درس آیات الأبدان استاد رسول باقری‌اصفهانی

موضوع: آیات الأبدان در قرآن /تدابیر پسرزایی /

بحث ما در رابطه با تدابیر پسردار یا دختردار شدن بود. اشاره کردیم که از منظر قرآن، دعا و درخواست از خداوند در تعیین جنسیت فرزند نقش دارد. ضمن اینکه رعایت برخی آداب آمیزش نیز تأثیرگذار است. همچنین نوع خوراک، نوشیدنی‌ها، بخورها، ادویه‌جات، شیرینی‌جات، روغن‌مالی‌ها و دیگر انحاء درمان می‌تواند نقش داشته باشد.

تدابیر پسرزایی از منظر حکیم بلدی:

حکیم بلدی در رابطه با تدابیر پسرزایی چندین توصیه دارند:

1) تدابیر غذایی

«تدبیر به غذاها، نوشیدنی‌ها و داروها، سزاوار است از چیزهایی باشد که بدن به ویژه بیضه‌ها و آلات منی و رحم را گرم و به خون علاوه بر حرارت قوت و غلظت ببخشد و راه‌هایی که منی در آن‌ها جریان می‌یابد را باز و گشاده گرداند و باعث سرعت و شتاب قوای طبیعیِ دافعه‌ی درون این اندام‌ها شود تا ریخته شدن منی به درون رحم سریع، پیوسته و بی‌وقفه باشد نه کند و متناوب. این کار بوسیله پاکسازی بدن از فضولات مرطوب و اخلاط بلغمی سرد و تدبیر به غذاها، نوشیدنی‌ها و داروهایی صورت می‌گیرد که بدن به‌ ویژه‌ بیضه‌ها، آلات منی و رحم را گرم می‌کند. برخی از غذاهایی که مردان باید بخورند عبارتند از گوشت گوسفند یک ساله، جوجه، آهو، گوزن، گورخر‌، گنجشک، بلدرچین، سار و گوشت تمام حیوانات وحشی مانند شیر، پلنگ و شبیه به آن. پیشینیان می‌گویند که مرد به ویژه با خوردن گوشت خرگوش صاحب دو پسر می‌شود. همچنین تا جایی که امکان دارد تمامی این گوشت‌ها باید از حیوانات نر باشد و از خوردن گوشت حیوانات ماده، اجتناب کند. خوردن ماهی شور دریایی از نوع غلیظ که با خردل، کرفس، نعنا و فلفل درست شده اشکالی ندارد. همچنین تمامی گوشت‌هایی که می‌خورند باید به صورت بریان، کِردِناج،‌ مطنجن و یا اسفیدباهایی که در شوید، تره، پیاز، نخود، دارچین، فلفل،‌ زیره درست شده یا به شکل حلیم‌هایی باشد که در آن گندم، برنج، لوبیا به‌ ویژه لوبیای قرمز، نخود به‌ ویژه نخود سیاه بکار رفته باشد. چرا که نخود سیاه خوشمزه و خوشبوست و برای نیاز مرد مفید است. همچنین باید به همراه هریسه‌ها دارچین و فلفل بخورند و از خوردن عدس، کشک، باقلا، ‌سماق، انار ملس و هر چیز ترش، ‌انواع ترشی‌ها، میوه‌ی ترش و تمامی غذاهای سرد و مرطوب و نوشیدنی‌های مرطوب، مضایر، لبنیات، انواع پنیر، خیار چنبر، خیار، کاهو، خرفه، کدو و خربزه اجتناب کنند. زیرا تمامی این غذاها مضر و باعث تولد دختر می‌شود. همچنین باید از سبزی‌جاتی چون کرفس، نعنا، تره تیزک، شبدر، سپندان، پیاز، تره، سیر تر و خشک،‌ زردک، شلغم و بادمجان استفاده کنند.»[1]

منظور از گوسفند یک ساله، گوسفند نر است. این گوشت به اعتدال نزدیک است و در روایات امام رضا (ع) از گوسفند نر با عنوان «الحولی»[2] یعنی گوسفند یک ساله، یاد شده است.

