موضوع: مسأله 24 از مضاربه (بررسی صور پنجگانه بیع نسیه در مضاربه به بیان صاحب عروه)
صورت چهارم: بیع عامل به قصد خود و در ذمه ی خود و اداء ثمن از مال المضاربه، گرچه غاصب محسوب می شود.
فرق صورت سوّم و چهارم: در صورت سوّم، عامل از ابتدا تصمیم بر اداء ثمن از مال المضاربه را نداشت بخلاف صورت چهارم.
حکم: در این صورت سه احتمال وجود دارد:
احتمال اوّل: صحّت، (صاحب عروه و جمعی از محشّین)
دلیل: تمام بودن ارکان معامله (بیع برای خود و در ذمه خود)
احتمال دوّم: (استاد) بطلان،
دلیل: الف: اعتبار عقلاء، زیرا اداء ثمن کالعدم است و چون خریدار قصد عدم اداء ثمن را دارد، کالسّارق است.
ب: روایات، وسائل، ج 13، باب 5 از ابواب قرض و دین، ص 85، ح 1 و 2 و 5
نکته: ضعف روایات به دلیل تضافر و نقل در کتب معتبر مانند کافی و من لایحضر جبران می شود.
احتمال سوّم: (آقا محمدباقر بهبهانی) صحّت،
دلیل: لغویّت قصد عامل لنفسه؛ پس بیع برای مالک محسوب می شود.
صورت پنجم: بیع عامل به ذمه خود و ابهام در نیّت که آیا از طرف مالک می خرد یا خودش؟
حکم: صحّت؛
دلیل: چون قصد عامل مبهم است، ظهور در انجام بیع برای خودش دارد، پس ثمن را خودش اداء می کند.
نظر استاد: صحّت در این صورت علی الاطلاق جایز نیست، زیرا اکثراً قصد عامل در اعماق ذهنش، ظهور در بیع برای مالک دارد.