< فهرست دروس

درس خارج فقه آیت‌الله مکارم

چکیده درس

94/12/16

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: مساله 33 از مضاربه (تبیین جعاله به مناسبت کلام صاحب عروه)

صاحب عروه: ممکن از چیزی از باب مضاربه فاسد باشد ولی از باب جعاله صحیح باشد

تبیین مساله جعاله در هفت نکته:

اول: تعریف جعاله: انها التزام بعوض علی عمل محلل مقصود (مفید)

مثال: من رد ضالتی فله کذا

دوم: ادله صحت جعاله: به چند دلیل بر صحت جعاله می توان استدلال کرد؛

الف: اجماع مسلمین اعم از شیعه و سنی؛

ب: روایات باب جعاله در وسائل ج 16

ج: سیره عقلائیه

د: اطلاق کلام المومنون عند شروطهم

نکته: استدلال بر جعاله به آیه 72 سوره یوسف به دو جهت ناتمام است: اول: مشکل بودن استصحاب احکام در شرایع سابقه دوم: مفاد آیه در جعاله صوری است.

سوم: عقد یا ایقاع بودن جعاله؛ مشهور: جعاله از ایقاعات است، زیرا قبول ندارد.

استاد: جعاله حدوثا ایقاع و بقاءاً عقد است زیرا در ادامه قبول عملی که همان عمل عامل است را دارد.

چهارم: جایز بودن یا لازم بودن جعاله؛ مشهور: جعاله از عقود (ایقاع) جائز است و حق فسخ برای جاعل در هر زمان باقی است. البته بعد از اتمام عمل عامل جعاله لازم است.

پنجم: عمل در جعاله باید از محلّلات (مباحات، مستحبات، مکروهات) باشد؛ نه محرمات و نه واجبات

دلیل: الف: اگر از محرمات باشد مشمول اکل مال به باطل است.

ب: اگر از واجبات باشد، اخذ اجرت بر واجب حرام است.

ششم: معتبر نیست که به جاعل منفعتی عائد شود؛

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo