موضوع: فقه الاسره/احکام الصبیان /ستر و نظر صبیان

سوم خرداد، سالروز فتح خرمشهر

سوم خرداد نمایش قدرت الهی بر تمام اراده هاست. الحمدلله که در این انقلاب بارها نمایش قدرت خداوند را در این مملکت دیدیم و این نشان از دست قدرت خداوند است. البته سنت الهی این است که تا وقتی مسلمین در مسیر الهی باشند ، خداوند یاری کند.

چه خوب است که مردم و مخصوصا مسئولین از این روز درس عبرت بگیرند.

خرمشهر حدود یکسال و چند ماه در دست دشمن بود. بعد از فتح ،امام فرمود : خرمشهر را خدا آزاد کرد.

اما الفقه :

صحبت در نگاه به عورت صبیان بود. حکم آن و ادله ثلاثه آن بیان شد و نقد آن ها نیز ذکر شد.

سومین دلیل آیه شریفه در سوره نور بود.

نقد دلیل سوم :

این آیه قابل استدلال نیست و در حکم روایت سابق است چرا که اینجا هم خطاب به مومنین است و خطاب یا ایها الذین امنوا ، قدر میتقن دارد که بالغین هستند و نهایتا ممیزین مراهق را شامل می شود اما نسبت به غیر ممیزین شامل نمی شود و در واقع غیر ممیزین متوجه این خطاب نمی شوند ؛حال آنکه قطعا صبیان در سن عدم تمییز، به درک و قدرت تمییز مسائل جنسی رسیده اند ولی به قدرت درک توحید و ایمان نرسیده اند.

علی ای حال اجماع ثابت نشد، اما نبوی معروف و آیه 31 سوره نور شامل بالغین می شود و نگاه به عورت شخص بالغ قطعا و بدون شک حرام است. همچنین نگاه به عورت صبی مراهق که قدرت درک توحید را دارد به گونه ای که خطاب یا ایهاالذین امنوا متوجه او نیز می شود به همین مناط حرام است. لکن سختی مساله این جاست که خود ممیزین دو گروه هستند گروه اول مراهقین هستند که حکم شان معلوم شد ولی گروه دوم آنها ممیزین غیر مراهق هستند که به حسب مسائل زناشویی و درک مسائل جنسی واقعا قدرت تمییز دارند و حال انکه از حیث درک مسائل توحیدی جداً عاجز هستند. در اینجا به نظر ما قطعا جای احتیاط است یعنی نگاه به عورت اینها هم حرام است.

به سه قرینه :

1- شهرت قدمائی در مقام است که قدرت مخالفت با آن نیست چرا که ممکن است ادله ای به دست قدما رسیدن باشد که به دست متاخرین نرسیده است.

2- در مساله دما و فروج امر حساس است تا جایی که ما معتقدیم ارشاد جاهل که در موضوعات واجب نبوده، ولی در ما نحن واجب است ، و هکذا در باب اصاله البرائه در شبهات بدویه که مجرای برائت است اما در مساله دماء و فروج از جهت فقهی قائل به احتیاط هستیم. اینک ما نحن فیه هم از ملحقات مساله فروج است بنابراین اولی (از حیث ادله) و احوط (در مقام عمل) آن است که نسبت به ممیزین غیر مراهق هم احتیاط شود یعنی نگاه به عورت ایشان هم حرام است.

البته مقام ضرورت متفاوت است و این احکام در غیر مقام ضرورت است.

3- روایت صحیحه ای که از امام صادق علیه السلام از امیرالمومنین علیه السلام نقل شده است.

رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى الْخَزَّازُ عَنْ غِيَاثِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ ع قَالَ قَالَ عَلِيٌّ ص‌ مُبَاشَرَةُ الْمَرْأَةِ ابْنَتَهَا إِذَا بَلَغَتْ سِتَّ سِنِينَ شُعْبَةٌ مِنَ الزِّنَا[1]

(مباشرت و تماس خانم با دخترش بعد از شش سالگی آن دختر، شعبه ای از زنا است)

مقصود از این روایت باید روشن شود. در این صحیحه اخذ به ظاهر جایز نیست چرا که قهرا خلاف سیره قطعیه متشرعه است و نمی توان به آن ملتزم شد چرا که قطعا دست زدن و تماس مادر با دختر جایز است، بلکه قهرا در اینجا نمی شود اخذ به ظاهر کرد و باید در آن تصرف گرد لذا مقصود اینست که مثلا مادر حق تماس با عورت دختر بچه ندارد و یا حق نگاه به عورت او را ندارد، که در اینجا شعبه ای از زنا است که بالکنایه یعنی حرام است.

بنابراین وقتی مادر نتواند این کار را انجام دهد، به طریق اولی و فحوی الخطاب ،غیر مادر چه همجنس وچه غیر آن حق ندارد نگاه و نظر داشته باشد و حرام خواهد بود. خلاصه اینکه توجه به اینگونه روایات هم اخذ به احتیاط را برای حکم به عدم جواز نگاه به عورت ممیز غیر مراهق برای ما قوی و جدی می کند.

با تمام این سه مدرک، احتیاط جا دارد و قابل تمسک است.

جمع بندی مباحث ستر و نظر :

وظیفه بالغین در نگاه و ستر نسبت به غیر ممیزین :

1- به غیر عورت می توانند نگاه کنند و ستر هم لازم ندارند.

2 – به عورت می توانند نگاه کنند و ستر هم لازم نیست.

وظیفه بالغین در نگاه و ستر نسبت به ممیزین :

1 – نگاه به غیر عورت پسران جایز ست. نگاه به غیر عورت دختران در حد موها و لواحق عرفی جایز است.

2 – نگاه به عورت ممیزین مراهق حرام است و ممیزین نسبت به امور جنسی که غیر مراهق هستند ، بنابراحتیاط مجاز نیست.