گوشت مرغ را باید به صورت جوجه و کباب شده، بخورند.

گوشت گورخر، حکم گوشت خر را دارد و در طب اسلامی مکروه است و بهتر است خورده نشود. زیرا حکمت از وجود آنان باربری است.

گوشت حیوانات وحشی حرام است. حکیم بلدی از باب اینکه تصور کرده نقش درمانی دارند خوردن گوشت حیوانات وحشی مانند شیر، پلنگ و ببر را توصیه کرده است. در طب اسلامی، خداوند در محرمات شفایی قرار نداده است. اگر کسی می‌خواهد از گوشت گرم استفاده کند، گوشت شتر، گوشت بره، گوشت کبوتر یا کبک (که ساق پا را قوی و خون تولید می‌کند) بیشتر تناسب دارد. هر چیزی که به خون حرارت بدهد، شهوت را زیاد می‌کند زیرا شهوت از عوارض هیجان خون است.

خرگوش جزو مسوخات است و در حقیقت زنی بوده که بعد از ایام عادت غسل نمی‌کرد و به همین علت مسخ شد. خوردن گوشت مسوخات حرام است و خداوند در حرام شفاء قرار نداده است.

ماهی را می‌توان با بذرهایی مانند خردل، کرفس و نعنا گرم کرد.

نوع خوردن گوشت در تقویت آب مرد تأثیر دارد. گوشت باید به صورت بریان یعنی کبابی خورده شود. در روایتی امام به فردی که رنگ صورتش زرد بود، فرمودند: «كُلْهُ كَبَاباً»[3] گوشت را به صورت کبابی بخور تا خون تولید شود. در کتاب طب الائمه الصادقین نوشته‌ی مرحوم تلعکبری، استاد شیخ مفید که جدیدا هم پیدا شده است، وارد شده اگر کباب به صورت نیم‌پز پخته شود یعنی نصف آن پخته شود، درمان عدم نعوظ مردان است. همچنان که قبلا بیان کردیم عدم نعوظ می‌تواند علت عقیم بودن یا نازایی باشد و درمان آن می‌تواند این مشکل را حل کند.

«کردناج»: نوعی کباب است که بعد از نیم‌پخت کردن مرغ و امثال آن به سیخ کشیده، به آتش بریان می‌نمایند و بهترین آن مرغ جوان فربه است که به روغن گاو تازه آن را مکرر ‌تسقیه کرده باشند. در هنگام بریان کردن که تر و نرم گردد.[4]

گوشت را نیم‌پز کرده و بعد کباب می‌کنند. بهتر است مرغ را مرتب در روغن زرد گاوی مرطوب نگه دارند.

«مُطَنجَن یا منطنجنه»: نوعی خورش که از کشمش، گردو، قیسی، رب انار، گوشت مرغابی و غیره تشکیل و به دو نوع خشک و آبدار تهیه می‌شود.[5]
با این شکل توصیف می‌توان گفت متنجن، نوعی فسنجان است.

«اسفیدبا»: مرقی است که از گوشت بچه مرغ و بزغاله و حلان و غیر این‌ها از گوشت‌های خفیفه لطیفه و بقول و حبوب و غیر آن گیاهانی مانند اسفاناخ و کدو و ماش مُقَشر و جو مقشر و امثال این‌ها که طعمی غالب نداشته باشند و ادویه حاره مناسبه ترتیب دهند.[6]
اسفیدبا آبگوشتی است که در آن از گوشت بچه مرغ و بزغاله استفاده می‌شود. بهتر است از گوشت گوسفند نر، قوچ، خروس یا بچه خروس استفاده شود زیرا بزغاله سرد است و قرار شد از گوشت‌های گرم استفاده شود. همچنین می‌توان از گوشت‌های لطیف مانند کبوتر و کبک نیز استفاده کرد و به آن حبوبات و سبزی‌جات اضافه کرد. اسفاناخ همان اسفناج است و بهتر است به جای آن از برگ چغندر در آبگوشت استفاده کنند. ادویه‌جات گرم نیز به آن اضافه کنند. این هم یک نوع غذا برای آقایان است.
این‌ها درمانِ بیماری با غذا برای مردی است که می‌خواهد پسردار شود.

