< فهرست دروس

درس شوارق - استاد حشمت پور

94/12/16

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: حكايت مناميه شيخ اشراق

بحث درحكايت مناميه شيخ اشراق وگفتگوي هاي ايشان با ارسطومعلم اول داشيتم. رسيديم به آنجا كه ارسطو گفت درك نفست از طريق صورت نيست.

گفتم: وقتي كه خودم را درك مي كنم مفهوم «أنا» را درك مي كنم، نه صورت نفسم را.

متن: فقلت: أُدرك مفهوم أنا[:آن اثري را كه درك مي كنم صورت نفس نيست مفهوم أنا است].

گفت: مفهوم «أنا» هم كلي است وقابل صدق بركثيرين، چرا كه هرمفهوم جزئي از آن حيث كه مفهوم جزئي است، بدون لحاظ علميت واشاره كلي است. پس مفهوم «هذا»، مفهوم «أنا»، مفهوم «نحن» ومفهوم «هو» همه كلي است وقتي جزئي مي شود كه با اشاره همراه شود.

متن: فقال: مفهوم أنا من حيث هو مفهوم أنا[بدون ضميه كردن اشاره] لا يمنع وقوعَ الشركة فيه، وقد علمت أنّ الجزئي ـ من حيث هو جزئي لا غير[:از آن حيث كه مفهوم است، نه بلحاظ علميت يا اشاره] ـ كلّيٌّ و «هذا[:مفهوم هذا]» و «أنا» و «نحن» و «هو» لها معانٍ كلّيّة من حيث مفهوماتها المجردة دون[:بدون ضميه] أشارة جزئيّة[:خارجيه].

گفتم: حالا كه همه ي راههاي كه من گفتم باطل نفسم را چگونه درك مي كنم؟

متن: فقلت: فكيف إذن[:حالا كه همه ي راههاي كه گفتم باطل شد، نفسم را چگونه درك مي كنم]؟

گفت: ازآنجاي كه ذات خود را با ذاتت درك مي كني، نه بواسطه ي قوه ي ذاتت، ونه با صورت كه مطابق يا غير مطابق ذاتت ونه با مفهوم « أنا»، پس ذاتت هم عقل است هم عاقل وهم معقول.

متن: قال: فلما يكن علمك بذاتك بقوّة عن ذاتك[:قوه ي ازخودت]، فإنّك تعلم أنّك أنت المدرك لذاتك لا غير، و لا بأثر غير مطابق[:صورت غيرذاتت]، و لا بأثر مطابق[:صورت ذاتت]، فذاتك[:جواب لمّا] هي العقل و العاقل و المعقول.

گفتم:برايم بشتر توضيح بده.

متن: فقلت: زدني.

گفت: بدن وسيله ي فعل نفس ومحل افعال نفس است آيا بدن خود را درك مي كني، درك مستمرودائمي؟

متن: فقال: ألست[:استفهام تقريري] تدرك بدنك الّذي تتصرف فيه ادراكاً[:مفعول مطلق] مستمراً لا تغيب عنه؟

گفتم: بله.

متن: فقلت: بلى.

گفت: بدنت را چگونه درك مي كني، آيا بواسطه ي صورت شخصي بدنت كه درذاتت وجود دارد درك مي كني؟

متن: قال: أبحصول صورةٍ شخصيّةٍ في ذاتك و قد عرفت استحالته؟

گفتم: نه، با صفات كلي كه از آن مي گيرم.

متن: فقلت: لا، بل على أخذ صفاتٍ كلّيّةٍ.

گفت: توبدن خاصت را حركت مي دهي، وبدن خاص وجزئيت را مي شناسي، نه صورت بدنت را كه كلي است وقابل شركت افراد مختلف درآن. پس ادراك صورت بدن كه كلي است ادراك شخص وجزئي بدنت نيست.

متن: قال: و أنت تحرّك بدنك الخاصّ و تعرفه بدناً خاصّاً جزئيّاً، وما أخذتَ من الصورة نفسِها لا يمنع وقوع الشركة فيها، فليس إدراكك لها[:صورت] إدراكاً لبدنك الّذي لا يتصوّر أن يكون مفهومه[:بدن] لغيره[:بدن].

 

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo