موضوع: فقه الاسره/احکام الصبیان /مساله تعارض بین ولایت ولی در تربیت و حریم خصوصی مولی علیهم

اشاره به مطالب گذشته :

امیدواریم به برکت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها رزق معنوی بر ما نازل شود و از خطا و ذنوب دور باشیم و زندگی ما تا فاطمیه بعدی بیمه باشد.

در آخرین جلسات قبل از تعطیلات فاطمیه سلام الله علیها، بحث در مساله بررسی و نظارت ولیّ نسبت به زوجه و فرزندان در خصوص فضای مجازی و موبایل بود. به این معنا که پدر و شوهر نسبت به فضای مجازی اهل و عیال وظیفه ای دارد یا خیر؟

با نگاه به آیه کریمه قرآن که فرمود «قوا انفسکم و اهلیکم نارا» دستور صریح آمده که ولیّ موظف است که در درجه اول خودش را حفظ کند و در درجه بعدی همسر و فرزندان را حراست کند.

این آیه کریمه دستور است و انسان مکلف به امتثال است. اما در طرف مقابل آیات و روایات متعدد بود که دال بر حریم خصوصی در زندگی شخصی و اجتماعی انسان بود. معنای خصوصی هم مشخص است که کسی بدون اذن و اجازه حق ورود در این حریم را نداشت. تعریف حریم خصوصی هم بیان شد که «ما لا یرضی صاحبه افشائه» و آیات و روایات دال بر آن هم بیان شد از جمله نهی از تجسس و تتبع عورات مومنین که بیان شد.

از طرفی حرمت ورود در حریم خصوصی افراد را داریم؛ از طرف مقابل دستور از طرف خداوند مبنی بر حفظ اهل و عیال و این تنافی و تعارض ظاهری را چگونه باید حل کرد؟

در این موضوع و بحث سه مساله مطرح شد و به پایان رسید. اما چهارمین مساله در این بحث عبارت بود از اینکه بر فرض حجیت حریم خصوصی، در تزاحم بین بعضی مصادیق حریم خصوصی چه باید کرد؟

پاسخ سوال چهارم :

سوال چهارم این بود که تکلیف در صورت تزاحم بین اقسام حریم خصوصی چیست؟

پس از آن که با استناد به ادله عقلی و شرعی ثابت شد که حریم خصوصی یک حق و جایگاه مسلم شرعی است که مورد عنایت و امضای شارع مقدس می باشد، اینک نوبت به این بحث می رسد که اگر در جایی دو مصداق از مصادیق حریم خصوصی تزاحم بکنند، تکلیف چیست؟

مثلا : در قضیه رمز ارز ها که منبع درآمد است. برخی در خانه شخصی خود که حریم خصوصی او می باشد برای معاش اقتصادی در فضای مجازی از طریق رمز ارز کار می کنند (البته با غض نظر از ملاحظات باب بیع که در این فرض وجود دارد و قصه سر دراز دارد) که برای این کار قهرا احتیاج به نصب دستگاه ماینر می باشد که طبق شهادت ثقات برق بسیار بالایی مصرف می کند (تا حدی که در برخی موارد گزارش شده است که قبض برق شخصی به 45 میلیون تومان رسیده در سال 1404). اینک در این صورت مساله البته طبق این فرض که فشار قوی این دستگاه برق سبب ایذاء همسایه دیگر شود چه از لحاظ اشعه های منفی شدید یا به هر صورت دیگری برخی از حقوق همسایه ضایع شود. در اینجا در واقع تزاحم حاصل شده است بین حریم خصوصی زید که قصد کار اقتصادی از طریق رمز ارز دارد و بین حریم خصوصی عمرو که مثلا از طریق اشعه های منفی شدید دستگاه او متضرر می شود و حق سلامت خود را در خطر می بیند. در اینجا قهرا طبق قاعده و قانون باب تزاحم عمل می شود که ملاک باب تزاحم تقدم اقوی مناطا می باشد و برای تشخیص مناط اقوی چند راه حل وجود دارد که ان شا الله در بحث های بعدی به آن خواهیم پرداخت مثل واجب موسع و مضیق ؛ یا واجب عینی و کفایی و ...

مثلا یکی از روش ها اینست که اگر یکی از متزاحمین بدل ندارد، مقدم می شود و دیگری که بدل دارد به بدل رجوع می کند.

تذکر :

تا به اینجا به حمدالله با تبیین چهار محور مذکور تمهید اصل صورت مساله محقق شد تا زیرساخت های این مساله فراهم شود و بتوانیم با اشراف و چشمی باز در حل مساله ورود پیدا کنیم و تحقیق حق شود.

تا به اینجا موضوع و صورت مساله روشن شد و منقح شد.

مباحث تکمیلی این مساله در جلسات اینده بیان خواهد شد.