موضوع: فقه الاسره/احکام الصبیان /بررسی تعارض بین ولالت ولی در تربیت با حریم خصوصی مولی علیهم

صحبت در مستندات شرعی حریم خصوصی اشخاص بود. برای اثبات اعتبار ، بعد از دلیل عقلا و عقل به آیات و روایات استناد میکنیم که اصل حریم خصوصی مورد تایید و امضای شارع است.

سه آیه شریفه بیان شده است و نوبت به چهارمین آیه رسید که البته این مورد دسته ای از آیات است که ما به دو نمونه از این دسته اشاره میکنیم.

چهارمین آیه :

آیاتی که مربوط به مقوله حجاب و عفاف است. مثل :

الف: سوره احزاب آیه 59

﴿يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنينَ يُدْنينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلاَبِيبِهِنَّ ذلِكَ أَدْنى‌ أَنْ يُعْرَفْنَ فَلا يُؤْذَيْنَ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً﴾

(اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلبابها [روسرى‌هاى بلند] خود را بر خويش فروافكنند، اين كار براى اينكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند بهتر است؛ (و اگر تا كنون خطا و كوتاهى از آنها سر زده توبه كنند) خداوند همواره آمرزنده رحيم است.)

در این آیه شریفه امر به رسول خدا صلی الله علیه و اله رسیده است که به زنان خود و زنان مومن بفرمایید و امر کنید تا پوشش خود را رعایت کنند و خود را بپوشانند.

جلابیت جمع جلباب و به معنای مقنعه است.

این آیه هم دلالت دارد که زینت های درونی زن حریم خصوصی است که خودش وظیفه دارد آن ها را بپوشاند و دیگران هم حق ورود و سرکشی به آن را ندارند.

پس از این ایه کریمه استفده می شود که زینت های زن جزو حریم خصوصی به حساب می آید.

در واقع این دستور نسبت به حریم خصوصی و حفظ حریم بانوان است که در حقیقت وظیفه ای برای بانوان و وظیفه ای برای دیگر افراد و مردان جامعه مشخص می شود که مبادا حریم خصوصی بانوان دچار مشکل شود.

گلایه از برخی خواص :

تعجب است از برخی خواص و معممین که قائل به عدم جریان حدود الهی و عدم مانعیت نسبت به پوشش و آزادی هستند و معتقدند باید آزاد باشد در حالی که متوجه نمی شوند که اگر پوشش آزاد شد، دیگر قابل جلوگیری و مقابله نیست. بی حجابی و بی غیرتی هم جرم است باید طبق قانون رفتار کرد. تا کی باید این افراد جولان دهند و حد یقف نداشته باشند. باید داد زد و فریاد زد؛ اگر امکان فریاد زدن و حرف زدن نداریم، قلبا متنفر باشیم از این امور و گناهان و رفتار های ضد دینی که قطعا موجب نارضایتی پروردگار است.

ب : سوره احزاب آیه 53

﴿... فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجاب‌...﴾

(... و هنگامى كه چيزى از وسايل زندگى را (بعنوان عاريت) از آنان [همسران پيامبر] مى‌خواهيد از پشت پرده بخواهيد ...)

در این آیه شریفه هم دلالت دارد بر اینکه خلوت زنان یک حریم خصوصی برای آن هست و خدای متعال امر می فرماید در صورتی که با زنان نامحرم کار دارید از پشت پرده حرف بزنید.

متاسفانه شیطان وسوسه می کند که فلان خانم همسر عمو و یا دایی شماست پس شما قصد بدی ندارید پس لازم نیست از پشت پرده باشد. ولی متاسفانه این سبب عادت است و در طول زمان عادت به سخن گفتن با دختران فامیل میکند.

این یعنی حفظ حریم خصوصی جنس نامحرم در برابر مرد نامحرم است.

و هکذا آیاتی دیگری در همین دشته که دلالت بر همین حریم خصوصی دارد.

اما روایات :

بعد از آیات، به روایات در مساله می رسیم.

در این بخش یک روایت را بیان می کنیم.

عَنْهُ عَنِ ابْنِ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ وَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي بَرْزَةَ قَالَ: صَلَّى بِنَا رَسُولُ اللَّهِ ص ثُمَّ انْصَرَفَ مُسْرِعاً حَتَّى وَضَعَ يَدَهُ عَلَى بَابِ الْمَسْجِدِ ثُمَّ نَادَى بِأَعْلَى صَوْتِهِ يَا مَعْشَرَ مَنْ آمَنَ بِلِسَانِهِ وَ لَمْ يُخْلِصِ الْإِيمَانَ إِلَى قَلْبِهِ لَا تَتَّبِعُوا عَوْرَاتِ‌ الْمُؤْمِنِينَ‌ فَإِنَّهُ مَنْ تَتَبَّعَ عَوْرَاتِ‌ الْمُؤْمِنِينَ‌ تَتَبَّعَ اللَّهُ عَوْرَتَهُ وَ مَنْ تَتَبَّعَ اللَّهُ عَوْرَتَهُ فَضَحَهُ وَ لَوْ فِي جَوْفِ بَيْتِه‌[1]

(به سند مذکور، ابی برزه می گوید : پیامبر صلی الله علیه و اله نماز خواند برای ما و سپس با سرعت به طرف درب مسجد رفت و دست خود را روی درب قرار داد [تا کسی از مسجد خارج نشود] و با صدای بلند فرمود : ای گروهی که با زبان ایمان اوردید ولی در قلبتان ایمان خالص نیست، دنبال عیوب پنهان مومنین نروید. هرکس به دنیال عیوب پنهان دیگران باشد ، خداوند در پی عیوب او خواهد بود و هرکس خدا در پی عیوبش برود ، مفتضح خواهد شد ولو اینکه در داخل خانه اش باشد.)

وجه استدلال به این روایت این است که خداوند یک حریم خصوصی برای مردم و مومنین بیان فرموده است که دیگران حق ندارند آن امور پنهانی و حریم خصوصی را تتبع کند.