1404/01/24
بسم الله الرحمن الرحیم
تفسیر آیه 5 سوره فلق (مساله چشم زخم)/حسادت و خیرخواهی /تفسیر موضوعی
موضوع: تفسیر موضوعی/حسادت و خیرخواهی /تفسیر آیه 5 سوره فلق (مساله چشم زخم)
کلام در مساله چشم زخم بود ، آنهم بر اساس عقیده اهل بیت علیهم السلام
در این مقام چند مبنای مهم در مساله وجود دارد که لازم است بیان شود.
مبنای اول :
خدا را درست بشناسیم و تکیه بنده فقط به رحمانیت و مهربانی خدا نباشد بلکه حکمت و عدالت خدا را نیز باید در نظر گرفت.
مبنای دوم :
خداوند متعال هدف و اراده اش این است که انسان در همین نظام اختیاری تربیت شود.
در این مقام افراد مختلف هستند. بعضی فی نفسه زمینه تربیت دارند و اطاعت دارند. کما اینکه در دنیای مادی ، کارگران تحت امر یک مدیر شرکت مختلف هستند و بعضی بی حاشیه هستند و سر در کار و وظیفه خودشان دارند.
گروه دوم قابل تربیت هستند اما نیاز به تنبیه دارند ولی در نهایت انسان سر به راه هستند.
گروه سوم اهل لجاج هستند ولی خطرشان کم است.
گروه چهارم اهل عناد هستند و بنای سازش ندارند.
در این مقام و دنیا خداوند بندگان را مورد اختبار قرار می دهند. انسان ممتاز و سعادتمند کسی است که هدفش رضایت مولا باشد و بگوید هرچه شما دستور فرمایی ، من موظف به اطاعت هستم.
به گفته باباطاهر :
یکی درد و یکی درمان پسندد
یکی وصل و یکی هجران پسندد
من از درمان و درد و وصل و هجران
پسندم آن چه را جانان پسندد
در این دنیای پر از مشکل ، اختبار و ازمایش است و روزی مشخص می شود که دنیا لهو و لعب و بازی بوده است و از آن روز به بعد باید سراغ زندگی ابدی رفت که بسته به اعمال و انتخاب انسان است.
علی ای حال ، در هر حالت و صورتی و در هر مشکلی ، تقدیر و حکمت خداوند حاکم است. در این شرایط انسان باید به حکمت خداوند دل بسپارد و توکل کند و شکایت و گلایه نداشته باشد.
بعضی خیال می کنند قدرت چشم زخم زدن امتیاز است در حالی که باید پاسخ دهد که در چه شرایطی استفاده کرده است. و بعضی دیگر خیال می کنند که نداشتن قدرت ، نقیصه است ولی این هم غلط است.
در این مساله چشم زخم ، کسی که چشم می زند ، در معرض ازمایش است.
بعضی هم در معرض چشم خوردن هستند که این افراد می توانند درست استفاده کنند و همین را به عنوان کمال استفاده کند که از غرور و عُجب دوری کند.
اینکه فرمود العین حق ، همینجا معنا پیدا میکند.
جهت اول پس شد ازمایش و اختبار
سه زمینه در چشم زخم وجود دارد :
اول : سوء ظن که بستر چشم زخم است. کسانی که حسن ظن بالله دارند ، از معرض چشم زخم دور هستند. بیمه اصلی در مقابل چشم زخم اعتقادات قلبی است که یکی همین حسن ظن است که بهترین حرز است.