درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی
1401/10/17
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/غائط طیر غیر مأکول اللّحم/رجوع به روایات.
مرحله‌ی سوّم: رجوع به روایات.
درباره‌ی عذره‌ی طیر، در ابتداء نظر، چهار طائفه روایت وجود دارد.
طائفه اوّل: روایاتی که مدلول آنها، نجاست عذره به نحو مطلق است. (به نحو مطلق یعنی عذره‌ی طیر مطلقا و عذره‌ی غیر طیر مطلقا).
این طائفه همان طائفه اوّل در مسئله غائط است. فراج
طائفه دوّم: روایاتی که مدلول آنها، طهارت عذره‌ی طیر به نحو مطلق است. (به نحو مطلق یعنی طیر مأکول اللّحم و غیر مأکول اللّحم، طیر دارای نفس سائله و فاقد نفس سائله).
روایت اوّل: روایت علیّ بن جعفر از موسی بن جعفر علیهم السّلام.
بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.
نسخه‌ی مسائل علیّ بن جعفر علیهما السّلام: سألته عن الرّجل یری فی ثوبه خرء الحمام او غیره هل یصلح له ان یحکّه و هو فی الصّلوة؟ قال: لا بأس. (مسائل علیّ بن جعفر، ص۲۱۶).[1]
نسخه‌ی قرب الاسناد: سألته عن الرّجل یری فی ثوبه خرء الحمام او غیره هل یصلح له ان یحکّه و هو فی صلوته؟ قال: لا بأس. (قرب الاسناد، ص۱۹۲).[2]
نسخه‌ی من لا یحضر: سأل علیّ بن جعفر اخاه موسی بن جعفر علیهم السّلام عن الرّجل یصلّی .......... و عن الرّجل یری فی ثوبه خرء الطّیر او غیره هل یحکّه و هو فی صلوته؟ قال: لا بأس. (من لا یحضر، ج۱ ص۲۵۳ و ۲۵۴).[3]
نسخه‌ی وافی: سند و متن روایت در وافی مثل من لا یحضر است. (وافی، ج۸ ص۸۹۲).[4]
نسخه‌ی وسائل الشیعة: سند و متن روایت در وسائل مثل من لا یحضر است. (وسائل، طبع آل البیت، ج۷ ص۲۸۴).[5]
نکته:
در بحار الانوار ج۷۷ ص۱۱ آمده است: و فی التّهذیب خرء الطّیر او غیره هل یصلح له ان یحکّه و هو فی صلوته و قوله علیه السّلام لا بأس به. این عبارت در تهذیب طبع جدید نیست. این عبارت طبق آنچه که در حاشیه‌ی بحار آمده، در تهذیب طبع قدیم است.
بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.
مرحوم صدوق در من لا یحضر این روایت را از علیّ بن جعفر نقل فرموده است. در مشیخه‌ی من لا یحضر ج۴ ص۴۲۲ آمده است: کلّ ما کان فی هذا الکتاب عن علیّ بن جعفر فقد رویته عن ابی رضی الله عنه عن محمّد بن یحیی العطّار عن العمرکیّ بن علیّ البوفکیّ عن علیّ بن جعفر عن اخیه موسی بن جعفر علیهم السّلام و رویته عن محمّد بن الحسن بن احمد بن الولید رضی الله عنه عن .........
صحّت بعضی از طرق، ما را از بررسی درباره‌ی رجال تمامی طرق بی نیاز می‌کند. بنابراین، این روایت صحیحه است (روضة المتّقین، ج۱ ص۲۱۰).