علامه مجلسی فرمودند: نفخ نخود را نگیرند. چرا که باد برای جهت دادن و شتاب آب مرد، بسیار مناسب است.

هریسه غذایی است که «الْحَبِّ مَعَ اللَّحْمِ»[7] حبوبات با گوشت پخته شود مانند گوشت با نخود، لوبیا، عدس یا ماش.

مضایر، همان خورشت ماست است که به جای گوشت، سیرابی اضافه و با ماست ترکیب می‌کنند و چنین غذایی مناسب شخصی که می‌خواهد پسردار شود، نیست.

تره تیزک همان شاهی است. همچنین می‌توانند خورشت بادمجان بخورند یا زردک به غذاها اضافه کنند.

2) بکارگیری ادویه‌جات

حکیم بلدی در باب ادویه می‌گوید:

«همچنین ادویه‌ای چون زیره، کراویا، دارچین، زنجبیل، کرفس، دارفلفل برای آنان مفید است. تمایل ندارم که آن‌ها گشنیز چه تر و چه خشک بخورند. زیرا بد است و باعث تولد دختر می‌شود و خون و منی را سرد می‌کند. همچنین مارچوبه برایشان در پسردار شدن مفید است.»

بهتر است غذای مردانی که می‌خواهند پسردار شوند مقداری تند باشد.

3) نوشیدنی‌ها و تنقلات

جناب حکیم بلدی در مورد نوشیدنی‌ها تجویز به حرام می‌کند مانند شراب. در حالی که شراب در طب اسلامی حرام است و خداوند در حرام هیچ شفایی قرار نداده است.

«همچنین می‌توانند از شربت عسل که ادویه در آن به کار رفته و شربت راسن استفاده کنند. از سبزی‌جات و میوه‌های خشک می‌توانند پسته، مغز میوه صنوبر، مویز قرمز، نخود سرخ شده، گندم برشته، اترج پرورده، عنبر و عود میل کنند. همچنین اشکالی ندارد که از انجیر کاملا رسیده و انگور بسیار شیرین و میوه‌های دیگری که ضرورتا باید بخورند، استفاده کنند.»

در روایات اهل بیت‌ (ع)‌ وارد شده مرد شیر تازه و عسل بخورد.

یکی از مصادیق نخود سرخ شده می‌تواند این باشد که سویق نخود را گرفته و با آن فلافل درست کنند. گندم برشته هم می‌تواند سویق گندم باشد.

یکی از معانی اترج، بالنگ است که بسیار گرم می‌باشد. همچنین می‌توانند مربای بالنگ به مرد بدهند.

در روایات اهل بیت (ع) آمده عنبر و عود گرم هستند.

4) شیرینی‌جات

توصیه دیگر حکیم بلدی مصرف شیرینی‌جات طبیعی مانند حلوای طبیعی است.

«هیچ‌گونه شیرینی برایشان مضر نیست. مفیدترین این شیرینی‌ها فرنی است که در آن خرما، آرد و روغن حیوانی تازه یا کره،‌ شیره و یا روغن بادام به کار رفته باشد.»

می‌توان گفت بهترین شیرینی برای پسردار شدن و تقویت نیروی جنسی زن و مرد، گداخته است.

5) بخورات

«بخورشان باید عود، عنبر و نَد باشد و نباید به کافور نزدیک شوند. همچنین بخور دیگرشان باید سوسن‌بر، نرگس،‌ مرزنجوش، حماحم، پلنگ مشک، زعفران، اترج، نارنج، لیمو، دستنبو، عنبر و مشک و لخلخه‌هایی که در زعفران درست شده، باشد.»

