیه السلام و حتی فقیه چنین حقی ندارد به عبارت دیگر در زمان غیبت سه تصور است. یکی، فقیه واجد شرایط در زمانی که حکومت مبسوط الید دارد او اجرای حد می کند و دیگر فقها حق اجرای حد ندارد چون موجب هرج و مرج می شود. ثابت کردن یک ضابطه می خواهد که در شرح لمعه بیان شده است. نظر دیگر که نظر مخالفان اجرای حد در زمان غیبت است. نظر سوم -که مطلقا آن را قبول نداریم اهل سنت بر آن معتقد هستند- حاکم هرکس باشد حتی اگر با کودتا حاکم شده حق اجرای حد را دارد. اینکه اهل سنت چنین نظری دارد او را اولی الامر می دانند لذا می گویند مجاز به اجرای حد است. کسی که حکومت او مشروعیت ندارد حق اجرای حد ندارد

بر این باور هستیم دین برنامه زندگی است که بخشی از آن عنصری است جانیان و متخلفان را تادیت می کند آن عنصر اجرای حدود الهی است.

دلیل جواز اجرای حدود و قصاص و دیات در عصر غیبت

دلیل بر جواز اجرای حدود و دیات و القصاص در عصر غیبت الکتاب و السنة و العقل و الاجماع است