درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی
99/11/06
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: بررسی آب در انفال
آب از معادن ظاهری است وجزو انفال می گردد وچشمه ها ورودخانه ها باید در دست امام ونائب او باشد.
البته بحث آب مورد اختلاف است .
معادن دونوع است:
1-ظاهری
2-باطنی
بعضی آب ها را جزو مباحات عامه می دانند.
امام صادق علیه السلام آب دجله وفرات ونیل را تحت اختیار امام می داند.
امام مصرف را خود تعیین می کند واگر اجازه داد درآن مورد مصرف می گردد وامام بعدی می تواند مورد مصرف را تغییر دهد چون ملک امام است وهمچنین نائب امام هم می تواند مورد مصرف را تغییر دهد.
اگر آب انفال باشد تملک کسی نمی شود وفقط آنان می توانند مصرف کنند واگر منتقل می کنند به دیگری عین را منتقل می کنند واصل ملکیت مال امام است وآنان مالک نیستند که بتوانند منتقل کنند.
وامام می تواند در هر زمان بخواهد تحلیل را بر دارد ومورد مصرف را تغییر دهد.
امااگر آب را از مشترکات ومباحات عامه دانستند آب به تملک در می آید ومالکیت اشخاص بر آب
اصل چهل و پنجم قانون اساسی: انفال و ثروتهای عمومی از قبیل زمینهای موات یا رها شده،
معادن، دریاها، دریاچه، رودخانه ها و سایر آبهای عمومی، کوه ها، دره ها ،
جنگلها، نیزارها، بیشه های طبیعی، مراتعی که حریم نیست، ارث بدون وارث،
و اموال مجهول المالک و اموال عمومی که از غاصبین مسترد می شود در اختیار
حکومت اسلامی است تا بر طبق مصالح عامه نسبت به آنها عمل نماید. تفصیل و
ترتیب استفاده از هر یک را قانون معین می کند.
آب وآتش وگیاه را درمردم طبق روایات شریک هستند.
مشترکات عامه از این روایات گرفته شده است.
همه می توانند از آب استفاده کند وچشمه ها ورودخانه ها وزمین های موات عمومی هستند که کسی در بوجودآمدن آن زحمتی نکشیده اما درچاه ها وقنات ها مالک خصوصی می شود به مقداری که می تواند از زمین بیرون بیاورد اما در سفره زیرزمینی همه شریک اند.
دربعضی روایات
