موضوع: تفسیر موضوعی/غفلت و بی خبری /آیه 179 سوره اعراف

اولین نکته تفسیری در آیه 179سوره اعراف بیان شد که امثال بلعم باعورا به جهت اسم شکور الهی به مقامات می رسند و به جهت لجنزار بودن دل و غفلت از رذائل و اصلاح نفس ، سقوط می کنند.

بلعم باعورا به جهت دنیا پرستی به این سقوط افتاد.

برای حفظ دین و عدم سقوط باید رذائل را از بین برد و ریشه کن کرد و همچنین باید دعا کرد و متوسل شد که این رذائل به درمان منتهی شود. سلمان و ابوذر دارای مقامات هستند اما سلمان به پست و مقاماتی رسید و ابوذر هیچگاه نرسید که شاید به جهت ظرفیت درونی این دو صحابی باوفای امیرالمومنین علیه السلام بوده است.

نکته دوم :

دو سوال مطرح است که چرا خداوند در آیه فرمود ما بسیاری از انس و جن را برای جهنم خلق کردیم؟ این مساله موهوم جبر است.

همچنین این آیه ، دارای آیه معارض است که در سوره ذاریات آیه 56 فرمود : ﴿وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُون﴾‌

این دو سوال را چگونه باید حل کرد؟

حل این دو شبهه در یک بیان است. بیان حل مساله اینست که خدای متعال از خلقت جن و انس یک هدف و غرض اصلی داشته است و همچنین یک غرض تبعی که این دو در طول هم هستند و تعارضی ندارند.

انس و جن که گرفتار جهنم هستند به جهت اعمال خودشان است که شاهد مطلب آیات سابق و لاحق است که قلب دارند ولی استفاده نمی کنند لذا جهنمی شدن ثمره عمل خودشان است نه اینکه خداوند ایشان را مجبور کند.

طبق این آیه شریفه، اجنه مختارند و دارای اختیار هستند و لذا ثواب و عقاب دارند کما اینکه سابقا در مباحث تفسیر این مساله رو تبیین کردیم و روشن شد.