موضوع: تفسیر موضوعی/سخن چینی و اصلاح ذات البین /تفسیر آیه 1 سوره انفال

صحبت در پنجمین ایه بود از ایات نمامی و اصلاح ذات البین که چند نکته بیان شد.

﴿يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنين‌﴾

شان نزول آیه شریفه :

برخی از مفسرین : ماجرا در مورد جنگ بدر است که پیامبر مکرم صلی الله علیه و اله به جهت تشویق مجاهدین ، جوایز خاصی را تعیین می کنند. مثلا کشتن فلان مشرک ، فلان جایزه را دارد.

این اتفاق و بشارت ها ، جنب و جوش خاصی در سپاه اسلام انداخت. عده ای از مجاهدین توانمند به لشکر مشرکین حمله کردند. سالمندان در کنار رسول خاتم صلی الله علیه و اله ماندند و در نهایت جنگ بدر به نفع مسلمین به پایان رسید.

بعد از اتمام جهاد ، عده ای از مسلمانان نزد رسول اکرم صلی الله علیه و اله حاضر شدند و طلب عمل به وعده پیامبر صلی الله علیه و اله را کردند.

عده ای که به جهت کهولت سن در عقبه جبهه بودند ، اعتراض کردند که ما هم مطالبه حق و مطالبه غنیمت داریم و البته این که در انتها و عقبه لشکر ، عده ای لازم بودند ، صحیح و بجا است.

حضرت خاتم الانبیا صلی الله علیه و اله سکوت کرده بودند. تا اینکه درگیری و نزاع بین دو نفر از اصحاب بالا گرفت. از پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله طلب قضاوت کردند و از ایشان طلب انفال کردند.

در این مقام آیه شریفه نازل شد.

«ال» در الانفال در ایه شریفه ، عهد ذکری می شود به حسب قولی که انفال را صرف غنائم بدر می دانست. در نهایت این غنائم در اختیار پیامبر صلی الله علیه و اله قرار گرفت و ایشان بین همه تقسیم فرمودند.

در همین مقام وقتی نزاع اتفاق افتاد و ایجاد شد ، دستور اصلاح رسید.

در مقام نزاع بین اطرافیان ، وظیفه اصلاح برای ما وجود دارد. از حیث فقهی ، در مواردی و مواضعی تکلیف فقهی و شرعی داریم برای حل مشکل و مساله بین افراد و اطرافیان.

گاهی اوقات بعضی افراد می بینند که بین دو برادر و دو دوست نزاع و کینه ایجاد شده ، اما بی توجهی می کنند و معتقدند به ایشان ربطی ندارد.

در عمده موارد مستحب موکد است که اصلاح انجام شود.

موارد واجب مثل اصلاح بین زوجین در شرف جدایی که وظیفه واجب برای بزرگتر ها وجود دارد که اجازه طلاق ندهند و فرزند طلاق در جامعه ایجاد نشود.

حتی در روایت است که اذن فرمودند که برای اصلاح ذات البین از اموال معصومین مصرف شود.

علی ای حال در اختلافات بین افراد ، وظیفه است که انسان ورود کند و مشکل را حل کند تا جایی که اجازه دروغ گفتن دارد که با دروغ گفتن دل ها نرم شود و به یکدیگر نزدیک شوند.

حال به خودمان بنگریم که ما با این وظیفه شرعی چه کردیم؟