موضوع: تفسیر قرآن کریم

﴿إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَهْدي لِلَّتي‌ هِيَ أَقْوَمُ﴾[1]

آخرین بحثی که در جلسه قبل مورد صحبت بود مسأله خاتمیت رسالت پیامبر گرامی که باز از موضوعاتی است که عنوان بحث ما یکی از مصادیق آن همین است مسائل اعتقادی در قرآن کریم در این مورد آیاتی از قرآن مورد استدلال گرفته است و روایات فراوان در این مورد دو تا کتاب به عرض شما می‌رسد که مراجعه بکنید به بهترین صورتی به حقیقت این بحث در این دو کتاب مطرح شده در بسیاری از کتب مربوطه به خوب ی مطرح شده از جمله الهیات جناب آیت الله سبحانی جلد دوم مبسوط هم از نظر آیات و هم از جهت روایات و هم شبهات متعددی که در این زمینه بیان شده است بسیار بحث جامعی را ارائه دادند و همچنین کتابی است به خاتمیت آخرین پیامبر از تالیفات مرحوم آیت الله شیخ محمد مظفری در این مجموعه از نظر روائی مباحث فراوانی و روایات بسیاری جمع آوری شده است اگر کسی مبسوط بخواهد این بحث را ببیند در این دو کتاب کاملا به خوبی بحث شده است.

یک حدیث در این مورد بسیار خواندن آن مهم و کفایت می‌کند از نظر دلالت و مضمون و به صورتهای مختلف همچنان که در جلسات قبلی صحبت شد مسأله خاتمیت به عنوان «لَا نَبِيَ‌ بَعْدِي‌»[2] به عنوان خَاتَمِ‌ النَّبِيِّين‌ به عنوان اینکه این شریعت شریعت آخر است به عنوان اینکه در آخر الزمان حضرت مبعوث شدند اولین پیامبر هستند از نظر خلقت آخرین پیامبر هستند از نظر بعثت و از این تعبیرها که بسیار مشخص است حدیث در جلد یازده کتاب شریف بحار صفحه سی و چهار از وجود مقدس حضرت آقا امام رضا هست که حضرت فرمودند:

«إِنَّمَا سُمِّيَ أُولُو الْعَزْمِ أُوْلِي الْعَزْمِ لِأَنَّهُمْ كَانُوا أَصْحَابَ الْعَزَائِمِ وَ الشَّرَائِعِ وَ ذَلِكَ أَنَّ كُلَّ نَبِيٍّ كَانَ بَعْدَ نُوحٍ ع كَانَ عَلَى شَرِيعَتِهِ وَ مِنْهَاجِهِ وَ تَابِعاً لِكِتَابِهِ إِلَى زَمَنِ إِبْرَاهِيمَ الْخَلِيلِ» پیامبرانی که بودند بعد از حضرت نوح اینها همه تابع شریعت حضرت نوح بودند تا زمان حضرت ابراهیم خلیل الرحمن «وَ كُلَّ نَبِيٍّ كَانَ فِي أَيَّامِ إِبْرَاهِيمَ وَ بَعْدَهُ كَانَ عَلَى شَرِيعَةِ إِبْرَاهِيمَ وَ مِنْهَاجِهِ وَ تَابِعاً لِكِتَابِهِ إِلَى زَمَنِ مُوسَى وَ كُلَّ نَبِيٍّ كَانَ فِي زَمَنِ مُوسَى وَ بَعْدَهُ كَانَ عَلَى شَرِيعَةِ مُوسَى‌ وَ مِنْهَاجِهِ وَ تَابِعاً لِكِتَابِهِ إِلَى أَيَّامِ عِيسَى وَ كُلَّ نَبِيٍّ كَانَ فِي أَيَّامِ عِيسَى وَ بَعْدَهُ كَانَ عَلَى مِنْهَاجِ عِيسَى وَ شَرِيعَتِهِ وَ تَابِعاً لِكِتَابِهِ إِلَى زَمَنِ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ ص فَهَؤُلَاءِ الْخَمْسَةُ أُولُو الْعَزْمِ‌ وَ هُمْ أَفْضَلُ الْأَنْبِيَاءِ وَ الرُّسُلِ ع وَ شَرِيعَةُ مُحَمَّدٍ لَا تُنْسَخُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَ لَا نَبِيَّ بَعْدَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ» تأکید شده معنایی که از «لَا تُنْسَخُ» استفاده می‌شود که «إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ» ولی چون این احتمال به ذهن کسی بیاید که نسخ رسالت ایشان نمی‌شود ولی منافات با این ندارد که نبی باشد همچنان که در ارتباط با انبیاء گذشته گفته می‌شد که آن نبی شریعتی که اورده است بعد انبیائی که با خیر از طرف خدا می‌شدند و آنها تبعیت می‌کردند وجود داشته باشد و در نتیجه شریعت تا قیامت باقی مانده باشد برای اینکه این احتمال هم نفی شود تأکید شده که چی؟ «وَ لَا نَبِيَّ بَعْدَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ».

بعد آقا حضرت رضا از ایشان چنین نقل شده است «فَمَنِ ادَّعَى بَعْدَهُ نُبُوَّةً أَوْ أَتَى بَعْدَ الْقُرْآنِ بِكِتَابٍ فَدَمُهُ مُبَاحٌ لِكُلِّ مَنْ سَمِعَ ذَلِكَ مِنْهُ‌»[3] هر کسی که مدعی شود من پیامبر هستم و کتاب آوردم هر کسی چنین ادعایی بکند هر که بشنود از او قدرت داشته باشد که او را بکشد «فَدَمُهُ مُبَاحٌ لِكُلِّ مَنْ سَمِعَ ذَلِكَ مِنْهُ‌» این حدیث از احادیثی است که نظر دلالت بسیار بسیار قوی و روشن است و معلوم.

کلمه دومی که عرض کنم و عرضم را جمع کرده باشم این است که در ارتباط با نبی و رسول توجه داریم همه ما که نبی اعم است از رسول نبی آن کسی که از طرف خدا با خیر بشود خواه مأمور به تبلیغ هم شده باشد یا خیر ولی رسول ان است که مأمور به تبلیغ هم شده باشد بنابراین وقتی که ختم نبوت شد طبیعی است ختم رسالت هم شده وقتی نبوتی در کار نباشد ارتباطی به گونه خاص در کار نباشد با خداوند متعال ان وقت مسأله رسالت هم خود به خود منتفی خواهد بود در این مورد شبهات مختلفی که نقل شده تأکید می‌شود ممکن است که برخورد با شبهات مختلف داشته باشید در همین مجموعه الالهیات جلد دوم آیت الله سبحانی در این مجموعه به احسن وجه شبهات مختلف آمده پاسخ داده شده خیلی روشن است.

امیدواریم که خداوند در این ماه محرم و صفر به همه ما توفیق عرض ادب به ساحت مقدس حضرت امام حسین و همه معصومین داشته باشیم و هر کدام مان به هر صورتی که بتوانیم در جهت تبلیغ و نشر دین و تثبیت حقایق دین کوشا باشیم حالا هر کسی به صورت منبر و صحبت و هر کسی به صورت اصل بودنش در یک منطقه ای ممکن است این چنین تأثیری داشته باشد امیدواریم که هر کدام ما در وضعیت مناسبی که مشکلی نداشته باشیم در این جهت از خداوند متعال توفیقی خدمت را داشته باشیم خدا همه ما را در این جهت تأیید بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.