موضوع: حقوق انسان از منظر قرآن/حقّ ذاتى انسان بر خدا /حقّ کرامت
خامسا در خصوص مباحث خانواده، کرامت الهی نسبت به مرد و زن مساوی و یکسان است و اختلاف جنسیت مانند سایر اختلافات خدادادی صرفا برای تکامل بشر و رفع نیازات طبیعی آنان بوده و سبب فضیلت بر دیگری و مبین جایگاه اجتماعی آن ها نزد پروردگار متعال نمی باشد [1]
و از این رو حتی اگر مبنای تصمیم گیری و رفتار های اشخاص قرار گیرد، مؤاخذه الهی را بدنبال خواهد داشت[2]
. بنابراین ایجاد محدودیت هایی برای جنس مؤنث (مانند لزوم استجازه زوجة از زوج برای خروج از منزل یا سفر) و اختلاف در ظرفیت ها و مسئولیت ها اگرچه به جهت مصالحی در امور خانواده و جامعه ملاحظه شده است [3]
اما در عین حال موجب تفضیل و برتری جنس مذکر نیز نخواهد بود[4]
همچنان که هیچ صنف یا شغلی را نمی توان برتر بر دیگر صنوف یا مشاغل دانست بلکه حیات اجتماعی بشر وابسته ی به همه ی آن هاست و در مسیر رفع نیازهای دنیوی، همه ی آن ها یکسان بوده و سبب کرامت نزد خداوند نمی باشند[5]
. مضافا به اینکه از منظر اسلام فزونی هر نعمتی باعث به وجود آمدن مسئولیت جدیدتر و بیشتری می باشد پس هریک از ویژگی های ذاتی و مختصات خلقت بشری (مانند اختلاف جنسیت) حتی اگر نعمت و فضیلت نیز بشمار آید در برابر آن مسئولیت بیشتر و تکلیف سنگین تری وجود خواهد داشت[6]
و از این رو فضیلت و کرامت محسوب نخواهد شد.
[1] سوره حجرات، آيه 13.. {يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ}
[2] سوره عبس، آيه 1تا. 4. {عَبَسَ وَتَوَلَّىٰ * أَنْ جَاءَهُ الْأَعْمَىٰ * وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّىٰ * أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّكْرَىٰ}
[3] این اختلافات نه تنها برای حفظ نظام زندگانی بشر است بلکه نسبی است و لذا یک زن با تمام محدودیت هایی که برای او تعریف شده است به مقام مادری با آن همه ارزش و اعتبار می رسد و بسیاری از امور در گرو رضایت او خواهد بود یا در عین اینکه هزینه های زندگی با مرد است اما ارث پدر و مادر از اولاد مساوی (یک ششم) می باشد.
[4] سوره سبا، آيه 37.. {وَمَا أَمْوَالُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ بِالَّتِي تُقَرِّبُكُمْ عِنْدَنَا زُلْفَىٰ إِلَّا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَأُولَٰئِكَ لَهُمْ جَزَاءُ الضِّعْفِ بِمَا عَمِلُوا وَهُمْ فِي الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ}
[5] سوره نحل، آيه 97.. {مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}
[6] سوره بقره، آيه 238.. {وَالْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلَاثَةَ قُرُوءٍ ۚ وَلَا يَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَكْتُمْنَ مَا خَلَقَ اللَّهُ فِي أَرْحَامِهِنَّ إِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۚ وَبُعُولَتُهُنَّ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِي ذَٰلِكَ إِنْ أَرَادُوا إِصْلَاحًا ۚ وَلَهُنَّ مِثْلُ الَّذِي عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ ۚ وَلِلرِّجَالِ عَلَيْهِنَّ دَرَجَةٌ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}
