درس اخلاق استاد هادی عباسی‌خراسانی

موضوع: اخلاق عبادی/دعای امام زمان (علیه السلام) /دعای امام زمان (علیه السلام) برای خروج از مشکلات

1- بحث اخلاقی (دعای امام زمان (علیه‌السلام) برای خروج از مشکلات)

1.1- امام زمان (علیه‌السلام)، مجرای مشیت مطلقه‌ی الهی

حدیث امروز را در محضر خاتم الاولیاء امام زمان (ارواحنا فداه) هستیم. کسی که حالات آدم و عالم در محضر ولایی ایشان است. یعنی وجود نازنین ایشان، حاکم علی الإطلاق جهان است. این را حکومت‌ها و ملت‌ها باید بدانند. عالم و آدم در ید اختیاریه‌ی حضرت است. این را باید تبیین کنیم. این که ما در دست و اعضای خود تصرف می‌کنیم. ایشان هر نقطه‌ای را اراده کند، همان اراده‌ی باری‌تعالی است. ما حضرت را مجرای مشیت مطلقه‌ی الهی می‌دانیم. مشیت ایشان به هرچه تعلق بگیرد، همان محقق می‌شود. ﴿إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئًا أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُون﴾ُ.[1]

حضرت در یکی از دعاهای خود، عرضه می‌دارند:

«يا من إذا تضايقت الأمور فتح لنا بابا لم تذهب إليه الاوهام ، فصل على محمد وال محمد وافتح لاموري المتضايقة بابا لم يذهب إليه وهم ، يا ارحم الراحمين».[2]

1.2- خداوند، گشاینده‌ی مشکلات

«یا من إذا تضایقت الأمور فتح لنا بابا لم تذهب إلیه الأوهام».

خداوند، آیات فرستاده است و آیات هم تحویل می‌گیرد. قرآن، فرستاده است و دعا تحویل می‌گیرد.

«ای کسی که وقتی که امور بر انسان تنگ می‌شود و در اضطرار قرار می‌گیرد، شما دری را باز می‌کنید که هیچ وهم و خیال و آمال و آرزویی به آن نمی‌رسد». می‌توان این حرف را زد که در بن‌بست‌ها، راه گشایش است. انسان به حسب ظاهر گمان می‌کند که بن‌بست است. ما در نظام وجود، بن‌بست نداریم. برون‌رفت از تمام راه‌ها تقوا است و بابی است که برای همه باز است. «ای خدایی که وقتی کارها تنگ می‌شود، راهی باز می‌کنی که به وهم هیچ کس نمی‌رسد». درِ غیبی در اختیار امام غایب است. غیاب در مقابل حاضر نیست؛ بلکه تنها ظاهر نیست؛ وگرنه حاضر هست. او حاضرِ غیر ظاهر است؛ یعنی غایب است. ﴿أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ﴾.[3]

«فصل علی محمد و آل محمد و افتح لی أموری المتضایقة بابا لم یذهب إلیه وهم یا ارحم الراحمین».

1.3- تفاوت ولیّ با غیر ولیّ در امور متضایقه

خود کسی که مَظهر «یا فتّاح» و «یا وهّاب» و «یا رزّاق» است که «بِیُمنِهِ رُزِقَ الوَرَی»،[4] می‌گوید: «خدایا برای من راهگشایی کن». در امور مُتَضایَقَه، بین ولیّ و غیر ولیّ فرقی نیست. حتی ولیّ در ضیق بیشتری قرار می‌گیرد.

1.4- امام زمان (علیه‌السلام)، مصداق مضطر در قرآن

اکثر تفاسیر روایی، مضطر در آیه‌ی «أمّن یُجیب» را گفتند که منظور از مضطرّ، معصوم مظلوم است.[5] ذکر صلوات بر محمد و آل محمد (صلوات‌الله‌علیهم‌أجمعین) در تنگناها گشایش می‌آورد. ذکری است که در بسط و هم در قبض می‌شود انجام داد. الان که در عزت اسلام هستیم، دعای عشرات و مناجات الشاکرین خمس عشر را بخوانید. عزتی که خدا داده است، در زمانی است که هنوز ولیّ ما نیامده است. اگر ولیّ ما ظهور کند، چه عزتی خواهد آمد. به امید آن روز. ان‌شاءالله توفیق عمل به تکلیف را خدا به ما عنایت کند.