« فهرست دروس
درس خارج فقه استاد سیدمحمد میراحمدی

1404/02/20

بسم الله الرحمن الرحیم

ستر و نظر به صبیان/احکام الصبیان /فقه الاسره

 

موضوع: فقه الاسره/احکام الصبیان /ستر و نظر به صبیان

 

ولادت حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام

گرفتاری اصلی ما در دین و دنیا گناهان ماست و راه بر طرف کردن این گناهان توبه است. اما گاهی انسان به جایی می رسد که دیگر حال توبه ندارد. در چنین موقعی حضرت رضا علیه السلام دستور دادند که اکثار صلوات داشته باشید. ممکن است حس معنویت در صلوات ایجاد نشود لکن انسان باید تلاش کند تا با صلوت فرستادن این حس و حال را ایجاد کند.

اما الفقه

به لطف امام زمان علیه السلام اقسام شانزده گانه بیان شد.

بعضی از این اقسام منفردا مورد بررسی قرار می گیرند و برخی اقسام به صورت جمعی ، و جهت این نکته هم وحدت مناط در چند قسم یا اختصاص مناط به یک قسم خاص است.

بررسی اقسام مذکوره:

حکم قسم اول ، نگاه و نظر به غیر عورت از غیر ممیز است.

نباید غفلت کرد که این مباحث در بیان وظیفه بالغین نسبت به غیر بالغین است. یعنی حکم نگاه کردن مرد بالغ به غیر عورت از صبیه غیر ممیز محل بحث است.

در این فرض کودکان ممیز را کنار بگذاریم و همچنین نگاه به عورت غیر ممیز را نیز کنار بگذاریم.

این فرض بدون شک و بدون اختلاف جایز است.

دلیل این حکم سه وجه است :

اولا : سیره متشرعه قطعیه غیر مردود از طرف معصوم.

یعنی این مطلب بر اساس قرائن و شواهد ، در دوره حضور معصومین اتفاق افتاده است و مورد نهی و ردع ایشان قرار نگرفته است.

توجه شود که در صدر اسلام و در دوران حضور معصومین ، فرهنگ پوشش متفاوت با امروز بوده است.

ثانیا : انصراف ادله امر به غض بصر از نامحرم ، از صبیان غیر ممیز است.

﴿قُلْ لِلْمُؤْمِنينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِم‌﴾

این ادله منع از نگاه به نامحرم منصرف است از فرض مورد بحث ما یعنی نگاه به غیر عورت از غیر ممیز ها ؛ فلذا اطلاق آیه شریفه شامل مورد بحث ما نمی باشد.

ثالثا : بر اساس ادله ای که ان شا الله خواهد آمد ، وقتی نگاه به غیر عورت از صبی ممیز جایز باشد ، به طریق اولی و بفحوی الخطاب در غیر ممیز هم حتما جایز خواهد بود.

نظریه صاحب جواهر ره :

نکته : مرحوم صاحب جواهر صبیان نابالغ غیر ممیز را در حکم حیوانات دانسته اند فلذا از این طریق حکم به جواز و اباحه کرده اند.

در واقع وقتی صبی غیر ممیز باشد و قدرت تمییز نباشد ، مثل حیوانات است که قدرت تمییز ندارند و لذا مثل حیوانات اشکالی ندارد که نظر به ایشان شود و یا حتی لمس شوند.

نقد دیدگاه صاحب جواهر :

اینکه ایشان بچه های غیر ممیز را در حکم حیوانات و بمنزله حیوانات دانسته اند قهرا به جهت آن است که قدرت تمییز ندارند و مراتب عقل و شعورشان ناقص است و همین مبنا در مجنونه کبیره وجود دارد ، حال انکه همه فقها نگاه به غیر عورت مجنونه را جایز نمیدانند.

پس برای اثبات مدعای مذکور نمی توانیم به این دلیل تمسک کنیم.

حکم نظر به عورت غیرممیز ان شا الله در جلسه اینده بیان خواهد شد.

logo