درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/انسان میّت/ مرحله سوّم: رجوع به روایات

فقره‌ی دوّم: سألته عن الرّجل یصیب ثوبه جسد المیت ...... الثوب.

الف: جسد المیت. کلمه‌ی المیت در جسد المیت، انصراف به انسان میت دارد و یا مطلق است. یعنی شامل انسان میت و میته غیر انسان می‌شود. و علی ایّ تقدیرٍ، این فقره‌ی دوّم از روایت ارتباط با انسان میت پیدا می‌کند. (مناهج الاخیار ج۱ ص۲۳۸).

ب: ما اصاب الثوب. یعنی چیزی از میت که اصابت به ثوب کرده است. این کلمه‌ی (ما) از الفاظ مطلق است و لذا شامل نجاستی از میت می‌شود مثل خون میت و شامل غیر نجاست نیز می‌شود مثل رطوبتی از دهان میت مثلاً. (بحار الانوار، طبع بیروت ج۷۷ ص۷۶).

ج: یغسل ما اصاب. یغسل جمله‌ی خبریّه در مقام طلب است و جمله خبریّه در مقام طلب دلالت بر وجوب می‌کند. بنابراین، مفاد روایت این است که غسل ما اصاب الثوب، واجب است و مقتضای فهم عرف از وجوب غسل ما اصاب الثوب، نجاست ما اصاب الثوب است و مقتضای نجاست ما اصاب الثوب، نجاست میت است. (ریاض ج۲ ص۷۱).

د: ترک استفصال امام علیه السّلام از برد و عدم برد میت دلالت می‌کند بر اینکه جواب امام علیه السّلام عمومیّت دارد. یعنی میت مطلقا نجس است. قبل از برد و بعد از برد.

با این بیان ظاهر می‌شود که ترجمه ارائه شده از طرف مرحوم مجلسی اوّل در لوامع ج۲ ص۲۲۶ خلاف ظاهر روایت است.