1404/07/23
بسم الله الرحمن الرحیم
دلایل اصل برائت/أصالة البراءة /الأصول العملية
موضوع: الأصول العملية/أصالة البراءة /دلایل اصل برائت
اصالة البرائة
دلایل اصل برائت
روایات
حدیث رفع
محمّد بن علي بن الحسين في (التوحيد) و (الخصال) عن أحمد بن محمّد بن يحيى، عن سعد بن عبدالله، عن يعقوب بن يزيد، عن حماد بن عيسى، عن حريز بن عبدالله، عن أبي عبدالله (عليه السلام) قال: قال رسول الله (صلّى الله عليه وآله): رفع عن أُمّتي تسعة أشياء: الخطأ، والنسيان، وما أُكرهوا عليه، وما لا يعلمون، وما لا يطيقون، وما اضطروا إليه، والحسد، والطيرة، والتفكر في الوسوسة في الخلوة ما لم ينطقوا بشفة[1] .
سند حدیث
بررسی احمد بن محمد بن یحیی
آیت‌الله خویی در مصباح الاصول فرموده است این حدیث صحیحه است. شیخ انصاری هم فرموده است این حدیث صحیحه است. ولی طبق معجم رجال آیت‌الله خویی این سند ضعیف است.
مشکل حدیث این است که احمد بن محمد بن یحیی عطار قمی، توثیق ندارد. خودش استاد صدوق است و پدرش استاد کلینی است.
اولین راهی که آیت‌الله خویی فرموده است احمد بن محمد بن یحیی توثیق می‌شود، این است که او از مشایخ الاجازه است و شیخ الاجازه بودن از توثیقات عامه است. سپس آیت‌الله خویی نقد کرده است که این کلام درست نیست و اجازه شیخ موجب وثاقت او نمی‌شود. مثلاً آیت‌الله مرعشی نجفی اجازات فراوانی از اهل سنت داشت ولی این باعث وثاقت و عدالت این افراد نمی‌شود. این رسم در حوزه بوده و هست که از دیگران اجازه نقل روایت می‌گیرند ولی این موجب وثاقت کسی نمی‌شود. اجازه فقط سند را درست می‌کند نه آنکه سند را تصحیح کند.
ولیکن این کلام پاسخ داده می‌شود که مشایخ اجازه نقد داد بلکه عنوان خاصی برای برخی افراد خاص است. مثلاً صفوان بن یحیی یا احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی یا یونس بن عبدالرحمان، مشایخ الاجازه بوده‌اند و این افراد در اعلا درجه وثاقت هستند. در این صورت شیخ الاجازه دلیل بر وثاقت می‌شود. اگر احمد بن محمد بن یحیی از مشایخ اجازه باشد در اعلا درجه وثاقت خواهد بود.