سردی کافور زیاد است به همین جهت توصیه شده به آن حتی نزدیک هم نشوند.

«نَد» نیز یکی از بخورات خوشبو است.

شاید بهترین مصداق لیمو، همان «به لیمو» باشد.

سوال: آیا موارد نامبرده باید دود شوند؟
جواب: بخور دو معنا دارد: یک شکل خشک است و به صورت دود کردن است مانند عود. شکل دیگر به صورت مرطوب یا بخور دادن است مانند ریختن مرزنجوش در آب و بخور گرفتن.

«لخلخه»‌ یعنی عطرهای طبیعی گوناگون با هم مخلوط شود.

«لخلخه»:‌ معجونی است خوشبو،‌ آمیخته از عطرهای مختلف از قبیل عود، عنبر، ‌لادن، مشک و کافور که جهت تقویت مغز به کار برند.

ببینید چه نسخه‌های متنوعی در کتب طبی برای درمان نازایی وجود دارد از جمله درمان با غذا، نوشیدنی،‌ بخورات و روغن‌مالی.

سوال: آیا گل نرگس گرم است؟
جواب: معتدل است.

6) روغن‌مالی

«و حمام رفتن را کاهش دهند و اگر می‌روند مدت زیادی در حمام نمانند. همچنین باید پیوسته بر روی عانه، مثانه، کلیه‌ها و آلت نرینه روغن‌های گرم بمالند و زنان نیز باید همین کار را بر روی رحم خود انجام دهند. باید در هر بامداد از زنجبیل پرورده،‌ شَقاقُل، اترج پرورده، گوارش پرورده، شلغم پرورده، گلنگبین به همراه عود خام، مصطکی، تخم کرفس، رازیانه، انیسون و شبیه آن استفاده کنند. این تدبیر به خواست و تدبیر الهی باعث تولد فرزند پسر خواهد شد. همچنین زن‌ها باید آبی که به دلیل برفِ درونش بسیار سرد است، کمتر بنوشند. زیرا آن به منی برودت و به جنین ضعف می‌بخشد.»

در روایات از زنجبیل پرورده با عنوان مربای زنجبیل یاد شده که برای رفع بلغم مفید است.

«شقاقل»، هویج صحرایی است و برای گرم کردن کلیه‌ها مفید است. همچنین می‌توانند با شقاقل مربا درست کنند.

زن‌ها بهتر است از برف آب شده استفاده نکنند.

آخرین نسخه حکیم بلدی چنین است:

«و اما داروهایی که به این امر کمک می‌کند عبارتند از تخم گزنه، پیاز بری،‌ شلغم، تخم زردک، تخم نعنا، توذرنج، ریشه‌ی فیل گوش هنگامی که پخته شده و خورده شود. قسط، ثعلب و شبیه آن»

«بَری» به معنای برشته است.

ما داروی خوبی در طب اسلامی داریم به نام مرکب چهار که ترکیبی از سیزده یا چهارده چیز است. این دارو کلیه‌ها را گرم، نیروی جنسی را تقویت و سردی را از دل مفاصل بیرون می‌برد و منشأ وحیانی و روایی دارد. بنابراین ما از طریق دارو، روغن‌مالی، بخور خشک و تر، نوشیدنی‌ها، غذاها و شیرینی‌جات و تدابیر دیگری که در این جهت وارد شده به فرزنددار شدن کمک می‌کنیم. این منافاتی با راضی به رضای خدا بودن صرف ندارد. زیرا راضی بودن به رضای خدا یعنی راضی بودن به اسبابی که خداوند قرار داده است. این اسبابی است که خداوند قرار داده و ما موظفیم از این اسباب استفاده کنیم. این بحث ادامه دارد. در جلسه بعد روایات و توصیه‌هایی که برای پسردار شدن وارد شده را می‌خوانیم.