موضوع: تفسیر موضوعی/حسادت و خیرخواهی /آیه 5 سوره فلق (مساله چشم زخم)

کلام در مساله چشم زخم به اینجا رسید که حکمت خداوند اقتضا می کند که چه کسانی در معرض اختبار و امتحان قرار بگیرند.

در دعای امام زمان در عصر جمعه ، که بسیار دعای مهمی است ، می فرماید :

«اللَّهُمَ‌ فَثَبِّتْنِي‌ عَلَى‌ دِينِكَ‌ وَ اسْتَعْمِلْنِي‌ بِطَاعَتِكَ‌ وَ لَيِّنْ قَلْبِي لِوَلِيِّ أَمْرِكَ وَ عَافِنِي مِمَّا امْتَحَنْتَ بِهِ خَلْقَك‌»[1]

(خدایا مرا ثابت بر دینت قرار بده و مرا در راه اطاعت خودت به کار گیر ، و قلب مرا در مقابل ولی امرت نرم گردان و در آنچه از مخلوقات و بندگانت امتحان می گیری ، مرا معاف بدار)

دنیای عجیبی شده که بسیاری از دین فراری هستند ، خدایا مرا بر دین خودت استوار بدار ... و مرا از امتحانات و اختباراتی که از بندگان گرفتی ، حفظ کن

امتحان لابد منه است و چاره ای از آن نیست اما نحوه و کیفیت آن مهم است که باید دعا کرد که خدا امتحانی بگیرد که آمادگی آن را داریم.

علی ای حال چشم زخم امتحان است هم برای مبتلا هم برای کسی که چشم زده است و لذا دعا کنیم که امتحانی گرفته شود که قدرتش را داشته باشیم.

اما بخشی دیگر از اسباب چشم زخم ، نقائص در وجود انسان است. چشم زخم جنگ ارواح است که خصائص و رذائل اخلاقی تعیین کننده هستند و لذا گاهی اوقات مشکلات روحی ، بستر چشم زخم است و در این وضعیت ، حکمت خداوند ابتلا انسان است.

یکی از آن نقائص ، بدبینی مومن به خداوند است. سوء ظن بالله محور اول است.

محور دوم عجب و غرور است. غرور و عجب آفت دین و دنیای انسان است. گاهی انسان کارهایی می کند که با آغوش باز به استقبال این عجب و غرور می رود.

در این شرائط انسانی که هدف تیر چشم زخم قرار می گیرد سریع مبتلا می شود.

و محور سوم لحظه های غفلت و سرمستی است که این محور ، مرجع دو عامل قبل است.

گاهی از نعمتی به غفلت می رسد انسان در حالی که نعمت را باید شکرگذاری کرد نه اینکه غافل شد از آن.

خیلی از اوقات انسان گرفتار عجب و غرور است ولی خداوند کریم است مهلت می دهد برای بیدار شدن انسان که اگر این بیداری محقق شد ، به خیر می گذرد اما اگر غفلت از حد گذشت و مهلت جوابگو نبود ، به عقوبت خداوند تادیب می شویم.