موضوع: فرع 4 از مسأله‌ی 14 باب مضاربه (راه های سهیم بودن عامل در خسارت)
صاحب تحریر: شراکت عامل در خسارت،
اوّل: با شرط ضمن عقد لازم خارج
دوّم: با شرط ضمن عقد جایز خارج
سوّم: با شرط نتیجه
تقریر استاد: در صورت اوّل و دوّم دو فرض است:
الف: عدم جواز، آنجا که مالک شرط کند ضمانت عامل را در نصف خسارت به صورت حقّ، زیرا این شرط خلاف مقتضای مضاربه است چه شرط در ضمن عقد مضاربه باشد یا خارج لازم باشد یا جایز
ب: جواز، مالک شرط کند که تعهد عامل را در پرداخت نصف خسارت به صورت شرط فعل.
توضیح صورت سوّم: شرط نتیجه (غایت): اینکه انسان در عقدی یک نتیجه را شرط کند. مانند شرط انفساخ عقد بیع خانه در صورت تخلف خریدار از پرداخت وجه المعامله.
در جواز شرط نتیجه سه قول است:
الف: صحّت مطلقا
ب: عدم صحّت مطلقا
ج: تفصیل
نظر استاد: حقّ تفصیل در مساله است که سه صورت دارد:
اوّل: مواردی که نتیجه نیاز به صیغه مستقل ندارد که حقیقتش إنشاء ضمنی تملیک است؛ مانند خرید منزل به شرط اساس منزل. (این صورت صحیح است)
دوّم: مواردی که نتیجه نیاز به صیغه خاصّی دارد؛ مانند خرید منزل به شرط تزویج یا طلاق فلانی. (این صورت صحیح نیست)
سوّم: مواردی که نتیجه مشکوک بین قسم اوّل و دوّم است؛ مانند خرید به شرط وقف فلان زمین برای مسجد (اصل عدمِ صحّت این قسم است زیرا أدله‌ی صحّت شروط به دلیل تخصیص شامل این قسم نیست)