< فهرست دروس

درس تفسیر استاد سیدمحمد میراحمدی

1402/07/25

بسم الله الرحمن الرحیم

 

موضوع: تفسیر موضوعی/تکبر /تفسیر آیه 15 سوره فصلت

 

پیش از ورود به تفسیر آیه جدید ، نکاتی کوتاه از آیات مربوط به ماجرای حضرت نوح علی نبینا و اله و علیه السلام باقی ماند که بیان میکنیم.

پس از پایان عذاب و نشستن کشتی بر جودی ، زندگی جدیدی آغاز شد به طوری که جناب نوح را ، آدم دوم نام گذاشته اند. 80 نفر از مردم که ایمان آورده بودند در یک جا جمع شدند و تمدن و زندگی تازه ای آغاز کردند. در قرآن کریم می فرماید :

﴿قيلَ يا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكات‌﴾[1]

به سلامت و امنیت وارد زمین شوید.

در تفاسیر ذکر کرده اند که مدینه الثمانین را بنا کرده اند و در آن زندگی خود را شروع نمودند.[2]

نکته مهم اینست که عده ای از همین 80 نفر ، بعد از مدتی دچار انحراف شدند و به مسیر غلط پا نهادند و این نشانه شدت اختیار انسان در اعمال و رفتار خودش است.

نتیجه ای که از بیان این آیات به دست می آید همین است که تکبر انسان را لجوج میکند و انسان لجوج با خودش هم دشمنی دارد و لجاجت و تکبر قرین یکدیگر هستند.

نکته قابل توجه دیگر اینکه هر پیامبری با امتی لجوج و متکبر روبرو بوده است ، مبادا ما در عصر امام زمان عجل الله تعالی فرجه اینگونه بشیم و موجب آزار ولی خدا و بقیه الله باشیم.

 

آیه 15 سوره مبارکه فصلت :

﴿فَأَمَّا عادٌ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ قالُوا مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذي خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَ كانُوا بِآياتِنا يَجْحَدُون‌﴾

نکته اول : قید بغیر الحق ، قید توضیحی است. چرا که استکبار حق نداریم. باید گفته شود که قیود یا احترازی هستند و در مقام امتیاز بین دو چیز بیان می شوند و گاهی قید توضیحی هستند که چیزی را از تحت موضوع و یا حکم خارج نمیکند بلکه تاکید و توضیح مطلب را می رساند. اصل در قیود اما احترازی است و در مواردی با قرینه در توضیحینیز استعمال می شود.

نکته دوم : وجه تکبر قوم عاد ، قدرت ایشان است کما اینکه گفتند چه کسی از ما قوی تر است. قدرت و ثروت موجب ایجاد تکبر هستند و از موارد خاص است کسی که قدرت داشته باشد اما متکبر نباشد. در ادامه آیه خداوند پاسخ ایشان را بیان میکند و آنها را مورد توبیخ قرار میدهد.


BaharSound

www.baharsound.ir, www.wikifeqh.ir, lib.eshia.ir

logo