موضوع: فقه الاسره/احکام صبیان /مباحث ارتداد صبی

به مناسبت شهادت جناب علی بن محمد الباقر علیه السلام و نهم دی

گرامی می داریم روز نهم دی و 27 جمادی الثانی به اعتبار تاریخ قمری ، که سالروز شهادت حضرت علی بن محمد الباقر علیه السلام در اردهال کاشان است. ایشان به درخواست مردم منطقه کاشان به عنوان معلم مسائل دینی و معارف دینی ، و به دستور امام باقر علیه السلام به منطقه کاشان می آیند. در این منطقه مورد استقبال گرم قرار می گیرند و طبق برخی اقوال و نقل ها 6000 نفر برای استقبال می آیند. در این منطقه اقامه نماز جمعه و حدود شرعی انجام می شود و واسطه مکاتبات مردم منطقه و پدربزرگوارشان بوده اند.

بعد از شهادت امام باقر علیه السلام ، برخی از مخالفین در منطقه بعد از دوسال از اقامت ایشان در این منطقه ، فتنه ایجاد می کنند و در حمله ای همچون جنگ هجوم می آورند و ایشان را به شهادت می رسانند.

روحیه تبلیغی این بزرگوار ستودنی است که از مدینه به این منطقه می آیند و بار دین را به دوش می کشند.

اما در تاریخ شمسی ، امروز نهم دی ماه و روز بصیرت است که یادآور حرکت پرمعنای مردم در فتنه 88 است که این حرکت معنوی آب بر اتش فتنه داخلی و مشت محکم و سنگینی بر دهان بدخواهان داخلی و خارجی بود.

این روز ، روز مهم و ارزشمندی است و طبق مناط ، جزو ایام الله تاریخ کشور ماست و این تاریخ باید حفظ شود و استمرار داشته باشد.

در هر مجموعه ای ، بزرگ یا کوچک ، چنانچه علم باشد از هر نوعش چه علم مدرن و چه علم معرفتی ، و همچنین قدرت و امکانات و ثروت باشد ، اما بصیرت نباشد ، بلاشک آن مجموعه در امان نیست و خطر به صورت جدی در کمین است. چنانچه این بصیرت نباشد ، حرکت و امکانات می تواند بر علیه مجموعه استفاده شود.

تهدیدی هم در عنوان بصیرت وجود دارد. گاهی استشمام می شود که مقوله بصیرت با حساسیتی که دارد ، گاهی دشمن از همین طریق نفوذ می کند و ماهیت بصیرت را به انحراف می کشد. ما بصیرتی را قبول داریم که بر محوریت دین و بصیرت دینی باشد. این بصیرت نافع و ناجی است. اما بصیرتی که از مرز دینی فاصله بگیرد ، خطرناک خواهد بود.

مرحوم شهید مدرس ره در مکتب اهل بیت تعلم دیدند که بصیرتشان به روز و دینی بود.

اما الفقه

در مبحث فقه بعد از اینکه بیان زیر ساخت (یعنی علائم بلوغ و سن بلوغ صبیان) در مباحث احکام صبیان تکمیل شد ، وارد مباحث جدیدی در دو بخش احکام عبادی صبیان و احکام معاملات صبیان شدیم.

در اولین بحث به شرایط ارتداد از قول امام خمینی ره پرداختیم که چهار شرط را بیان کردند. یکی از شرایط بلوغ بود.

به همین مناسبت نکاتی در رابطه با ارتداد بیان می کنیم که دو نکته آن بیان شد.

تعریف ارتداد بیان شد.

نکته دوم در اسباب ارتداد بود.

چند مورد از اسباب بیان شد ولی کامل نشد.

اخرین موردی که بیان شد ، انکار ضروری دین است و این غیر از ضروری مذهب است.

در همین بخش ، مساله حجاب را بیان کردیم و گفتیم چنانچه تمام شرایط محقق شود احراز ارتداد می شود ولی اگر حتی یک شرط احراز نشود ، ارتداد محقق نیست.

دیگ اسباب ارتداد :

توهین آشکار به مقدسات دینی

مثل توهین به کعبه و آتش زدن قرآن

باز هم این مورد با تحفظ بر شرایط ارتداد و احراز آن هاست.

