موضوع: مساله 33 از مسائل مضاربه (صور و احکام مضاربه فاسده)
تقریر استاد: در این مساله، چه طرفین عالم باشند یا جاهل یا مختلفین، در سه موضوع بحث است:
اول: سود حاصله از مضاربه فاسده برای کیست؟
تحریر و استاد: تمام سود برای مالک است چون مضاربه باطل شد و مال ملک مالک می شود و سود هم تابع ملک است چه طرفین عالم باشند چه جاهل چه مختلفین.
دوم: آیا عامل مستحق اجرة المثل است؟
تحریر: الف: اگر عامل جاهل باشد، به دلیل جهل خود و اذن مالک، مستحق اجرة المثل است، چه مالک عالم به فساد باشد یا خیر و چه مضاربه سود داشته باشد یا خیر و در صورت سود چه سود کمتر از اجرة المثل باشد یا بیشتر.
ب: اگر عامل عالم باشد، الف: اگر مضاربه سود نداشته یا کمتر از اجرة المثل داشته، به دلیل علم و اقدامش، مستحق اجرة المثل نیست، ب: اگر مضاربه سود داشته، نصف اجرة المثل را مستحق است.
استاد: قائل به تفصیل در تفصیل هستند.
الف: اگر عامل عالم به فساد است مضاربه را بانیا علی الصحه انجام دهد، اگر مضاربه سود نداشته باشد، مستحق اجرت نیست و اگر سود کمتر از اجرت باشد مستحق اجرت است.
ب: اگر عامل عالم است و مضاربه را بانیا علی الصحه انجام ندهد، بلکه استدعاءاً للمالک انجام دهد، مستحق اجرة المثل است چه سود باشد چه نباشد.
سوم: اگر بدون قصور و تقصیر تلفی واقع شود آیا عامل ضامن آن است یا نه؟