موضوع: تفسیر موضوعی/تکبر /ملحقات تکبر و تتمه انگیزه و اسباب تکبر

بحث در اسباب تکبر بود. دو مورد و دو سبب را بیان کردیم.

سومین عامل حسب و نسب :

بعضی با آقازادگی فخر فروشی می کنند. طلبه ای که از روستا آمده به اختیار خودش در روستا به دنیا نیامده ، و کسی هم که مثلا در بیت فقاهت و علم به دنیا آمده با اختیار خودش نبوده است. بلکه مسئولیت آقازاده بیشتر از یک بچه روستایی است.

نکته : گاهی اوقات برای نکته مهم تری لازم است انسان واقعیت های خودش را با در نظر گرفتن رضای الهی بیان کند. حسب و نسب خودش را ذکر کند. انسان باید مراقب باشد این موارد منجر به خودستایی نشود. خودستایی موجب نفرت دیگران از انسان است.

جناب یوسف علیه السلام سالها سکوت کرد ولی در موقعیت لازم بیان کرد که از طرف خدا علم لازم برای مسئولیت و حکومت را دارد و مردم مصر می توانند به ایشان اعتماد کنند. ﴿قالَ اجْعَلْني‌ عَلى‌ خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفيظٌ عَليم‌﴾[1]

چهارم جمال ظاهر :

هیکل یا نوع پوشش یا چهره یا دیگر خصوصیت های ظاهری

اینها همه نعمت های خداوند است. جناب قمر بنی هاشم علیه السلام هیکل و قامت رشید داشته است و لذا هیچ گاه دوشادوش حضرت سیدالشهدا علیه السلام حرکت نکردند ، به جهت حفظ ادب در محضر حجت خداوند.

نعمت جمال خوب است اما باید مراقب بود و توجه داشت که از جانب خداوند است.

پنجم مال و ثروت :

در مراتبی از این مال و ثروت مستی بدی ایجاد می کند. مستی شرب خمر موقت است و کوتاه اما مستی از مال و ثروت طولانی مدت است. باعث می شود که انسان همه را تحقیر کند. مثلا می گوید اگر بخواهم صد نفر شبیه تو را میخرم و آزاد می کنم. یا دیگران را بی ارزش جلوه می دهد.

ششم قدرت و قوت :

قدرت جسمانی یا قوت جایگاه سیاسی و اجتماعی.بعضی افراد تا قبل از انتخابات ، تواضع دارند و اخلاقی رفتار می کنند. اما اگر رای بیاورند ، دیگر امکان دیدن چنین شخصی نیست و تلفن هم جواب نمی دهد.

هفتم فزونی یاران :

استادی بگوید من 100 شاگرد دارم و فلانی 5 شاگرد دارد. حالا این فزونی ، در همین شاگرد باشد ، یا افراد قبیله و خاندان یا حتی تفاخر به اعتبار کثرت اموات از قبیله و خاندان ولو اموات که فرمود : ﴿أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ * حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقابِر﴾[2]