وَ التَّعْیينُ اِذا تَعَدَّدَ وَ لَوْ اِجْمالاً.

(چنانچه اعتکاف های متعدّد مورد نظر او هست که بجا آورد می‌ بایستی هر کدام را هنگام انجام تعیین نماید هرچند اجمالاً).

در این فرع به لحاظ کلی در تکالیفی که بر عهده مکلّف است وجوهی قابل تصوّر است که به دو قسم اساسی آن اشاره می‌ کنیم:

در این قبیل موارد خصوصیّتی در هیچیک از دو یا چند مورد نمی‌ باشد و همین که دو روز صوم قضاء بجا آورد یا دو درهم به شخص طلبکار بپردازد ذمّه وی فارغ شده و تعیین هر یک جداگانه لازم نیست کما اینکه در ما نحن فیه اگر دو مورد یا بیشتر اعتکاف نذر نموده و بر خویشتن واجب ساخته است و طبعاً هیچگونه خصوصیّتی که آنها را از هم متمایز نماید موجود نیست همین که دو یا چند اعتکاف وجوباً بجا آورد کفایت می‌ کند و تعیین هر کدام لازم نمی‌ باشد و مطمئنّاً نظر مرحوم مصنّف(ره) این قبیل موارد نیست.

وَ لایُعْتَبَرُ فیهِ قَصْدُ الْوَجْهِ کَما فی غَیْرِه مِنَ الْعِباداتِ.

(و قصد وجه در اعتکاف معتبر نیست همانطور که در دیگر عبادات معتبر نمی‌ باشد).

قصد وجه اعمّ از وجوب یا ندب اساساً در عبادات معتبر نیست زیرا دلیلی بر آن موجود نمی‌ باشد و طبعاً اعتکاف هم که از عبادات است قصد وجه در آن معتبر نیست.

اَلرّابِعُ اَلصَّوْمُ فَلا يَصِحُّ وُقوعُهُ مِنَ الْمُسافِرِ في غَيْرِ الْمَواضِعِ الَّتي يَجُوزُ لَهُ الصَّوْمُ فيها وَ لا يَصِحُّ مِنَ الْحائِضِ وَ النَّفْساءِ وَ لا فِي الْعيدَيْنِ.

(چهارم: روزه، پس اعتکاف بدون روزه صحیح نیست و بنابراین اعتکاف مسافر صحیح نیست غیر از مواضعی که روزه در آن ها جائز است و از حائض و نفساء صحیح نمی‌ باشد و در عید فطر و عید اضحی هم صحیح نیست).

شرطیّت صوم برای اعتکاف اتّفاق نظر جمیع اصحاب است.

بِلا خِلافٍ أَجِدُهُ فيهِ بَيْنَنا بَلِ الْاِجْماعُ بِقِسْمَيْهِ عَلَيْه[1] .

(بدون خلافی که یافته باشم در آن بین ما«اصاحب امامیّه» بلکه اجماع بر آن است به هر دو قسم محصّل و منقول).

وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَي عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَي عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَا اعْتِكَافَ إِلَّا بِصَوْمٍ[2] .

(محمد بن مسلم نقل کرده است که امام صادق(ع) فرمود: اعتکاف نمی‌ باشد مگر با روزه).

مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا اعْتِكَافَ إِلَّا بِصَوْمٍ فِي مَسْجِدِ الْجَامِعِ[3] .

(حلبی نقل کرده است از امام صادق(ع) که فرمود: اعتکاف نمی‌ باشد مگر با روزه در مسجد جامع).

وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ رَزِينٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَا يَكُونُ الِاعْتِكَافُ إِلَّا بِصِيَامٍ[4] .

(محمد بن مسلم نقل کرده است که امام صادق(ع) فرمود: اعتکاف نمی‌ باشد مگر به روزه گرفتن).

وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِذَا اعْتَكَفَ الْعَبْدُ فَلْيَصُمْ[5] .

(عُمَر بن یزید از امام صادق(ع) نقل کرده است که فرمود: هرگاه بنده‌ ای معتکف شود پس بایستی روزه بگیرد).

امّا در مورد حائض و نفساء از آن جهت که نمی توانند روزه بگیرند و در عید فطر و عید أضحی که روزه گرفتن در آن ها حرام است، اعتکاف صحیح نمی باشد.