< فهرست دروس

درس تفسیر استاد سیدمحمد میراحمدی

1402/09/11

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: تفسیر موضوعی/تکبر /تفسیر آیه 82 سوره مائده و پاسخ به شبهه

 

سخن در هفتمین آیه از آیات مرتبط با مساله تکبر بود.

﴿لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَداوَةً لِلَّذينَ آمَنُوا الْيَهُودَ وَ الَّذينَ أَشْرَكُوا وَ لَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ قالُوا إِنَّا نَصارى‌ ذلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسينَ وَ رُهْباناً وَ أَنَّهُمْ لا يَسْتَكْبِرُون‌﴾

آیه شریفه 82 سوره مبارکه مائده ، از دوستی با یهود نهی می کند و ایشان را دشمن شدید مومنین معرفی می کند ولی از طرفی دیگر سفارش به دوستی با نصاری می کند به سه دلیل :

اول : در بین ایشان قسیس و عالِم وجود دارد

دوم : در بین ایشان اهل زهد وجود دارد.

سوم : ایشان متکبر نیستند برخلاف یهودیان

طرح شبهه :

شبهه مهمی که در اینجا مطرح است ، اینست که از کجا ثابت شود که یهود ﴿أشَدَّ النَّاسِ عَداوَةً لِلَّذينَ آمَنُوا﴾ هستند. چه بسیار ضربه هایی که اسلام از مسیحیان خورده است. چه بسیار تحریم های اقتصادی که توسط نصاری ایجاد شد. چه بسیار جنگ های صلیبی که توسط نصاری و مسیحیان تحمیل شد. حالا چطور است که یهود شدیدترین دشمن شده است؟

جواب شبهه :

در جواب شبهه فوق چهار جواب مطرح است.

اولا : این آیه شریفه قانون کلی بیان نمی فرماید بلکه در مقام گزارش و اخبار از یهود و نصاری و در عصر نبوی صلی الله علیه و اله و سلم است. شان نزول آیه را نیز باید توجه داشت به علاوه خطاب ﴿لتجدن﴾ به رسول مکرم صلی الله علیه و اله است.

ثانیا : آیه شریفه در مقام بیا نسبیت است. ابتدا باید مقدمه ای بیان شود. مقدمه : مثلا می گویند : در هنگام فروش یوسف به عنوان برده در بازار برده فروشان مصر پیرزنی تمام سرمایه خود که بسته نخ بافتنی بود را آورد تا یوسف را بخرد. اما از طرفی عزیز مصر قیمت بسیار زیادی را پرداخت کرد. تفاوت این دو در مقدار محبت و ارادت بود که پیرزن با اینکه ثمن گران بهایی همراه نداشت ، اما این بسته نخ که کل سرمایه اش بود برای خرید یوسف آمد اما عزیز مصر ، آن مقدار بسیار را پیشنهاد داد ولی آن مقدار تنها بخشی از ثروت هنگفت او بود. در واقع به دید نسبت اگر بنگریم ارزش کار پیرزن قابل قیاس با عزیز مصر نیست.

در ما نحن فیه هم نصاری با توجه به امکانات و جمعیت و قدرت شان چندان دشمنی نداشتند که یهودیان اصرار بر دشمنی می کردند. به عبارتی اگر این سه فاکتور در اختیار یهود بود قطعا جنایاتی می کردند که قابل تصور نیست.

ثالثا : در مسیحیت و قوم نصاری سه خصلت وجود دارد که باعث تسهیل دوستی با آنها میشود. یکی عالم خیز بودن نصاری که این مطلب خودش در فرهنگ جامعه موثر است. دوم زاهد بودن اهل نصاری که این مساله هم در فرهنگ جامعه تاثیر گذار است. جامعه ای که افراد آن دنبال جنگ تجمل باشند ، در رفتار و خصوصیات ایشان هم تاثیر دارد. سوم عدم تکبر آنها بخلاف یهودیان کما اینکه در آیه 83 همین سوره مائده می فرماید :

﴿وَ إِذا سَمِعُوا ما أُنْزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرى‌ أَعْيُنَهُمْ تَفيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَق‌﴾

نصاری به حدی آماده هستند که با شنیدن صدای رسول الله صلی الله علیه و اله و سلم اشکشان جاری می شود.

رابعا : این جواب از جانب استاد مطرح شده است که ، این آیه شریفه فرمول سیاسی بیان می کند که در مبارزه با یهود از مسیحیان کمک بگیرید و نصاری را جذب کنید تا جبهه دشمنی ها سبک شود و الا نصاری اگر جذب یهود شوند ، جبهه دشمنی شدید خواهد شد.

BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo