درس خارج فقه استاد میرزا محمدحسین احمدی‌فقیه‌یزدی

موضوع: استفاده از انفال بدون اذن امام علیه السلام

مالکیت امام:

1-شخصی

2-به عنوان امام بودن وفقط به امام بعد بر می گردد.

نایب هم باید رضایت امام را تشخیص دهد تا بتواند د اموالی که به عنوان امام است تصرف کند.

اجازه ای که باید از امام برای تصرف گرفته شود در باب خمس آمده است.

مصارف خمس چون مشخص شده است ممکن است بگوییم مربوط به رضایت امام است.

در مورد انفال فیء باید رضایت امام به طور محکم احراز شود چون مربوط به مالکیت شخصی است.

درخمس چون موارد مصرف معلوم است وهم باب تحلیل وموارد خاص وجود دارد رضایت امام مهم است که نائب آن را به دست آورد.

اجازه با ملکیت تفاوت دارد که نائب وولی فقیه اجازه دارد ولی از ملک امام اجازه تصرف دارد ودرواقع او نائب تصرف در ملک امام است.

برخی روایات تصریح دراد که تصرف در مال خمس جایز نیست و باید به دست امام معصوم برسد.

تحلیل باید با اذن امام یا با اذن نائب امام به دست بیاورند تا بتوانند مردم در مال خمسی تصرف کنند والا تصرف نمی توانند بکنند.

وسائل الشيعة / ج‌9 / 537 / 3 باب وجوب إيصال حصة الإمام من الخمس إليه مع الإمكان و إلى بقية الأصناف مع التعذر و عدم جواز التصرف فيها بغير إذنه ..... ص : 537

12664- 1- محمد بن يعقوب عن علي بن إبراهيم عن أبيه قال: كنت عند أبي جعفر الثاني ع- إذ دخل‌ عليه صالح‌ بن محمد بن سهل- و كان يتولى له الوقف بقم- فقال يا سيدي اجعلني من عشرة آلاف في حل فإني قد أنفقتها فقال له أنت في حل فلماخرج

صالح قال أبو جعفر أحدهم يثب على أموال‌ آل محمد- و أيتامهم و مساكينهم و أبناء سبيلهم فيأخذه ثم يجي‌ء فيقول اجعلني في حل أ تراه ظن أني أقول: لا أفعل ؛و الله ليسألنهم الله يوم القيامة عن ذلك سؤالا حثيثا

متولی اوقاف بوده است واجازه خاص می خواسته از امام ع برای خمسی که دارد بگیرد.

اجازه عام داشته ولی اجازه خاصه هم می خواسته بگیرد.

روز قیامت مصارف خمس می آیند ومی گویند به دست ما نرسیده است.

خمس ملکیت خاص امام ع است که باید رضایت خاص امام برا تحلیل گرفته شود.

وسائل الشيعة ؛ ج‌9 ؛ ص538

2-و عن محمد بن الحسن‌و علي بن محمد جميعا عن سهل عن أحمد بن المثنى عن محمد بن زيد الطبري‌قال: كتب رجل من تجار فارس- من بعض موالي أبي الحسن الرضا ع- يسأله الإذن في الخمس فكتب إليه بسم الله الرحمن الرحيم إن الله واسع كريم ضمن على العمل الثواب و على الضيق‌ الهم لا يحل مال إلا من وجه أحله الله‌إن الخمس عوننا على ديننا و على عيالاتنا و على أموالناو ما نبذله و نشتري من أعراضنا ممن نخاف سطوته فلا تزووه عنا و لا تحرموا أنفسكم دعاءنا ما قدرتم عليه فإن إخراجه مفتاح رزقكم و تمحيص ذنوبكم و ما تمهدون لأنفسكم ليوم فاقتكم و المسلم من يفي لله بما عهد إليه و ليس المسلم من أجاب باللسان و خالف بالقلب و السلام.

اذن امام مهم است وباید ضابطه به گونه ای باشد که خداوند حلال کند چون ولایت امام بر اموال مهم است پس اذن او هم مهم است.

چرا خمس باید به دست امام برسد؟ چون عون وکمک امام معصوم بر احیا وبرپاداری دین است، چون کمک بر عیال ونون خورهای امام است که نان خورهای امام گاه اهل وعیال خود است که از اموال شخصی خود می دهد وگاه نان خور هایی از مساکین وفقراءشیعه که از اموال امامت نان می خورد،و عون وکمک بر اموال امام است.

فایده خمس:دعای امام است و کلید روزی شماست و پاکی گناهان شماست و ذخیره قیامت شماست.

مسلم باید با قلب وعمل نشان دار باشد.

حل به صورت عموم نمی تواند داشته باشد وفقط برای تحلیل طیب غذا وسلامت ولادت شیعه ها داده شده ودیگر موارد اجازه داده نشده است.