درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: کتاب الطهارة/نجاسات/بول حیوان غیر مأکول اللحم دارای نفس سائله/رجوع به روایات

بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت.

از طرفی حصر در روایت، حصر صفت در موصوف از نوع حصر اضافی است (نفی و الاّ از ادوات معروفه‌ی حصر است) از طرفی دیگر افساد ظهور در سلب طهارت دارد نه سلب طهوریّت فقط. بنابراین، مفاد روایت این است که مفسد و منجّس آب، ما کانت له نفس سائلة است و غیر این، مفسد و منجّس نیست. ولی درباره‌ی مدلول ما کانت له نفس سائلة دو احتمال است.

الف: کلمه‌ی ما در این عبارت به قرینه صله، منحصراً منطبق بر میته است. طبق این احتمال، مفاد روایت این می‌شود که فقط میته‌ی حیوان دارای نفس سائله، آب را نجس می‌کند و لازمه‌ی منجّس بودن، نجس بودن است. پس میته حیوان دارای نفس سائله، نجس است. و طبق این احتمال، روایت شامل موضوع مورد سؤال (بول حیوان غیر مأکول اللّحم دارای نفس سائله) نمی‌شود.

ب: کلمه‌ی ما در این عبارت، مطلق است و لذا این کلمه شامل میته‌ی حیوان دارای نفس سائله و بول و سایر اجزاء این نوع از حیوان می‌شود. طبق این احتمال، مفاد روایت این‌ می‌شود که فقط میته‌ی حیوان دارای نفس سائله و بول و سایر اجزاء این نوع از حیوان، آب را نجس می‌کند و لازمه‌ی منجّس بودن، نجس بودن است. پس میته‌ی حیوان دارای نفس سائله و بول و سایر اجزاء این نوع از حیوان، نجس است. و طبق این احتمال، روایت شامل موضوع مورد سؤال نمی‌شود.

ظاهر از بین ایندو احتمال، احتمال اوّل است. کما هو المشهور.