اما موضوعی که در این مقام مورد بحث است ، توهین به اهل بیت علیهم السلام است. از جایی که اهل بیت علیهم السلام از مقدسات مذهب هستند ، فی نفسه موجب ارتداد نیست ، اما اگر در همین مقام شرایطی باشد که وهن اهل بیت به وهن دین برگردد قطعا ارتداد ثابت است. مثلا کسی که مدعی تشیع است در مقامی به اهل بیت علیهم السلام توهین کند به طوری که وهن دین و شریعت لازم بیاید.

(پایان اسباب ارتداد و بیان بقیه نکات مربوط به ارتداد)

الثالث) ارتداد ملی و فطری:

ارتداد از جهتی به دو صورت تقسیم می شود :

مرتد ملی : کسی که کافر بوده و بعد مسلمان شده و دوباره کافر شده است.

مرتد فطری : کسی که نطفه اش درحالی منعقد شد که احد الابوین یا هر دو مسلمان بودند و تا بعد از بلوغ هم همینطور بود و اظهار اسلام کرد ولی بعد از اسلام به کفر گروید و مرتد شد.

الرابع) حکم ارتداد در مرد و زن:

مرتد به اعتبار جنسیت تقسیم دیگری دارد :

مرتد یا مرد است یا زن است که احکامشان متفاوت است.

اگر مرتد زن باشد ، از هر نوع ارتدادی باشد (فطری یا ملی) حکمش قتل نمی باشد بلکه حکم او حبس و زندان است تا وقتی توبه کند و اگر توبه نکرد در حبس باقی می ماند تا زمانی که هلاک شود.

اگر مرتد مرد باشد ، نوع ارتداد در حکم آن تاثیر دارد. اگر مرتد فطری باشد حکمش قتل است. اما اگر ملی باشد ابتدا او را توبه می دهند و فرصت می دهند او را تا شاید برگردد و توبه کند. شاید وجه این فرصت دادن ، این باشد که این شخص چندین سال در عیش و نوش بوده و یک سال مستبصر شده و حالا قصد دارد برگردد و سخت بوده برایش لذا به او فرصت می دهند تا دوباره توبه کند و به اسلام بر گردد. یا گاهی ممکن است بر اثر عملکرد مسلمانان از دین برگردد.

علی ای حال مرتد فطری مرد ، حکمش قتل است و مرتد ملی مرد حکمش فرصت و توبه است و اگر توبه نکرد محکوم به قتل است.

الخامس) نجاست مرتد:

مرتد نجس است و ازدواج با مرتد صحیح نیست.

السادس) مرز میان شبهه و ارتداد :

اگر برای کسی شبهه اعتقادی ایجاد شود چه به حسب علمی و چه به حسب فضای مجازی و شبهه حقیقی ، اشکالی وجود ندارد و موجب ارتداد نیست بلکه باید سراغ درمان رفت.

اگر شبهه اعتقادی علمی باشد ، طبیعی و بلا اشکال است که در ذهن متعلم سوال و شبهه ایجاد شود.

السابع) طرق اثبات ارتداد :

اثبات ارتداد از دو طریق است.

اول : اقرار خود شخص

دوم : بینه و شهادت عدلین

در این بخش هم مسائل مفصلی مطرح است که چون محل بحث ما نیست وارد موضوع نمی شویم.

در نهایت باید بگوییم که شیطان همیشه دنبال این عرصه بوده و همیشه عده ای را گرفتار کرده است. در عصر ما جولان شیطان بیشتر شده است. در فضای مجازی اوضاع بسیار بدی شده است. گاهی اوقات اگر خیلی دقت کنیم ، خیلی از این جوانان یا دچار ارتداد شده اند یا نزدیک به ارتداد هستند.

خطر بسیار جدی است. فضای مجازی بسیار مشکل ساز شده است. به چه مجوزی آقایان فیلترینگ را لغو کرده اند؟

بله اگر این جوان اظهار نکند ، حکم قتل ندارند ، اما احکام نجاسات و حرمت تزویج را چه باید بکنیم؟

خدا ان شا الله این مشکلات را رفع بفرماید.