« فهرست دروس
درس خارج فقه استاد سیدمحمد میراحمدی

1404/07/26

بسم الله الرحمن الرحیم

آیه ۹۷ سوره انبیا/غفلت /تفسیر موضوعی

 

موضوع: تفسیر موضوعی/غفلت /آیه ۹۷ سوره انبیا

 

کلام در درس عبرت های ماجرای یاجوج و ماجوج و جناب ذوالقرنین بود. از هفت نکته قابل توجه در این زمینه، دو نکته در جلسات پیشین تبیین شد و در این جلسه به بررسی باقی نکته پرداخته می‌شود.
درس سوم: وظیفه حکومت اسلامی در قبال تمام اقشار جامعه
یکی از نتایج حاصل از تحلیل برخورد ذوالقرنین، تبیین وظیفه حکومت اسلامی و حکومت عدل الهی است. بر این اساس، حکومت موظف است به تمام اقشار جامعه، به‌ویژه اقشاری که در معرض ضعف، آسیب و تهدید قرار دارند، توجه نموده و به آن‌ها خدمت‌رسانی کند. این گروه‌ها باید به صورت جدی‌تر مورد توجه قرار گیرند.
یکی از دلایل درخشش و ماندگاری شخصیت ذوالقرنین در تاریخ، عدم تمایز او در خدمت‌رسانی میان اغنیاء و فقرا بود. بلکه در مواردی، خدمت به فقرا را واجب‌تر و لازم‌تر می‌دانست. هنگامی که ذوالقرنین در مسیر سفر خود با طایفه‌ای مواجه شد که قرآن کریم از شدت ضعف فرهنگی آنان با عبارت ﴿لا یَکادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلاً﴾ یاد می‌کند، و آنان با تضرع از او یاری خواستند، وی بهانه‌هایی نظیر قرار داشتن در سفر، تخصیص بودجه برای مقصدی دیگر، یا عدم ارتباط مشکل آنان به خود را مطرح نکرد. بلکه، حرکت خود را متوقف نمود تا مشکل این قشر ضعیف جامعه را حل کند.
بی‌توجهی به اقشار ضعیف، کشور را در معرض آسیب و تهدید قرار می‌دهد. دشمن با هوشیاری و بیداری، نقاط ضعف و قوت کشور را شناسایی و رصد می‌کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که دشمن، ماه‌ها قبل از وقوع برخی فتنه‌ها، با تحقیق بر روی مناطق مختلف و بهره‌برداری از اطلاعاتی که توسط برخی مدیران نادان و بی‌بصیرت به سادگی در اختیارشان قرار می‌گیرد، برای اقدامات خود زمینه‌سازی می‌کند.
این اطلاعات به دشمن امکان می‌دهد تا از وضعیت شمال، جنوب، شرق و غرب کشور، رونق یا مشکلات اقتصادی مناطق مختلف و ماهیت اختلافات محلی آگاه شود.
در نمونه‌ای دیگر، یکی از مسئولین اعتراف کرد که پس از بروز یک مشکل و بلند شدن صدای مردم در شهری، رسانه های بیگانه پیش از مسئولین داخلی، خبر را منتشر کرد. در عصر «دهکده جهانی» و با وجود ماهواره‌ها، همه چیز تحت نظارت است.
هنگامی که اطلاعات توسط مدیران ناپخته به بیرون درز می‌کند، دشمن با در دست داشتن این آدرس‌ها و کدها، پیاده‌نظام خود را برای ایجاد درگیری در نقاط آسیب‌پذیر گسیل می‌دارد.
بنابراین، اگر مسئولین نظام دغدغه حفظ آن را از آسیب‌ها دارند، باید به همه اقشار، به خصوص قشر مستضعف و فقیر که باید در اولویت باشند، رسیدگی کنند و نباید استدلال‌هایی مبنی بر عدم توجیه ارائه خدمات اساسی مانند آب، برق و گاز به برخی مناطق (مانند روستاها) مطرح شود.
درس چهارم: امنیت به مثابه اولین و مهم‌ترین شرط حیات اجتماعی
امنیت، اولین و مهم‌ترین شرط یک زندگی اجتماعی سالم است.
هنگامی که ذوالقرنین به قومی رسید که از دست یأجوج و مأجوج در رنج بودند و امنیت شب و روزشان سلب شده بود، برای تأمین امنیت آنان وقت و هزینه صرف کرد. این نشان می‌دهد که در حکومت ذوالقرنین، امنیت یک خط قرمز و غیرقابل مسامحه بوده است.
در روزهای اخیر شخصی از کاگزاران اسبق کشور به مقایسه اهمیت موشک و مردم پرداخت ولی مقایسه میان موشک و مردم، یک مغالطه عوام‌پسند و عوام‌فریب است. این مقایسه این‌گونه القا می‌کند که این دو در عرض یکدیگر قرار دارند، در حالی که موشک باید در اختیار و در خدمت مردم باشد. بدون وجود امنیت، بهترین شرایط اقتصادی نیز قابل استفاده نخواهد بود.
اهمیت توان بازدارندگی نظامی:
توجه به توان موشکی از ابتدای جنگ (دفاع مقدس) با درایت افرادی نظیر شهید حسن تهرانی‌مقدم، برای همین هدف صورت گرفت.
یکی از دلایل تفاوت مدت زمان جنگ هشت ساله با جنگ دوازده روزه اخیر، همین توان بازدارندگی است. باید بررسی کرد که عامل خاتمه جنگ هشت ساله چه بود.
ترویج تفکراتی مانند «دنیای گفتمان ها» و «ما موشک نمی‌خواهیم»، در تضاد با این اصل است.
شعار «ما موشک نمی‌خواهیم، پوشک می‌خواهیم» که در مقطعی به بهانه گرانی مطرح شد، ناشی از عدم درک همین مسئله است. اگر مملکت از امکانات بازدارنده نظامی برخوردار نبود، امنیت آن یک شبه از بین می‌رفت. امنیت موضوعی نیست که بتوان بر سر آن تعارف یا مسامحه کرد.

logo