موضوع: مسأله 27 از مسائل مضاربه (أقوال چهارگانه در زمان مالکیّت عامل)
أقوال در مالکیت، الف: به مجرد ربح،
ب: بعد از إنضاض،
ج: بعد از تقسیم،
د: بعد از قسمت به عنوان کاشفیّت.
نظر استاد (مطالبق با مشهور و تحریر): ملکیت به مجرد ربح حاصل می شود گرچه حق مطالبه ثابت نیست.
أدله‌ی مشهور: الف: ظهور "الربح بینهما" در روایات و نصوص،
ب: ملکیّت بلامالک در صورت عدم قبول قول اوّل،
ج: مطالبه ای که مقبول همه است، فرع بر ملکیت است، د: صحیحه (وسائل، ج 13، ص 188، باب 8 از ابواب مضاربه، ح 1)
بررسی دلیل چهارم:
از حیث سند: اولا: سند روایت گرچه در کافی ضعیف اما بنابر نقل اوّل از دو نقل در تهذیب صحیح است.
ثانیا: حتی اگر ضعفی در سند روایت باشد، عمل مشهور جابر آن است.
از حیث فحوا: طبق روایت، پدر عامل به مجرد مالکیت عامل، آزاد می گردد پس اگر مجرد ظهور ربح سبب ملکیت نباشد، پدر نیز آزاد نمی شد.
استاد: دلالت صحیحه تنها بر ملکیت عامل است امّا نسبت به آثار ملکیت مانند مطالبه و ... ساکت است.
دلیل قول دوم و سوم: اینکه عامل قبل از انضاض یا تقسیم، حق مطالبه ندارد، دلیل بر عدم مالکیت قبل از آن است.
پاسخ: مالکیت قبل از إنضاض یا تقسیم، حاصل است گرچه ملازم با مطالبه نیست.
مساله 28 از مسائل مضاربه: (زمان محاسبه خسارت در مضاربه)
تقریر استاد: این مساله دو بخش دارد:
اول: اگر مضاربه خسارت و سودی داشته باشد، ابتدا خسارت از ربح کم و مابقی تقسیم می شود.
دوم: زمان کم کردن خسارت از ربح آیا به مجرد ربح است یا وقت انضاض یا زمان قسمت یا قبل از فسخ؟