< فهرست دروس

درس خارج فقه استاد احمد عابدی

98/09/25

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع: وجوب تعیینی نماز جمعه و نقد آن

 

مقـدمـه: بحث در نقد دلایل و فرمایشات آیت الله حائری بود. یکی از مقدمات ایشان این بود که این آیه امر به سعی در ذکر الله نموده است و عرف میفهمد که این شتافتن به سوی نماز جمعه است. و ما در اصول معتقدیم الفاظ عبادات در اعم از صحیح و فاسد وضع شده است. اگر کسی بگوید صلاه بر صحیح وضع شده است، نتیجه این میشود که اقیموا الصلاه اطلاق ندارد. زیرا هر چه را شک نمودیم در نماز شرط است یا خیر، باید احتیاط نماییم. اما اگر کسی بگوید نماز بر اعم از صحیح و فاسد وضع شده است در این صورت بر هر چه شک نماییم تمسک به اطلاق مینماییم.

 

ادامه نقـد فرمایشات آیت الله حائری: ما در حال بحث از آیه ای هستیم که اصلا کلمه صلاه در آن نیست. بلکه بحث در ذکر الله است. به نظر اقای حائری، صلاه بر اعم وضع شده است در حالی که الان بحث در ذکر الله است. و ذکر الله یک لفظ کنایی است. ولذا آن بحث صحیح و اعم اینجا پیش نمیآید. در اینجا باید ببینیم مکنیٌ عنه این کنایه چیست؟ کنایه از نماز صحیح، فاسد، خطبه، پیامبر اکرم ص و ...

بلکه اصلا این استدلال بر علیه ایشان است. ایشان میخواهد بفرماید نماز حمعه در غیبت وجوب تعیینی است. در حالی که این آیه میفرماید فاسعوا، که امر است و امر هم دلالت بر وجوب دارد. این آیه که میفرماید اذا نودی، یعنی وقتی اذان گفته میشود. اذان هم اول ظهر است. روز جمعه هم اول ظهر خطبه خوانده میشد دون الصلاه. احدی هم نفرموده است رفتن به خطبه واجب است. پس فاسعوا که میگوید بشتابید یعنی به شنیدن خطبه بشتابید، این هم که واجب نیست. پس امر فاسعوا استحبابی است. پس این قابل استفاده بر وجوب نماز جمعه نیست.

فلذا استدلال مرحوم آیت الله حائری قابل پذیرش نیست.

 

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo