1403/08/15
بسم الله الرحمن الرحیم
ضرب به معنای تهدید و ابراز خشم زوج/ نشوز /قسم، نشوز، شقاق
موضوع: قسم، نشوز، شقاق / نشوز / ضرب به معنای تهدید و ابراز خشم زوج
جلسه قبل معنای مختار برای آيه بيان شد.
اما آنچه که در کلمات ابن عاشور گذشت مبنی بر اين که اگر حاکم شرع تشخيص داد که تجويز «ضرب» دارای آثار سوئی است که اجتناب از آن لازم است، میتواند حکم به عدم جواز آن از باب حکم ثانوی بکند نيز مدعای صحيحی است.
بنابر اين در نهايت در خصوص نشوز زن میتوان گفت: اگر زن از اطاعت زوج ـ در مواردی که اطاعت از زوج بر زوجه واجب است ـ خارج شد، زوج میتواند ابتدا با موعظه و نصحيت و در ادامه با ابراز نارضايتی خود به واسطه هجران زن و در نهايت با تهديد و ابراز خشم خود، زن را از نشوز بازبدارد.
اما چنانچه ضرب موجب ايراد خسارتی به زوجه شد، آيا ضمان دارد؟
شهيد ثانی میفرمايد: «لو حصل بالضرب تلف وجب الغرم، لأنّه تبيّن بذلك أنّه إتلاف لا إصلاح، بخلاف الوليّ إذا أدّب الطفل، والفرق أنّ تأديب المرأة لحظّ نفسه والولد لحظّه لا لحظّ الولي. وقيل: إنّهما مشروطان بعدم التلف.»[1]
بر اساس آنچه که در خصوص معنای مراد از «ضرب» در آيه گذشت، اشکالی در ثبوت ضمان وجود نخواهد داشت، علاوه بر اين که عمومات ادله ديات و قصاص نيز مستلزم همين مطلب است.